Suvača

Posetite Suvaču, jedini sačuvani mlin na konjski pogon u Srbiji i otkrijte način dobijanja brašna pre 100 godina!

Nemanjina 118, Kikinda 23300

Uto – Sub 10h–16h (od aprila do oktobra) Ned i Pon zatvoreno
+381 230 421 239

Posetite Suvaču, jedini sačuvani mlin na konjski pogon u Srbiji i otkrijte način dobijanja brašna pre 100 godina!

U ovoj turi upoznajte se sa:

Rimljani – vile rustike

U doba Rimljana na ovom području bila je razvijena poljoprivredna proizvodnja, o čemu svedoči i veliki broj poljoprivrednih alatki pronađenih na području Mačve i Pocerine Vile rustike bile su poljoprivredna imanja smeštena izvan gradskih naselja  Na ovoj teritoriji bile su locirane zbog plodnog tla i blizine Sirmijuma  Njihova veličina zavisila...

Opširnije
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić

Više o Galeriji

Galerija Milene Pavlović Barilli nalazi se u rodnoj kući čuvene slikarke u Požarevcu Predstavlja memorijalni muzej sa umetničkim fondom, ličnim predmetima, bibliotekom i arhivskom građom o velikoj umetnici U njoj se čuva opus od blizu 900 Mileninih radova -136 ulja, 51 pastel, 286 tempera i akvarela, 6 grafika i 415...

Opširnije
... © Galerija Milene Pavlović Barilli
... © Galerija Milene Pavlović Barilli
... © Galerija Milene Pavlović Barilli

Više o Mileni

Slikarka Milena Pavlović Barilli ostvarila je snažan umetnički izraz koji je obeležio evropsku avangardu četvrte decenije XX veka Rođena je u Požarevcu 5. novembra 1909. godine, u porodičnoj kući svoje majke Njena snažna umetnička kreativnost ogleda se kroz raznovrsna interesovanja koja su se kretala od crteža, grafika, akvarela, pastela, tempera,...

Opširnije
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić
... © Galerija Milene Pavlović Barilli

Porodična zaostavština

Mileninu sudbinu odredile su u velikoj meri sudbine njenih roditelja Majka Danica Pavlović vodi poreklo iz ugledne srpske porodice požarevačkih trgovaca potomaka kraljevske dinastije Karađorđevića Otac Bruno Barilli, poznati italijanski kompozitor, pesnik i muzički kritičar, poreklom je bio iz čuvene parmske porodice umetnika Sa željom da sačuva uspomenu na ćerku...

Opširnije
... © Galerija Milene Pavlović Barilli

Beogradski i Minhenski period

Već sa 12 godina Milena odlazi u austrijski grad Linc, gde pohađa časove slikanja Umetničku školu u Beogradu upisuje 1922. godine i završava je sa 17 godina Nakon toga, odlazi da se usavršava na Minhenskoj Akademiji Prvu samostalnu izložbu priređuje u Beogradu u 1928. godine gde izlaže radove nastale tokom...

Opširnije
... (cc) ZazaSRB / CC BY-SA 4.0

Milenino stvaralaštvo tokom Beogradskog i Minhenskog perioda

Rani period Mileninog slikarstva bio je vezan za školske nazore, za ljude i prirodu koja ju je okruživala U seriji portreta prepoznajemo filmske zvezde, kao što su Rudolf Valentino ili Konrad Fajt, likove iz njene okoline, ali često i njen sopstveni lik Uporedo sa slikama radi i seriju crteža modnih...

Opširnije
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić
... © Galerija Milene Pavlović Barilli

Parisko-rimski period

1932. godine Milena odlazi da živi i stvara u Parizu Prva samostalna izložba u ovom gradu bila je prekretnica u njenom umetničkom razvoju i afirmaciji – svet i sam vrh umetničkog Pariza bio je očaran Mileninim umetničkim ostvarenjima Uspešno izlaže više puta u Rimu i drugim gradovima Italije 1937. godine...

Opširnije
... 06-05 © Goran Gajić
... © Galerija Milene Pavlović Barilli
... © Galerija Milene Pavlović Barilli

Milenino stvaralaštvo tokom Parisko-rimskog perioda

Tzv. linearno-magični period između 1931. i 1936. godine odlikuje se naglašenim crtežom, svetlim koloritom i unošenjem simbola i sadržaja Slika niz enigmatskih kompozicija sa alegorijskim likovima, u kome se antički elementi prepliću sa savremenim Period od 1936. do 1942. godine obeležen je promenom umetničkog izraza, okretanjem ka velikim vrednostima prošlosti...

Opširnije
...   © Galerija Milene Pavlović Barilli
...   © Galerija Milene Pavlović Barilli

Američki period

Milena u Americi u početku teško živi, prvenstveno zbog nostalgije za Evropom i majkom Po izbijanju II svetskog rata, iz egzistencijalnih raloga počinje da se bavi ilustracijama po modnim časopisima, kao što su Vogue, Town and Country, Charm, Glamour itd. Izrađije veliki broj portreta ličnosti iz njujorškog visokog društva U...

Opširnije
... (cc) Алексей Белобородов / CC BY-SA 4.0

Gornji grad

Gornji grad predstavlja središte i najstariji deo Beogradske tvrđave Na platou Gornjeg grada otkriveni su, kao najstariji, tragovi naselja iz pozne etape mlađeg kamenog doba Posle rimskog osvajanja današnji Gornji grad našao se u okvirima bedema logora IV Flavijeve legije Parkovsko uređenje ovoga prostora započeto je krajem 90-tih godina XIX...

Opširnije
...   © Galerija Milene Pavlović Barilli
...   © Galerija Milene Pavlović Barilli
...   © Galerija Milene Pavlović Barilli

Milenino stvaralaštvo tokom Američkog perioda

Od 1939. do 1945. godine nastaje njen takozvani američki period, gde vidimo kontrast komercijalnog modnog dizajna, portrete ličnosti iz visokog društva sa metafizičkim prizvukom i mističnim religioznim kompozicijama 1939. godine nastaje i remek – delo „Autoportret sa velom“, koji može da se uporedi s velikim primerima renesansne umetnosti 1940. godine...

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava

Stambol kapija

Stambol kapija dobila je ime zbog svog položaja, na pravcu glavne komunikacije prema Carigradu, tj. Stambolu Izgrađena je na mestu nekadašnje Konstantinopoljske kapije, koja je izgrađena u vreme austrijske obnove tvrđave i porušena sredinom XVIII veka Na Stambol kapiji se tokom XIX veka nalazio jarbol sa turskom zastavom; danas je...

Opširnije
...  © Galerija Milene Pavlović Barilli

Milenina dvorska vizura

Milenina dvorska vizura nastala je u periodu njenih prvh likovnih saznanja tokom školovanja na Umetničkoj školi u Beogradu (1922-1926), kada je sa svojom majkom Danicom živela na dvoru svog rođaka kralja Aleksandra Karađorđevića. Na Mileninim karikaturama uglavnom preovlađuju lčnosti sa dvora koje je predstavila na duhovit način u prezentaciji karikaturnih...

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava

Karađorđeva kapija

Karađorđeva kapija je dobila ime po vođi Prvog srpskog ustanka (1804 – 1813) Karađorđu Petroviću, u spomen na ulazak ustaničke srpske vojske u tvrđavu početkom 1807. godine Kapija dugo nija bila u upotrebi; na planovima s kraja XVIII veka prikazana je zazidana i bez mosta Otvorena je tokom radova na...

Opširnije
... © Galerija Milene Pavlović Barilli

Milenina poezija

Milena je bila svestrano umetnički nadarena,pa se samim tim u njenoj umetnosti prožimalo slikarstvo sa poezijom, a stihovi sa tonovima muzike. Svojim pesmama se potvrdila kao vrstan stilista, prateći književno-teorijske zahteve „moderne“. Poetika „moderne“ posebno je negovana u italijanskim poetskim radionicama i francuskom pesništvu simbolizma i nadrealizma. Milena je svoje...

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava

Sahat kapija i Sahat kula

Sahat kapija predstavlja glavni ulaz u Gornji grad Izgrađena je 1688. godine, neposredno nakon austrijskog osvajanja grada Iako starija po vremenu gradnje, ime je dobila po kuli koja je iznad kapije sagrađena sredinom XVIII veka Sahat kula je jedan od malobrojnih objekata na Beogradskoj tvrđavi koji nije pretrpeo značajnija oštećenja...

Opširnije
... © Galerija Milene Pavlović Barilli

Kritičari o Mileninom stvaralaštvu

Rozamond Frost (Grad i selo, mart 1940. godine): „Arhitektonske fantazije iscrtane tananošču poput paukove mreže, upaljene lampe, prozračne tkanine s naborima, napola velovi, napola haljine, u koje je ona obla­čila svoje Magdalene, su deo misterioznog, zamagljenog sveta, onog sveta koga je Milena otkrila. On je daleko više dekorati­van nego Dalijev...

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava

Vojni muzej

Vojni muzej je otvoren 1904. godine, ali je prvobitno bio smešten u zgradi sadašnjeg Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada U zgradi u kojoj je danas smešten počeo sa radom 1961. godine U zbirkama Vojnog muzeja nalaze se: oružje, uniforme, zastave, odlikovanja, arhivska dokumenta, umetnička dela, fotografije, makete i drugo...

Opširnije
... VladimirZubac
... VladimirZubac

Kratak uvod u istoriju Novog Sada

POREKLO Iako je ovo područje bilo naseljeno čak i u praistorijsko vreme, sam grad osnovan je pre nešto više od tri veka, tačnije prvi put se pominje 1694. godine.

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava

Česma Mehmed-paše

Česma Mehmed-paše Sokolovića podignuta je 1576/77. godine Predstavlja jedinu zadužbinu znamenitog turskog vezira u Beogradu Jedan je od rethih objekata koji je, prolazeći kroz različite promene, zadržao izvornu funkciju Veliki radovi na rekonstrukciji, restauraciji i prezentaciji česme Mehmed paše Sokolovića izvedeni su 2017. godine

Opširnije
... VladimirZubac
...
...

Kuća Mileve Marić Ajnštajn

POREKLO Ovu porodičnu kuću podigao je 1907. godine Miloš Marić, penzionisani oficir Šajkaškog bataljona i otac srpske naučnice Mileve Marić Ajnštajn. ČINJENICE I DATUMI Iako je i sama bila priznata naučnica Mileva Marić najčešće se spominje kao prva supruga velikog Alberta Ajnštajna Kuću je sagradio arhitekta Mihajlo Petljanski u neo-baroknom...

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava

Damad Ali-pašino turbe – grobnica

Turbe Damad Ali-paše jedna je od retkih sačuvanih turskih građevina u Beogradu Podignuto je 1784. godine nad grobomIzet Mehmed-paše, nekadašnjeg zapovednika Beograda Turbe je bilo oštećeno u vreme Prvog srpskog ustanka; obnovio ga je 1818-1819 godine beogradski valija Marašli Ali-paša i posvetio uspomeni na Damad Ali-pašu Radovima na rekonstrukciji i...

Opširnije
... VladimirZubac
... VladimirZubac

Kafana „Tri krune“ u Temerinskoj br.1

POREKLO Zgrada u kojoj se nekada nalazila kafana „Tri krune“ sagrađena je 1902. godine. Investitor je bio Lazar Dunđerski, pripadnik jedne od najbogatijih i najuticajnijih gradskih porodica toga vremena. ČINJENICE I DATUMI Zgrada je izgrađena prema projektu Imre Kvarcvegera. Arhitektonski je oblikovana sa karakteristikama eklektičkog stila U ovoj zgradi nalazila...

Opširnije
... (cc) Marko Kudjerski/CC BY-2.0

Spomen obeležje turske opsade

Spomen obeležje podseća na najveću i najslavniju bitku u istoriji Beograda, koja se odigrala u noći između 21. i 22. jula 1456. godine Nakon bitke, Turci su se morali povući , a grad je stekao poznati epitet- bedem hrišćanstva U ovoj bici stradala su i dvojica heroja odbrane grada –...

Opširnije
...
...
...

Kompleks Muzeja i Arhiva Vojvodine

POREKLO Zgrade današnjeg Muzeja Vojvodine i Arhiva Vojvodine, prvobitno zgrade sudske palate i sudskog zatvora, sagrađene su u stilu istorizma i predstavlјaju najreprezentativnije istorijske građevine javne namene iz perioda na prelazu iz XIX u XX vek. ČINJENICE & DATUMI Krajem XIX veka započeti su veliki radovi na modernizaciji i uređenju...

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava

Zamak despota Stefana

Maketa zamka despota Stefana Lazarevića nalazi se na mestu gde se bilo središte srednjovekovnog zamka Zamak je izgrađen u prvoj deceniji XV veka, kada je detaljno obnovljen nekadašnji kastel (iz XII veka) koji se nalazio na tom mestu U doba vladavine Turaka zamak je bio veoma zapušten, a krajem XVII...

Opširnije
... VladimirZubac
... VladimirZubac
... VladimirZubac

Vladičanski dvor

POREKLO Početkom XVIII veka Novi Sad postaje sedište eparhije Bačke, a najstariji sačuvani pisani dokumenti u kojima se spominje Episkopska rezidencija potiču iz 1731. godine. ČINJENICE & DATUMI Prva zgrada dvora bila je sagrađena u neposrednoj blizini tada tek izgrađene Saborne crkve. Ova zgrada dvora je srušena 1849. godine tokom...

Opširnije
... © Svetlana Dingarac

Spomenik Pobednik

Spomenik pobednik simbol je Beograda i delo je vajara Ivana Meštrovića Posvećen je pobedi Srbije u balkanskim ratovima 1912-1913.godine Početak Prvog svetskog rata 1914.godine zaustavio je postavku spomenika Svečano je otkriven 1928. godine, povodom proslave desetogodišnjice proboja Solunskog fronta; ključne bitke za najavu kraja Prvog Svetskog rata u kojoj je...

Opširnije
... VladimirZubac
... VladimirZubac
...

Gimnazija Jovan Jovanović Zmaj

POREKLO Tradicija obrazovanja u ovoj eminentnoj instituciji započeta je 1731. godine kada je osnovana Prva gimnazija na ovome mestu. Njen cilj je bio da omogući više obrazovanje na latinskom jeziku pravoslavnim Srbima koji su živeli u okvirima Habsburške monarhije. ČINJENICE & DATUMI Nova zgrada škole sagrađena je 1789. godine i...

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava

Rimski bunar

Izgrađen u periodu od 1717. do 1731. godine, u vreme velike austrijske rekonstrukcije tvrđave Naziv „Rimski“ prvi put je zabeležen u XIX veku, a nastao je na osnovu narodnih predanja koja stare građevine često pripisuju „Rimljanina“ Bunar je širok 3,40 m, a visina mu je, od vrha do dna, oko...

Opširnije
... VladimirZubac
...
...

Zgrada Platoneuma

POREKLO Zgrada Platonuma dobila je sadašnji izgled u poslednjoj četvrtini XIX veka, po projektu koji se pripisuje arhitekti Aleksandru Bugarskom. Još u XVIII veku na ovom mestu postojala je zgrada, a sve kasnije rekonstrukcije i dogradnje vršene su na temeljima te građevine. ČINJENICE I DATUMI Zgrada je pripadala porodici Servijski...

Opširnije
... (cc) Matija / CC BY-SA 3.0

Spomenik despotu Stefanu

Spomenik despotu Stefanu postavljen je 1981. godine na platou Gornjeg grada Beogradske tvrđave Bronzana statua (visine 320 cm, sa postamentom od 40 cm) prikazuje despota za čije vladavine je Beograd prvi put postao prestonica srpske države 1404. godine Autor spomenika je beogradski vajar Nebojša Mitrić

Opširnije
... VladimirZubac
... VladimirZubac
... VladimirZubac

Almaška crkva – Srpska pravoslavna crkva Sv. tri jerarha

POREKLO Današnja crkva, treća po redu na ovom mestu, podignuta je 1797. godine. Predstavlja najveći pravoslavni hram u gradu. ČINJENICE & DATUMI Prvu crkvu podigli su između 1716. i 1718. godine novopridošli meštani sela Almaš, te je otuda i poznatiji naziv crkve – Almaška crkva Druga crkva je podignuta između...

Opširnije
... © Svetlana Dingarac

Despotova kapija sa Dizdarevom kulom

Despotova kapija sa Dizdarevom kulom često se naziva i Istočnom gornjogradskom kapijom U srednjem veku se na ovom mestu nalazio glavni ulaz u Beogradsku tvrđavu Građena je istovremeno sa bedemima Gornjeg grada početkom XV veka; rušena je i obnavljana nekoliko puta Tokom druge polovine XVIII veka, u ovoj kuli je...

Opširnije
... VladimirZubac
... VladimirZubac
... VladimirZubac

Saborna crkva – Srpska pravoslavna crkva Sv. Đorđa

POREKLO Na mestu današnjeg hrama postojala je manja crkva podignuta još polovinom poslednje decenije XVII veka. U isto vreme Bečki dvor je nakon svoje odluke o uspostavljanju Podunavske vojne granice, naredio seobu bačkog vladike iz Segedina u Šanac. Tada ova mala crkva postaje Saborna crkva. ČINJENICE & DATUMI Vladika Visarion...

Opširnije
... © Svetlana Dingarac
... © Svetlana Dingarac

Kompleks Zindan kapije

Kapija sa polukružnim kulama jedan je od prepoznatljivih simbola Beogradske tvrđave Kompleks je podignut sredinom XV veka, kao predutvrđenje, s ciljem zaštite glavnog ulaza na Gornji grad U vreme velikih austrijskih radova na obnovi Beogradske tvrđave u prvoj polovini XVIII veka, kompleks Zindan kapije je temeljno rekonstruisan Tokom XVIII veka,...

Opširnije
... VladimirZubac
... VladimirZubac
... VladimirZubac

Nikolajevska crkva – Srpska pravoslavna crkva prenosa moštiju Sv. Oca Nikolaja

POREKLO Crkva je podignuta sredinom 30-ih godina XVIII veka kao zadužbina braće Hadži-Nedelјka i Stojića Bogdanovića, poznatih i kao braća Hadži-Bogdani. Jedna je od najstarijih sakralnih građevina u Novom Sadu. ČINJENICE & DATUMI Crkva je stradala u bombardovanju 1849. godine, ali je obnovlјena između 1860. i 1862. godine sredstvima velikih...

Opširnije
... VladimirZubac
... VladimirZubac
... VladimirZubac

Kuća u Skerlićevoj br.27

POREKLO Najveće udruženje trgovaca u Novom Sadu osnovali su lokalni Srbi oko 1900. godine. Nazvano je „Novosadska trgovačka omladina“. Prvo sedište udruženja nalazilo se u kući u Skerlićevoj ulici br. 27. ČINJENICE & DATUMI „Novosadska trgovačka omladina“ bila je organizovana po modelu sličnog udruženja koje je već postojalo u Beogradu....

Opširnije
... VladimirZubac
... VladimirZubac
... VladimirZubac

Matica Srpska

POREKLO Matica srpska osnovana je 1826. godine u Pešti i predstavlja najstariju kulturnu, književnu i naučnu instituciju srpskog naroda. ČINJENICE & DATUMI Osnovana je u vreme oslobađanja Srbije od viševekovne turske vlasti u cilju predstavljanja srpske kulture u Evropi, kao i prosvećivanja srpskog naroda Matica srpska razvila je bogatu izdavačka...

Opširnije
... VladimirZubac
... VladimirZubac
... VladimirZubac

Kuća Koste Hadžija u Matice srpske br.18

POREKLO Ova kuća dobila je ime po svom bivšem vlasniku, istaknutom novosadskom advokatu dr Kosti Hadžiju. Hadži je ovde živeo sa svojom ženom i devetoro dece. Kuća je izgrađena u drugoj deceniji XX veka. ČINJENICE I DATUMI Dr Hadži pripadao je jednoj od najistaknutijih novosadskih porodica Bio je pristalica prisajedinjenja...

Opširnije
... VladimirZubac
... VladimirZubac
... VladimirZubac

Kuća u Matice srpske br. 22

POREKLO Arsenije Teodorović, jedan od najvažnijih srpskih slikara, početkom XIX veka postaje stanovnik Novog Sada i nastanjuje su u kući koja se nalazila na ovom broju. ČINJENICE I DATUMI Arsenije Arsa Teodorović smatra se centralnom umetničkom ličnošću toga vremena u Novom Sadu Sačinio je 26 ikonostasa, uključujući ikonostas i nekoliko...

Opširnije
... VladimirZubac
... VladimirZubac
... VladimirZubac

Svilara

POREKLO Prva Svilara u gradu osnovana je 1770. godine i smatra se da je bila manufakturna. Početkom 1884. osnovano je prvo industrijsko postrojenje u gradu „Državna fabrika svile“. ČINJENICE & DATUMI Almaški kraj bio je prva industrijska zona u Novom Sadu, a jedna od najrazvijenijih privrednih grana bilo je svilarstvo...

Opširnije
... VladimirZubac
... VladimirZubac
... VladimirZubac

Kuća u Almaškoj ulici br. 5

POREKLO Ova stambena, tipično građanska, kuća izgrađena je za Mikloša Aćimovića 1908. godine, a prema projektu Ištvana Kravešića. ČINJENICE & DATUMI Kuća je uvučena u odnosu na uličnu regulaciju ulice i ima bogato dekorisanu fasadu u stilu secesije, čija je malterska plastika danas ipak prilično oštećena Prozorski otvori na kući,...

Opširnije
... VladimirZubac
... VladimirZubac
... VladimirZubac

Kuća u Almaškoj ulici br.20

POREKLO Ova kuća koja se nalazi na uglu sa Svetosavkom ulicom, izgrađena je 1853. godine prema projektu Jozefa Kimnaha. ČINJENICE & DATUMI U drugoj polovini XIX veka u njoj je živeo Đorđe Popović Daničar – pisac, prevodilac, urednik i pokretač časopisa Sedmica i Danica značajnih za kulturni i književni razvoj...

Opširnije
...
... VladimirZubac
...

Palata na Trgu Marije Trandafil br. 12

POREKLO Reprezentativna palata u stilu secesije izgrađena je 1909. godine prema projektu budimpeštanskog arhitekte Lipota Baumhorna, koji je projektovao i nekoliko drugih palata: kompleks sinagoge, zgradu škole i jevrejske opštine u Novom Sadu. ČINJENICE & DATUMI Fasada spratne palate bogato je dekorisana i izvedena u kombinaciji fasadne opeke, ružičastog kamena...

Opširnije
... VladimirZubac
... VladimirZubac
... VladimirZubac

Zanatski dom – Trg Marije Trandafil br. 14

POREKLO Da bi opstali pred naletom industrijskog razvoja zanatlije različitih delatnosti u Novom Sadu su se ujedinili u jedinstveni zanatski stalež, a krunu tog objedinjavanja predstavljalo je ovo zdanje podignuto 1937-1938. godine na nekadašnjem Žitnom trgu, u tada znanom „srpskom kraju“. ČINJENICE & DATUMI Zanatstvo je na području današnjeg grada...

Opširnije
...
...
...

Stalna postavka

Stalna postavka Narodnog muzeja Kruševac obuhvata hronološki opseg od praistorije, preko antike i srednjeg veka, kroz razdoblje turske prevlasti i obnove srpske državnosti, sve do sredine 20. stoleća. Organizovana u dva nivoa reprezentativnog muzejskog zdanja i raspoređena na 583 m² izložbenog prostora. Odabrani eksponati, kao i sama postavka u celini...

Opširnije
...

Prirodnjačka zbirka

Prirodnjačka zbirka Narodnog muzeja Kruševac zvanično je oformljena 1997, ali prikupljanje uzoraka datira od 1952, kada je prispeo prvi poklon, otisak bukovog lista u bigru. Veliki uticaj imale su izložbe organizovane sa srodnim ustanovama, koje su podstakle stručne organizacije i pojedince da poklonima ili informacijama daju doprinos ovom odeljenju muzeja....

Opširnije
...
...
...

Arheološka zbirka

Zbirka praistorijskih artefakata obuhvata materijalne ostatke iz perioda neolita, bronzanog i gvozdenog doba, pokrivajući širok vremenski hod od kraja 7. milenija stare ere sve do rimskih osvajanja ovih prostora. Antička arheološka zbirka posebnu pažnju posvećuje izučavanju zavičajne prošlosti tokom rimske epohe. Do osnivanja srednjovekovne arheološke zbirke dolazi putem prvih sistematskih...

Opširnije
...
...

Istorijska zbirka

Neposredno sa osnivanjem kruševačkog muzeja započeto je i formiranje istorijske zbirke koja obuhvata predmete počev od srednjeg veka do današnjih dana. U zbirci su zastupljeni predmeti, fotografije i dokumenta vezani za politički, vojni, privredni i kulturni život zavičaja. U okviru istorijske zbirke postoji 12 podzbirki i legat Stanislava Biničkog (1872‒1942).

Opširnije
...

Etnografska zbirka

Etnografska zbirka počinje sa formiranjem od samog osnivanja muzeja, kada se beleži ulazak u fond jednog od vrednijih predmeta srpske građanske nošnje, ženskog haljetka evidentiranog kao svadbeno libade. Ustrojstvom odeljenja za etnologiju (1965), započeto je sistematsko proučavanje tradicionalne kulture i formiranje zbirki u koje ulaze predmeti sa teritorije Kruševca, ali...

Opširnije
...

Zbirka kulturne istorije

Zbirka kulturne istorije predstavlja fond građe od izuzetnog značaja za proučavanje tokova istorijskih i kulturoloških dešavanja u kruševačkom kraju, ali i svedočanstvo o uticaju Kruševca i znamenitih Kruševljana kroz političko, vojno i društveno delovanje na kreiranje istorije moderne srpske države. Oformljena je 1998, a godine 2011. izdvojena je iz etnološkog...

Opširnije
...
...

Originalni notni zapis marša „Na Drinu“

Kompoziciju „Na Drinu“ komponovao je Stanislav Binički početkom Prvog svetskog rata, u čast hrabrosti srpske vojske i pobede u Cerskoj bici. Binički je ovo delo posvetio svom prijatelju, komandantu Gvozdekog puka, Milivoju Stojanoviću – Brki.

Opširnije
...
...
...

Zbirka primenjene umetnosti

Osnov za formiranje zbirke primenjene umetnosti činili su predmeti dospeli u muzej kao rezultat arheoloških istraživanja na prostoru srednjovekovnog Kruševca, a koji su i danas njen najvažniji segment. Brojni pokretni nalazi iz Kruševačkog grada, kao i delovi nakita i kultni predmeti iz Stalaća, svedoče o umetničkom osećanju i tehničkom znanju...

Opširnije
...

Replika haljine kneza Lazara iz 14. veka

Zbirka primenjene umetnosti Muzeja u Kruševcu obuhvata i rekonstrukciju odežde pronađene u kivotu sa moštima kneza Lazara , koja se danas nalazi u Muzeju Srpske pravoslavne crkve u Beogradu. Po svim osobinama, ova haljina tipičan je primer onovremenog tekstila iz radionica italijanskog grada Luke.

Opširnije
...
...
...

Zbirka likovne umetnosti

Zbirka likovne umetnosti predstavlja celinu u kojoj su zastupljeni autori i pravci od značaja za razumevanje istorijskih i savremenih tokova srpskog likovnog stvaralaštva 20. veka. Nastajanje zbirke moguće je pratiti kroz nekoliko etapa, počev od 1953 godine. Tokom 1980, zbirka je uvećana za 105 radova koji su predstavljali vrhunska ostvarenja...

Opširnije
...
...

Vidovdanski hram (1912. godina)

Vidovdanski hram predstavlja jedinstvenu arhitektonsko-vajarsku celinu za koju je maketu u odnosu 1:50 izradio vajar Ivan Meštrović (1883-1962). Maketa je prvi put javnosti izložena u Beogradu uoči Prvog balkanskog rata (1912), a najveći međunarodni uspeh bila je velika ratna izložba u Muzeju Viktorije i Alberta u Londonu (1915). Svojom snažnom...

Opširnije
... © Galerija Milene Pavlović Barilli
...
...

Kuća Simića

U samom centru grada, nadomak Spomenika kosovskim junacima, nalazi se Kuća Simića, građena krajem 18. ili početkom 19. stoleća, koja svojom arhitekturom svedoči o orijentalnom izgledu nekadašnje čaršije. Svojom stalnom postavkom i redovnim programskim aktivnostima, koje se umnogome realizuju u saradnji sa građanstvom, Kuća Simića nastoji da afirmiše duh nekadašnje...

Opširnije
...
...
...

Umetnička galerija

Umetnička galerija Narodnog muzeja Kruševac osnovana je za potrebe izlaganja, prikupljanja, čuvanja i proučavanja značajnih umetničkih pojava i tendencija u zemlji, kao i umetnosti na području grada i regiona. U okviru delatnosti galerije, formirana je stručna biblioteka, kao i dokumentacija relevantna za proučavanje umetničkih zbivanja kojima se bavi.

Opširnije
...
...

Memorijalni kompleks Slobodište

Memorijalni kompleks Slobodište podignut je na obodu grada, gde se za vreme Drugog svetskog rata nalazio logor sa stratištem za 1650 civila i rodoljuba. Na prostoru koji je nekada pokrivao logor, danas je memorijalni kompleks sa masovnim grobnicama. Centralni spomenički deo pripada konceptu koji je u periodu 1961‒1965 godine realizovao...

Opširnije
...

Dobrodošli na Beogradsku tvrđavu

Beogradska tvrđava predstavlja mesto gde je nastao grad Beograd Najstariji sačuvani ostaci spomenika potiču iz I veka nove ere, iz vremena rimskog Singidunuma (ime grada iz doba Rimskog carsta, 3 vek pre n.e.) Beogradsku tvrđavu čine: Gornji grad, Donji grad i park Kalemegdan Kompleks danas zauzima površinu od oko 60...

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava

Park Kalemegdan i fontana Ribar

Naziv Kalemegdan potiče od turske složenice i znači: gradsko polje; to je bio prazan prostor koji je razdvajao beogradsku varoš od tvrđave Prvi planovi o uređenju Kalemegdana potiču iz 1867. godine Park čine dve celine: Veliki Kalemegdan – izgrađen kao gredski park i Mali Kalemegdan, koji je krajem XIX veka...

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava

Spomen obeležje predaje ključeva

Mesto gde je u aprilu 1867. godine izvršena svečana, simbolična predaja ključeva srpskih gradova Ovaj događaj označio je oslobođenje od turske vlasti i bio je veliki korak ka sticanju državne samostalnosti Spomen obeležje podignuto je 1967. godine, povodom obeležavanja stogodišnjice ovog velikog događaja. Delo je vajara Mihaila Paunovića

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava

Spomenik zahvalnosti Francuskoj

Spomenik je podignut u znak zahvalnosti srpskog naroda za pomoć Francuske u Prvom svetskom ratu Svečano otkriven 1930. godine Na spomeniku piše: „Volimo Francusku kao što je ona nas volela 1914-1918“ Na vrhu spomenika je bronzana figura žene sa mačem, u jurišu, koja simbolizuje Francusku, a na bočnim stranama postolja...

Opširnije
... © Zavod za Zastitu Spomenika Kulture Grada Beograda
... (cc) Gmihail / CC BY-SA 3.0 RS

Malo stepenište

Malo stepenište je jedan od prvih objekata parkovske arhitekture u Beogradu Stepenište je rađeno u prvim godinama XX veka, po projektu Jelisavete Načić,prve žene arhitekte u Srbiji U sastavu samih stepenica nalazi se i dekorativna česma „Lavić“, nastala u istom periodu Male stepenice su 1979. godine proglašene spomenikom kulture od...

Opširnije
... © Svetlana Dingarac

Veliko stepenište

Veliko stepenište izgrađeno je 1928. godine Predstavlja najmonumentalniji parkovski motiv Kalemegdana, čijom je izgradnjom završeno sređivanje ovog dela Kalemegdana Stepenište je u velikoj meri stradalo tokom Drugog svetskog rata Potpuno je obnovljeno 1989. godine, da bi poslednja velika restauracija bila urađena 2019. godine

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava
... © Svetlana Dingarac

Savsko šetalište i grobnica narodnih heroja

Sređivanje ovog dela parka završeno je 80-tih godina XIX veka Sa šetališta se pruža pogled na reku Savu, te je stoga i dobilo naziv – Savsko Grobnica narodnih heroja izgrađena je u nastavku Savskog šetališta 1948. godine U grobnici su sahranjeni istaknuti jugoslovenski komunisti: Ivo Lola Ribar, Ivan Milutinović, Đura...

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava

Donji grad

U vreme despota Stefana Lazarevića Donjogradski plato je bio uređen i predstavljao ekonomski, kulturni i duhovni centar despotovine Na Donjem gradu bilo je smešteno gradsko naselje sa kućama, crkvama, tržnicama… Danas se ovde nalaze crkva Ružica, kapela Svete Petke, kao i ostaci mitropolitskog dvora Za posetioce su otvoreni Kula Nebojša...

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava
... © Svetlana Dingarac

Jakšićeva kula i kosturnica

Jakšićeva kula je odbrambena kula podignuta u XV veku U okviru austrijske rekonstrukcije tvrđave bila je uklonjena Nakon detaljne rekonstrukcije 1937. godine, kula dobija današnji izgled Posle rekonstrukcije kule izgrađena je i kosturnica branilaca Beograda, u kojoj su smešteni posmrtni ostaci srpskih branilaca poginulih u odbrani Beograda (1914-1915 god.) od...

Opširnije
... © Svetlana Dingarac
... © Svetlana Dingarac

Kapela Svete Petke i crkva Ružica

Sadašnja kapela Svete Petke podignuta je 1937. godine, nad izvorom koji se još od srednjeg veka povezuje sa poštovanjem svete Petke i smatra sečudotvornim mestom za sve vernike Prvobitna kapela podignuta je još u srednjem veku kada,na molbu kneginje Milice, mošti ove svetiteljke dolaze u Beograd Crkva Ružica, posvećena prazniku...

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava

Kapija Karla VI

Kapija Karla VI podignuta je 1736. godine u čast cara Karla VI, „slavnog osvajača Beograda“ Delo je poznatog arhitekte nemačkog baroka Baltazara Nojmana Iznad ulaza nalazi se monogram Karla VI, a na zapadnoj strani kapije prikazan je grb Tribalije – najstariji očuvan grb u Beogradu

Opširnije
... (cc) Mister No / CC BY 3.0

Kula Nebojša

Kula Nebojša podignuta je oko 1460. godine, s ciljem zaštite od turskih napada Tokom XVIII veka, kula je pretvorena u najpoznatiju tamnicu tvrđave, zbog čega postaje jedan on mračnih simbola Beograda Njen najpoznatiji zatočenik bio je veliki grčki revolucionar Riga od Fere, koji je u njoj pogubljen 1798. godine Kula...

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava

Ostaci mitropolitskog dvora

Na Donjem gradu Beogradske tvrđave nekada se nalazilo najznačajnije zdanje srednjovekovnog Beograda – Saborna crkva, uz koju je bila rezidencija beogradskih mitropolita Ostaci zidova stare mitropolije otkriveni su 1977. godine, posle višegodišnjih arheoloških istraživanja Obavljena je konzervacija ostataka, ali obnova ovog zdanja tek predstoji Od crkve koja se nalazila kraj...

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava

Veliki barutni magacin

Veliki barutni magacin nastao je u XVIII veku sa ciljem da se napravi bezbedno sklonište za barut Objekat su sagradili Austrijanci za svega 2 godine (1718 – 1720), a sredinom sredinom XVIII veka oko ove građevine izgrađen je izuzetno jak zaštitni bedem Skladište baruta sastojalo se od dve sale, od...

Opširnije
... © Beogradska Tvrdjava

Amam tursko kupatilo

Iako je poznat kao staro tursko kupatilo, amam u Donjem gradu podignut je tek u drugoj polovini XIX veka, kada je turski garnizon već napustio Beograd Na prostoru Beogradske tvrđave postojala su još dva amama (iz XVI i XVIII veka), od kojih nema sačuvanih ostataka U vreme bombardovanja, na Uskrs...

Opširnije
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar

Dobrodošli u Spomen park Kragujevački oktobar

„Kragujevački oktobar“ čuva sećanja na nevino pobijene žrtve iz oktobra 1941.godine kada je na teritoriji grada Kragujevca i šire okoline za samo tri dana ubijeno oko 3000 civila od strane nemačke regularne vojske-Vermahta. Posle rata, 1953. godine, prostor na kome je izvršeno streljanje pretvoren je u memorijalni park koji obuhvata...

Opširnije
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar

Zgrada Muzeja „21.oktobar“

1976 godine, kada se obeležavalo pet vekova grada Kragujevca, Spomen-park dobio je zgradu Muzeja „21.oktobar“. Zgradu su projektovali eminentne arhitekte akademik dr Ivan Antić i arhitekta Ivanka Raspopović, a izgradnja Muzejskog kompleksa je trajala nepunih 5 godina. Arhitektonskom koncepcijom objekta autori projekta su simbolicno iskazali oktobarsku tragediju. Zgrada Muzeja sama...

Opširnije
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar

Kragujevačka tragedija

Streljanje u Kragujevcu 21. oktobra 1941. godine predstavlja jedan od najvećih zločina nemačke vojske u II svetskom ratu. Povod za streljanje bili su nemački gubici 16. oktobra u borbi sa četnicima i partizanima na putu Kragujevac- Gornji Milanovac – 10 mrtvih i 26 ranjenih. Streljanje je otpočelo u nedelju, 19....

Opširnije
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar

Stalna postavka Muzeja „21.oktobar“

Od njihovog osnivanja, Spomen-muzej i memorijalni park posetilo je preko 5 miliona ljudi. Posete se organizuju tako što počinju u Spomen-muzeju, a završavaju se u Memorijalnom prostoru. U skladu sa zahtevima novog vremena 2003. godine pristupilo izradi nove postavke, jer je stara vremenski, estetski i ideološki bila prevaziđena. Autori postavke...

Opširnije
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar

Umetnička dela u okviru stalne muzejske postavke

U okviru stalne muzejske postavke nalaze se tri skulpture. Dve, izvedene u pocinkovanovanom limu, predstavljaju polarizovane celine. Prva, “Prodor ka istoku“(Oto Logo, vajar, 1975.), simbolizuje moćnog orla, odnosno, fašizam na početku rata kao veliku, zlosutnu pticu, a druga postavljena na suprotnoj strani, “Smrt mastodonta“ (Oto Logo, vajar, 1975.), je moćna...

Opširnije
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar

Spomenici u Spomen-parku

Područje Spomen-parka “Kragujevački oktobar“ uokvireno je blago zatalasanim padinama, a u njihovom podnožju protiču dva potoka, Erdoglijski i Sušički, koji ceo kompleks dele na dve posebne celine. Po čitavom prostoru rasejano je 29 grobnica, u kojima su sahranjeni ljudi streljani 21.oktobra 1941. godine. Trideseta je van teritorije Spomen-parka i u...

Opširnije
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar

Spomenik bola i prkosa

Delo je vajara Ante Gržetića iz 1959. godine. Predstavlja figure muškarca i žene, isklesane u jednom mermernom bloku. Zaustavljene su u trenutku najveće psihičke i fizičke drame, u agoniji smrti, zgrčene u bolu, dok ih presecaju mitraljeski rafali. Jedna figura još uvek prkosi mecima, a druga, presavijena, pada na tle.

Opširnije
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar

Spomenik streljanim đacima i profesorima

Najpozanatija vajarska celina u Memorijalnom prostoru. Ovo delo vajara Miodraga Živkovića iz 1963. godine podignuto je na mestu gde je streljana najveća grupa učenika i 15 profesora. Masa iskonski snažna i kolosalna kao život, posebno život mladih ljudi, pravi silovit tektonski pokret u vis, ka nebu, a onda se iznenada...

Opširnije
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar

Spomenik otpora i slobode

Vajar Ante Gržetić je autor i ovog dela iz 1966. godine. Spomenik predstavlja veliku bronzanu figuru smrtno ranjenog čoveka, koji se poslednjim naporima snage grčevito bori za još koji trenutak života, ali tu bitku gubi. Ipak, iznad njega se uzdiže beli obelisk, na vrhu razdvojen u slovo V, simbol pobede...

Opširnije
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar

Kristalni cvet

Delo je arhitekte Nebojše Delje iz 1968. godine. Posvećen je petnaestorici čistača obuće, dečacima starim od 12 do 15 godina, mahom Romima, koji su streljani sa jednom grupom odraslih. Geometrijski svedenim formama predstavlja tek rascvetali pupoljak cveta presečen na dva dela. Belina čašica ističe moralnu čistotu dečaka, a crna, pored...

Opširnije
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar

Kameni spavač

Spomenik je posvećen ljudima iz okolnih sela, streljanim na ovom prostoru (Gradimir i Jelica Bosnić, arhitekte, 1970). Ova arhitektonsko-skulptoralna celina objedinjuje dve grobnice. Ograđena je vencem od betonskih blokova, a masivne mermerne skulpture u okviru njega, podsećaju na stogove sena koji dominiraju seoskim dvorištem.

Opširnije
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar

Sto za jednog

Bronzanim spomenikom Sto za jednog (Nandor Glid,vajar, 1980) surova naredba nacističkog generala Franca Bemea “100 za jednog“ likovno je uobličena mrežom isprepletanih ljudskih tela u bolnom, samrtnom grču. Njihovi obrisi postepeno nestaju i transformišu se u krošnju velikog moćnog stabla, simbola života. Spomenik je poklon grada Modriče (BiH).

Opširnije
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar

Spomen-obeležje naroda Hrvatske

Poklon je Republike Hrvatske iz 1981. godine. Delo je vajara Vojina Bakića i arhitekata Josipa i Silvane Sajsl. Sastoji od sedam čeličnih diskova, nejednake veličine, i predstavlja svetlosnu žižu tri grobnice oko njega. Forma kruga, simbola savršenstva i celovitosti od pradavnih vremena, ovde je blago deformisana, čime je autor pokazao...

Opširnije
... cc_Јованвб_CC-BY-SA-3.0

Spomenik protiv zla

Spomenik je izradio meksički vajar Miguel Romo 1991. godine. Isklesan je u jednom mermernom bloku umetničkim stilom naroda Maja, ali je njegova tema hrišćanska. Reljefnom, razgranatom mrežom simbola iz Apokalipse, odnosno, Strašnog suda, navodi na razmišljanja o pravednoj nagradi ili kazni za učinjena dela.

Opširnije

Spomenik streljanim Srbima i Jevrejima

Spomenik streljanim Srbima i Jevrejima, poklon izraelskog grada Bat-Jama i ustanova Šumadijskog okruga, nalazi se van teritorije Spomen-parka, kod grobnice gde su 20. oktobra 1941. godine streljani pripadnici ova dva naroda. Delo je vajara Milorada Zorbića iz 1991. godine. Svojom apstraktnom formom, sastavljenom od kocke, simbola stabilnosti i nepromenjivosti i...

Opširnije
... © Spomen Park Kragujevacki Oktobar

Spomenik prijateljstva

Poklon je rumunskog grada Piteštija. Oblikovan je kao otvorena knjiga, raširenih listova, koji se polako transformišu u broj 21. . Kada se pogleda sa prednje strane, svi listovi se stapaju u formu goluba, koji je univerzalni simbol mira. Izradio ga je rumunski arhitekta Anton Stojku 1994. godine.

Opširnije
... cc_Ванилица_CC-BY-SA-4.0
... cc_Ванилица_CC-BY-SA-4.0

Skulpture „Čovek bez iluzija“ i “Suđaje“

U okviru Spomen-parka nalaze se i dve skulpture, poklon velikog srpskog vajara Jovana Soldatovića, iz 1979. godine. Skulptura “Čovek bez iluzija“ nalazi se na travnjaku sa leve strane ulaznih vrata muzeja “21. oktobar“. Izdužena figura mršavog čoveka, oborene glave i prekršteih ruku i nogu, sedi na niskoj stoličici, glava mu...

Opširnije

Hram-kapela Kragujevačkih novomučenika

U okviru Spomen-parka podignuta je hram-kapela Kragujevačkih novomučenika u srpsko-vizantijskom stilu (arhitekta Ljubica Bošnjak, 2002-2006). Temelje su 14. maja 2002. godine osveštali Njegova svetost patrijarh srpski Pavle i patrijarh Afrike, Petar VII.

Opširnije
...
...

Caričin grad – Uvod

Arheološki lokalitet Caričin grad nalazi se na obroncima planine Radan u blizini Lebana Na ovom lokalitetu otkriveni su ostaci jednog od najvećih i najznačajnijih poznorimskih gradova u unutrašnjosti Balkana. Materijalni nalazi ukazuju na to da je grad podignut za vreme vladavine cara Justinijana I Zahvaljujući velelepnim ostacima crkvene, vojne i...

Opširnije
...

Priča o Justinijanu

Justinijan I je poslednji rimski car rođen na prostoru Srbije Rodio se oko 480. godine u selu Taurisijumu Izvršio je reformu rimskih zakona i doneo niz zakona danas poznatih kao Rimsko pravo Sagradio je i obnovio više stotina gradova i utvrđenja, među kojima je i Caričin Grad U Konstantinopolju je...

Opširnije
...
...
...

Značaj i istorijat iskopavanja

Prvi opis ruševina Caričinog grada dao je Mita Rakić 1880. godine u listu „Otadžbina” Iskopavanja u Caričinom gradu otpočela su 1912. godine pod vođstvom arheologa Vladimira Petkovića Zahvaljujući činjenici da nakon napuštanja nije ponovo naseljavan, Caričin grad danas predstavlja najočuvaniji poznorimski grad u Srbiji

Opširnije
...

Plan grada

Naselje Caričin grad izgrađeno je na uzvišenom i izduženom platou između dve rečice Svinjaričke na zapadu i Caričinske na istoku Utvrđenje je podeljeno na tri celine: Akropolj, Gornji i Donji grad. Svaka celina je opasana bedemima sa kulama Ceo kompleks presecaju dve glavne ulice: Kardo koja se proteže u pravcu...

Opširnije
... OLYMPUS DIGITAL CAMERA
...

Caričin grad – Rimske terme

Terme su javna kupatila u Rimskom carstvu Pored svoje osnovne funkcije kupališta, terme predstavljaju mesta odvijanja društvenog života Terme se na Caričinom gradu sastoje iz tri dela, svalčionice, prostorije za hladno i prostorije za toplo kupanje

Opširnije
... DCIM102MEDIADJI_0057.JPG
...

Akropolj

Akropolj je deo grada opasan bedemom sa kulama potkovičastog i pravougaonog oblika U Caričinom gradu Akropolj je predstavljao najvišu tačku grada Akropolj je bio namenski izgrađen kao sedište crkvene vlasti Na Akroplju su pronađeni ostaci velikih verskih građevina, Episkopska bazilika sa krstionicom i Episkopska palata

Opširnije
...
...

Episkopska bazilika

Episkopska bazilika je najveća crkva na Caričinom gradu Podignuta je u okviru Akropolja Episkopska bazilika je velika trobrodna crkva Sa njene južne strane, povezana tremom, nalazila se i velika krstionica

Opširnije
...
...

Kružni trg

Na mestu gde se seku glavne ulice grada nalazi se Kružni trg prečnika 22 metra U sredini Kružnog trga pronađen je kameni podupirač na kome je stajala statua cara Justinijana I, osnivača grada Oko trga nalazili su se brojne građevine kultnog, upravnog, trgovačkog i javnog sadržaja Od objekata oko trga...

Opširnije
...

Ulice

Glavne ulice grada prostiru se u pravcu sever-jug i istok-zapad, na mestu gde se susreću formiran je trg kružnog oblika Trotoari ulica su bili pokriveni tremovima Širina kolovoza na ulicama iznosila je između 6 i 7 metara

Opširnije
...
...

Bazilika sa transeptom

Druga crkva po veličini i važnosti, u Caričinom gradu je Bazilika sa transeptom smeštena u Donjem gradu, uz samu glavnu ulicu To je trobrodna crkva sa dvorištem i predvorjem Crkva je imala bogatu unutrašnju dekoraciju u vidu zidnih mozaika i fresaka

Opširnije
...

Uvodna priča

Narodni muzej u Leskovcu osnovan je 1948. godine u kući Bore Dimitrijevića Piksle, danas Gradskoj kući Tokom šezdesetih i početkom sedamdesetih godina, u samom centru Leskovca, izgrađena je moderna muzejska zgrada u koju su preneti predmeti i koja je otvorena 1974. godine Narodni muzej u Leskovcu je regionalna baštinska ustanova...

Opširnije
...
...
...

Praistorija

Na teritoriji grada Leskovca registrovano je 106 arheoloških nalazišta iz perioda praistorije Prva naselja u leskovačkom kraju datiraju iz perioda neolita ili mlađeg kamenog doba, 6500 godine p.n.e. i pripadaju starčevačkoj i vinčanskoj kulturi Metalno doba u Leskovačkoj kotlini obeležila je brnjička kultura iz koje potiču predmeti sa nekrople u...

Opširnije
...
...
...

Rimski period

Oblast koju zauzima Leskovačka kotlina na samom početku I veka pripojena je Rimskom carstvu Dolaskom Rimljana, počinje period romanizacije lokalnog stanovništva koje prihvata rimski način života U rimskom periodu kroz Leskovačku kotlinu prolazila je deonica puta koja je spajala antičke gradove Niš i Skoplje. Tokom II i III veka oblast...

Opširnije
...
...

Caričin grad

Caričin Grad podigao je car Justinijan 535. godine. Na prostoru grada otkrivene su mnogobrojne crkve, javne građevine, kao i ostaci vodovoda i kanalizacije Za ostatke ovog grada veruje se da odgovaraju istorijskoj Justinijani Primi, zadužbini cara Justinijana u mestu gde je rođen Život u gradu trajao je veoma kratko, osamdeset...

Opširnije
...
...

Srednji vek

Srednjovekovna istorija leskovačkog kraja može se pratiti od sredine XII veka, kada romejski car Manojlo I Komnin oblast Dubočicu poklanja Stefanu Nemanji Prvi pomen Leskovca dolazi za vreme vladavine Stefana Dušana koji posede u ovom selu poklanja manastiru Hilandar Leskovac se u rangu gradova prvi put pominje nakon 1389. godine...

Opširnije
...
...
...

Narodni muzej Leskovac – Turski period

Krajem 1454. godine, nakon poraza Nikole Skobaljića, Turci su osvojili Dubočicu Tokom perioda turske vladavine u Leskovcu je bio održavan veliki vašar poznatiji kao Leskovački panađur U austrijsko-turskim ratovima 1689–1690. godine Leskovac je bio spaljen i izgubio je svoj pređašnji ekonomski značaj Krajem XVIII veka Leskovac postaje sedište pašaluka i...

Opširnije
...

Hisar

Arheološki lokalitet Hisar nalazi se na istoimenom brdu na levoj obali reke Veternice Zahvaljujući povoljnom položaju i blagim padinama usred plodne kotline, Hisar je bio naseljen od vremena neolita naovamo, o čemu svedoče pronađeni tragovi materijalne kulture Bogatstvo arheoloških slojeva Hisara i njihov dug vremenski raspon čine ovaj lokalitet vremenskom...

Opširnije
...
...

Istorijat muzeja

Tekstilni muzej u Strojkovcu nalazi se u turskoj vodenici podignutoj u XIX veku U vodenici su 1884. godine Leskovčani otvorili prvu fabriku gajtana Vodenica je 1959. godine otkupljena od vlasnika, restaurirana i u njoj su izloženi čarkovi iz leskovačkih tekstilnih fabrika Tekstilni muzej u Strojkovcu je 1980. godine proglašen za...

Opširnije
...
...

Priča o tekstilu

Razvitak leskovačke tekstilne industrije je istovremeno i početak razvoja tekstilne industrije u Srbiji Fabrika gajtana u Strojkovcu je 1889. godine, zajedno sa filijalom u Vučju, imala 24 radnika Za potrebe fabrike gajtana objekti su korišćeni do 1896. godine, kada su čarkovi koje je pokretala voda preneti u Leskovac, u Prvu...

Opširnije
...

Gradska kuća – uvod

Gradska kuća primer je balkanskog orijentalnog graditeljstva iz XIX veka Pripadala je uglednoj leskovačkoj porodici Dimitrijević U njoj se od 1948. godine do 1974. godine nalazio prvi muzej u Leskovcu Rešenjem Zavoda za zaštitu spomenika kulture 1948. godine kuća Bore Dimitrijevića Piksle stavljena je pod zaštitu države

Opširnije
...
...
...

Gradska kuća – prizemlje

U prizemlju Gradske kuće nalazi se hol i tri prostorije Prva prostorija sa desne strane posvećena je leskovačkom piscu i doktoru Žaku Konfinu U prostoriji sa desne strane hola smešten je Dečji muzejon

Opširnije
...
...
...

Gradska kuća – prvi sprat

Na spratu se nalaze četiri sobe i divanhana Sobe su opremljene nameštajem iz i prve polovine XX veka Divanhana je okrenuta prema dvorištu, što ukazuje na to da su tu boravile žene

Opširnije
...
...

Gradska kuća – Dečji muzejon

Dečji muzejon je dečji muzejski klub u kome deca mogu da učestvuju u radionicama i ostalim sadržajima koje muzej priprema za decu Muzejon je opremljen savremenim edukativnim materijalom za rad sa decom. Radi na podizanju svesti dece o značaju i očuvanju kulturnog identiteta i kulturno-istorijske baštine grada Leskovca i okoline,...

Opširnije
...

Istorija Jevrejskog naroda u Subotici

Prve jevrejske porodice naselile su se u predgrađa Subotice 1775. godine. Nešto kasnije, subotički Jevreji su tražili i dobili dozvolu da osnuju svoju versku zajednicu. Prva sinagoga sagrađena je početkom 19. veka. Tada su u Subotici živele 43 jevrejske porodice. Imenovan je prvi rabin i započelo je prosperitetno vreme za...

Opširnije
...
...

Gradski muzej – Palata Demeter

Bivši vlasnici i stanari ove palate ostavili su značajan trag u zdravstvu, novinarstvu, preduzetništvu i umetnosti Subotice. Palatu je 1906. godine sagradio doktor Mikša Demeter (Miksa Dömötör), lekar i svestrani intelektualac. Arhitekte zdanja bili su braća Vago (Vágó) iz Budimpešte. Između dva svetska rata ovde se nalazila i redakcija dnevnih...

Opširnije
...
...

Brumerov mural

Povoljniji zakoni prema Jevrejima u drugoj polovini 19. veka, otvorili su i različite poslovne mogućnosti. Naoružani znanjem i otvoreni za napredak, Jevreji su postali stubovi modernizacije i industrijalizacije Subotice. Julije Brumer (Gyula Brummer, Subotica, 1870-Aušvic, 1944) bio je osnivač „Prve subotičke fabrike bombona i čokolade“ 1904. godine. Fabrika je prizvodila...

Opširnije
...
...
...

Nekadašnja Jevrejska bolnica

Jevrejska bolnica osnovana je 1923. godine, ali se u zgradu u današnjoj ulici Đure Đakovića preselila 1936. godine. Tada je bila jedina jevrejska bolnica u Jugoslaviji. Siromašni Jevreji su se lečili besplatno, a oni sa ograničenim primanjima plaćali su samo par dinara dnevno. Prihod bolnice uglavnom se sastojao od donacija,...

Opširnije
...
...
...

Geto i Holokaust

Hitlerova Nemačka napala je Jugoslaviju 6. aprila 1941. godine. Nakon toga, region Bačke okupirala je Mađarska. U početku Jevreji nisu odvođeni u koncentracione logore u velikom broju, ali su muškarci odvođeni u prisilne radne logore radi čišćenja mina na Istočnom frontu i u istočnoj Mađarskoj. Nakon što su nemačke trupe...

Opširnije
...
...
...

Zgrada nekadašnje štedionice

Ovu zgradu, u stilu mađarske secesije, projektovala su dva Jevreja: Marcel Komor (Marcell Komor) i Deže Jakab (Dezső Jakab). Dizajnirali su je između projektovanja Sinagoge i Gradske kuće, 1907. godine. Nekada je bila jedina banka u glavnoj gradskoj ulici. Pored banke, u prizemlju se nalazio restoran, a na spratovima stanovi....

Opširnije
...
...
...

Palata Jožefa Rufa

Posle očeve smrti 1909. godine, Jožef Ruf se sa majkom Serenom i bratom Adolfom preselio u Suboticu. Po ugledu na svog rođaka, Julija Brumera, vlasnika „Prve subotičke fabrike bonbona i čokolade“, braća su 1917. godine započela rad sopstvene fabrike slatkiša. Posle smrti Adolfa 1921. godine, Jožef je ostao jedini vlasnik...

Opširnije
...
...
...

Biste Jevrejskih autora Kiša, Čata i Munka

Danilo Kiš rođen je u Subotici 22. februara 1935, a umro u Parizu 15. oktobra 1989. godine. Bio je pisac modernog izraza – pesnik, prozaista, prevodilac i esejista. Neka od najpoznatijih dela su mu Rani jadi, Peščanik, Bašta, pepeo, Grobnica za Borisa Davidoviča, Enciklopedija mrtvih, Čas anatomije… Bista Danila Kiša,...

Opširnije
...
...
...

Bivša Mađarska kreditna banka

Sagrađena je 1911. godine u geometrijskom stilu bečke secesije. Ovo zdanje dizajnirao je budimpeštanski arhitekta, Jevrejin Alfred Hajoš (Alfréd Hajós), posebno zanimljiv za istoriju jer je na prvim modernim olimpijskim igrama održanim u Atini 1896. godine osvojio dve od tri zlatne medalje za Mađarsku u plivanju. 1924. godine osvojio je...

Opširnije
... cc_Prissantenbär_CC-BY-SA-3.0
... cc_Mister No_CC-BY-3.0
...

Gradska kuća Subotica

Za razliku od mnogih evropskih gradova, centrom Subotice ne dominira katedrala ili crkva, već Gradska kuća. Zbog svog položaja, veličine i kićene arhitekture mađarske secesije, Gradska kuća postala je znamenitost i simbol Subotice. Građena je između 1908. i 1910. godine, a unutrašnja dekoracija završena je 1912. Gradsku kuću su dizajnirali...

Opširnije
...

Spomen biste Jevrejskih arhitekata Komora i Jakaba

Budimpeštanski arhitekti, Marcel Komor (1868-1944) i Deže Jakab (1864-1932), najvažniji su secesijski graditelji Subotice. Projektovali su, između ostalih, subotičku Sinagogu, Gradsku kuću, banjski kompleks na Paliću i druge zgrade u Subotici. Njihove dve biste, delo vajara Save Halugina, postavljene su 2005. godine, okrenute su zvaničnom ulazu u gradsku kuću. Komor...

Opširnije
... cc_ Ванилица_CC-BY-SA-4.0
...
... cc_Marko Stanojević_CC-BY-SA-4.0

Subotička sinagoga

Monumentalna zgrada subotičke sinagoge datira iz 1902. godine. Delo je budimpeštanskih arhitekata Deže Jakaba i Marcela Komora. Pored neosporne umetničke i estetske vrednosti, izuzetna je jer je jedina sinagoga u Evropi koja sadrži elemente mađarske secesije. Primenjujući novi nacionalni stil u dizajnu sinagoge, Jevreji, naručioci i arhitekte, želeli su da...

Opširnije
...

Početak života u Novom Sadu

Prvi Jevrejin Mark Filip došao je na ove prostore 1693. godine Godine 1720. u Petrovaradinskom Šancu, kako se zvanično nazivalo nekadašnje Racko Selo (danas Novi Sad), popisana su bila tri Jevrejina U narednim decenijama doselilo se 12 mladih Jevreja tražeći dobro mesto za život svoje mlade porodice Ovaj prostor je...

Opširnije
...
...
...

Sinagoga

Sagrađena 1909. godine dominira vizurom Jevrejske ulice Osvećenje je izvršeno 8. septembra 1909. godine Projektant je čuveni arhitekta Lipot Baumhorn Dimenzije zgrade su 52x25m; visina glavne kupole je 40m i dve bočne kupole po 27m; prečnik glavne kupole je 12m Građena je u secesijskom arhitektonskom stilu sa žutom klinker ciglom,...

Opširnije
...
... DCIM100GOPROGOPR2275.JPG

Jevrejska škola

Istorijat Jevrejske osnovne škole započinje davne 1796. godine sa promenom nekoliko zgrada i lokacija Poslednja školska zgrada podignuta je 1907. godine, koja zajedno sa zgradom Jevrejske opštine i Sinagogom u sredini, čini jedinstvenu arhitektonsku celinu Jevrejsku osnovnu školu odlikovao je uvek izuzetan nastavni kadar i bila je visoko cenjena među...

Opširnije
... DCIM100GOPROGOPR2290.JPG
...

Jevrejska opština

Već prvih decenija XVIII veka novosadski Jevreji bili su okupljeni u Comunitas Judaeorum – Jevrejskoj opštini Tu su kroz celokupnu istoriju novosadskih Jevreja rešavana mnoga važna pitanja za zajednicu. U okviru projekta izgradnje nove Sinagoge 1908. godine je, u istom stilu, završena i trospratna građevina sa prostorijama za potrebe Jevrejske...

Opširnije
...
...

Jevrejsko utočište za stare i siročad

Briga o siromašnim članovima, starim, bolesnim i siročadima sastavni je i važan deo funkcionisanja Jevrejske opštine od njenog osnivanja Prvi objekat podignut je 1933. godine, ali se stalno dograđivao i širio 1938. godine podignuto je jednospratno krilo zgrade za prihvat 30 dečaka i 30 devojčica bez roditelja Projektant je bio...

Opširnije
... DCIM100GOPROGOPR2320.JPG

Jevrejski kulturni dom

Okupljao je brojne sekcije, udruženja članova Jevrejske opštine, sa raznovrsnim programima i sadržajima Zgrada je podignuta 1935. godine Građena u modernom stilu, imala je sa ulične strane dva sprata, a sa trakta prema Sinagogi veliku salu sa binom i 655 mesta, balkonom i garderobom Namenski projektovane prostorije dobila su sportska...

Opširnije
...
...

Humanitarno društvo “Kora hleba I dečije obdanište”

Jelena Kon, istaknuta članica novosadske Jevrejske opštine, osnovala je 1925. godine ekumensku humanitarnu organizaciju za pomoć ugroženoj i nezbrinutoj deci i majkama Nakon toga otvoreno je i obdanište, dom za odojčad i medicinsko savetovalište, a društvo je dobilo naziv „Kora hleba i dečije obdanište“ 1933. godine useljeno je u sopstvenu...

Opširnije
...
...

Menratova palata

Zgrada je izgrađena 1908. godine po projektu čuvenog arhitekte Lipota Baumhorna, mađarskog Jevrejina Nazvana po naručiocu i vlasniku palate Jožefu Menratu Naručena kao stambeno-poslovna zgrada, sa lokalima u prizemlju i stanovima na dva sprata, predstavlja blistavi primer secesijske arhitekture Fasada građevine je bogato dekorisana nizom plitkih malterskih ukrasa, koji dopunjuju...

Opširnije
...
...

Zgrada štedionice

Projektant arh. Lipot Baumhorn, uradio je arhitektonsko rešenje nekadašnje Državne hipotekrne banke na Centralnom gradskom trgu Objekat je sagrađen 1904. godine U gradnji je prvi put primenjena međuspratna konstrukcija od armiranog betona Spoljna obrada je raskošna sa puno detalja, po čitavoj površini korišćen je skladno raspoređen plitki reljef Posebno je...

Opširnije
...
...
...

Jevrejsko groblje

Nakon nekoliko menjanja lokacija, Jevrejsko groblje na ovom mestu postoji od 1800. godine Deo spomenika sa ranijih grobalja prenet je na novu parcelu Reprezentativna kapela završena je 1905. godine Monumentalni ulazni portal oivičen je stubovima iznad kojih se nalazi kružni prozor izveden u formi vitraža sa simbolom Davidove zvezde Enterijer...

Opširnije
...
...
...

Kej žrtava Racije

Skulptura Porodica, rad je akademskog vajara Jovana Soldatovića Postavljena u ime sećanja na ubijenih 1300 Jevreja, Srba i Roma u zloglasnoj Raciji od mađarskog okupacionog režima Masovni zločin pogubljenja desio se na ovom mestu 23. januara 1942. godine 1971. godine postavljena je bronzana vajarska kompozicija visine 4 m, koja predstavlja...

Opširnije
... © Ванилица BY-SA 4.0

Dobrodošli u Narodni muzej Šabac

Dom današnjeg Narodnog muzeja je nekadašnja zgrada Polugimnazije sagrađena 1857. godine Zgrada Muzeja proglašena je spomenikom kulture od velikog značaja 1979. godine. Na inicijativu profesora Šabačke gimnazije, 1906. godine započinje sistematičnije sakupljanje vrednih predmeta Nakon osnivanja Šabačke narodne knjižnice i čitaonice 1928. godine, pod njenim okriljem osniva se i muzejska...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO

Velikani Podrinja

Najznačajnije delo slikara Stevana Čalića je slika “Velikani Podrinja”, nastala 1937. godine Stevan Čalić rođen je u Kupinovu 1892. godine Nakon završene Gimnazije u Zemunu, pohađa Akademiju likovnih umetnosti u Pragu, te nakon završetka školovanja 1925. godine biva postavljen za učitelja veština u Šabačku gimnaziju U gradu ostaje do svoje...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO

Vremeplov – praistorija

Na teritoriji Šapca i njegove okoline najstariji tragovi života sežu 6500 godina p. n. e., odnosno period neolita ili mlađeg kamenog doba Najpoznatiji lokalitet sa koga potiče najviše materijala je Benska Bara Eneolit ili bakarno doba javlja se oko 4500 godina p.n.e. Najznačajnije nalaze iz ovog perioda predstavljaju bakarne krstaste...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO

Praistorija – prosopomorfni poklopci

Ovi poklopci su osobeni oblici keramičke proizvodnje čuvene vinčanske kulture koja je egzistirala i na ovom području u doba neolita Na lokalitetu Benska bara nađeni su delovi od preko 30 različitih prosopomorfnih poklopaca Poklopci su imali praktičnu namenu, tj. služili su za poklapanje keramičkih posuda- amfora Njihova druga funkcija bila...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
...

Vremeplov – antička epoha

Rimljani su došli na obalu Save u I veku n.e. i tu podigli grad Sirmium, današnju Sremsku Mitrovicu Osvojenu teritoriju Ilirik podelili su na dve provincije Dalmaciju i Panoniju, kojoj je pripala i teritorija Šabačkog kraja Sredinom III veka na teritoriji Panonije česti su upadi varvarskih plemena što za posledicu...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
...

Rimljani – vile rustike

U doba Rimljana na ovom području bila je razvijena poljoprivredna proizvodnja, o čemu svedoči i veliki broj poljoprivrednih alatki pronađenih na području Mačve i Pocerine Vile rustike bile su poljoprivredna imanja smeštena izvan gradskih naselja Na ovoj teritoriji bile su locirane zbog plodnog tla i blizine Sirmijuma Njihova veličina zavisila...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
...

Rimljani – religiozne figurine

U početku, rimska religija nije bila antropomorfna, takva je postala pod uticajem Grka i Etruraca U antičkoj zbirci muzeja čuva se bronzana skulptura boga Merkura, zaštitnika trgovaca i puteva Statueta boginje Venere, otkrivena je naga, u stojećem stavu, bez glave i obe ruke Poseban značaj u zbirci muzeja imaju ikone...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO

Tvrđava – simbol Šapca

Urbano naselje na prostoru Šapca postoji već od X veka Grad je u periodu ugarske vladavine bio poznat pod nazivom Mačo i bio je središte Mačvanske banovine Pod srpsku vlast prelazi u XIII veku, u vreme kralja Dragutina Prvi pomen Zaslona, koji je preteča današnjem gradu, kao značajnog trgovačkog i...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
...

Šabac u ustancima i oslobođenje od Turaka

U Prvom i Drugom srpskom ustanku ovo granično područje imalo je veliku stratešku, ekonomsku i političku ulogu Tokom oba ustanka ovde su se odigrale neke od odlučujućih bitaka – 1806. godine boj na Crnobarskom salašu i boj na Mišaru (Prvi srpski ustanak) i 1815. godine boj na Dublju (Drugi srpskog...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
...
...

Šabac gospodara Jevrema Obrenovića

Nakon Drugog srpskog ustanka 1816. za gospodara Šabačke nahije došao je brat kneza Miloša, gospodar Jevrem Obrenović U Šapcu boravi sve do 1831. godine Godine koje je Jevrem Obrenović proveo u Šapcu mogu se smatrati godinama poleta grada U istoriji Šapca XIX vek označen je doba u kojem grad doživljava...

Opširnije
...

Prota Jovan Pavlović

Prota Pavlović jedna je od ličnosti koje su obeležile kulturnu i društvenu istoriju Šapca prve polovine XIX veka Po ličnoj želji Jevrema Obrenovića biva postavljen za „pridvornog sveštenika“ Smatra se za jedanog od najpismenijih Srba svoga vremena Bavio se prevodilačkim radom, pre svega sa nemačkog i engleskog. Posebno je važan...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO

Šabačke prvine

Šabac je u doba Jevrema Obrenovića, ali i tokom ostatka XIX veka, u mnogo čemu prednjačio u odnosu na ostatak Srbije Šabac je u to doba bio vodeća varoš Srbije uređena po evropski standardima, a zbog svog napretka i novina koje su prvo u ovaj grad stizale i svojevrsni srpski...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO

Dr Draga Ljočić

Rođena je u Šapcu 1855. godine Bila je prva srpska žena lekar Medicinu je studirala u Cirihu, kao jedna od retkih žena studenata medicine u to vreme Bila je velika filantropkinja i zaštitnica dece. Zalagala za otvaranje dečijih bolnica i izgradnju domova za nezbrinutu decu. Javno se zalagala za sticanje...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO

Apotekarstvo

Nakon osnivanja prve bolnice i apoteke u vreme Jevrema Obrenovića, prva moderna apoteka u Šapcu otvorena je 1856. godine Ova apoteka imala je misionarsku ulogu na polju širenja zdravstvene kulture Osnivač druge šabačke apoteke bio je magistar farmacije Kosta Nikolić, koji je posle studija i doktorirao 1867. godine i tako...

Opširnije
...
...
... © Goran Gajić OROUNDO

Šabac – mali Pariz

Šabac je do današnjih dana u Srbiji ostao poznat kao “Mali Pariz” Grad je tokom XIX veka, a posebno u vreme Jevrema Obrenovića (1816-1831) i nakon odlaska Turaka iz grada 1867, krenuo putem prosperiteta koji se ogledao u svim sferama urbanog razvoja, a razvitak duhovno i društveno bogatog života uporedo...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO

Školstvo

Trajne temelje duhovnom razvitku grada i sveopštom napretku postavio je razvoja školstva i književne reči Broj učenika škola u Šapcu, posle Beograda, bio je najveći u Srbiji Posebno mesto u istoriji školstva zauzima osnivanje gimnazije 1837. godine 1857. godine otvorena je prva namenski zidana zgrada za Polugimnaziju u Srbiji –...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO

Književnost

U Šapcu su se rodili, školovali ili radili mnogi slavni srpski književnici Anka Obrenović, kći Jevremova, bila je pisac čiji su prevodi prvi književni radovi neke žene u modernoj, post-otomanskoj Srbiji Veliki srpski književnik Janko Veselinović završio je Šabačku gimnaziju Srpski književnik i lekar Laza K. Lazarević bio je rođeni...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO

Štampa

Vlasnik prve štamparije u Šapcu bio je Andrija Slavuj, koji 1. januara 1883. godine počinje da izdaje prvi list u gradu – „Šabački glasnik“. Ovo je jedno vreme bio jedini lokalni list u unutrašnjosti Srbije U ovom listu objavljena je i prva pripovetka Janka Veselinovića – „Na prelu“ 1888. godine...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO

Sport

1881. godine, na inicijativu Mihaila Ruvidića, profesora Šabačke gimnazije, osnovano je Šabačko društvo za gimnastiku i borenje 1888. godine u Šapcu je osnovan prvi konjički klub u Srbiji – Kolo jahača „Knez Mihailo“ Razvoj sporta u gradu inteziviran je tokom XX veka 1905. godine dr Avram Vinaver osnovao je šahovski...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO

„Zorka“ Šabac

8. oktobra 1938. godine puštena je u rad Hemijska industrija „Zorka“, koja je u to vreme bila najveća hemijska fabrika u jugoistočnoj Evropi Ona je obeležila kasniji višedecenijski period razvoja grada i bezmalo postala sinonim za Šabac Od 1970 – 1990 trajalo je zlatno doba razvoja ove fabrike, kada je...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO

Gradski život u Šapcu

Gradski život u Šapcu s kraja XIX i početka XX veka, odvijao se po ugledu na život ljudi Evrope i Vojvodine Progresivni razvoj grada ogledao se u mnogim sferama, od načina odevanja, svakodnevnog života do najrazličitijih kulturnih sadražaja U odnosu na ostale gradove u Srbiji, život u Šapcu brže se...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO
...

Stradanja Šapca – Prvi i Drugi svetski rat

Šabac i njegova okolina u oba svetska rata pretrpeli su tragična razaranja i podneli velike ljudske žrtve Prva bitka Velikog rata na ovoj teritoriji je čuvena Cerska bitka vođena od 15/16. do 20. avgusta 1914. godine U trenutku oslobođenja 2. novembra 1918. godine Šabac je bio strahovito razoren i izgubio...

Opširnije
...

Šarenica – ćilimarstvo

Kada je posle Drugog srpskog ustanka počela da se učvršćuje vlast srpskih ustanika i da se stvaraju povoljniji uslovi za život, nastaje period masovnog doseljavanja u Mačvu, šabačku Posavinu i Pocerinu iz oblasti dinarske zone Mačva je pretežno naseljavana stanovništvom iz Bosne i Hercegovine, a Posavina i Pocerina, stanovništvom iz...

Opširnije
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO
... © Goran Gajić OROUNDO

Šarenica – narodna nošnja šabačkog kraja

Pod uticajem dinarskog stanovništva doseljenog tokom XIX veka u zapadni deo Srbije, došlo je do promene načina života zatečenog stanovništva, pa i načina odevanja Tadašnja nošnja u Mačvi, Pocerini i šabačkoj Posavini je postepeno primila brojne odlike dinarskog tipa nošnje U nošnju šabačkog kraja ušao je “zubun” – ženski gornji...

Opširnije
... © Ванилица BY-SA 4.0
... © Goran Gajić OROUNDO

Šarenica – šabački vašar

S početka, Šabac je dobio pravo održavanja vašara koji je imao prvenstveno trgovačku funkciju Prvi pomen o tradiciji organizovanja vašara u okolini Šapca je iz XIV veka, u ravaničkoj povelji kneza Lazara U XIX veku u Šapcu su se održavala dva vašara, o Đurđevdanu i Mitrovdanu Početkom XX veka uveden...

Opširnije
... © Ванилица BY-SA 4.0
... © Ванилица BY-SA 4.0

Šarenica – čivijada

Osim po vašaru, Šapčani su prepoznatljivi i po nadimku Čivijaši Kako i kada je postala šabačka čivija, u prenosnom značenju kazivanja, šala i pošalica, do danas se sa sigurnošću ne zna Od 1968. godine, pred Šabački vašar, održava se kulturno-turistička manifestacija „Čivijada”, pod sloganom “belosvetski vašar humora i satire”. Za...

Opširnije
... © Goran Gajić
... © Galerija naivne umetnosti
... (cc) Ванилица/BY-SA 4.0

Dobrodošli u Kovačicu

Kovačica je mala varoš, malo mesto na geografskoj mapi sveta, ali na mapi naivnog stvaralaštva ima razmere metropole. To mesto na polju naivnog slikarstva dobila je upravo zahvaljujući svojim slikarima, koji ovde stvarajVojvodina se nalazi na južnom delu Panonske nizije, i kao takva predstavlja prirodni most između srednje i zapadneEvrope...

Opširnije
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić

Rođenje naivne umetnosti

Za rođenje naivnog stvaralaštva u Kovačici smatra se 1939 godina, kada bez ikakvog poznavanja akademske konstrukcije slika počinju da slikaju Martin Paluška i Jan Sokol. Nešto kasnije pridružuju im se poznata imena u svetu naive, kao što su Mihal Bireš, Vladimir Boboš, Martin Jonaš i Jan Knjazovic. U to vreme...

Opširnije
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić
... © Galerija naivne umetnosti

Osnivanje Galerije

O slikarima-seljacima sve se više govori, te se stvorila potreba za otvaranjem galerije. 15. maja 1955. godine, u Kovačici, otvara se prva seoska galerija slika u čitavoj bivšoj Jugoslaviji, koja je svoje prostorije imala u zgradi Doma kulture „3. oktobar“. U septembru 1989. godine, u renoviranom seoskom gazdinstvu u samom...

Opširnije
... (cc) Ванилица/BY-SA 4.0
... (cc) Ванилица/BY-SA 4.0
... (cc) BuhaM/BY-SA 4.0

Centralna manifestacija

Tradicionalno, od 1952. godine, u oktobru mesecu, proslavlja se manifestacija poznatija kao Kovačički oktobar, kada se u prostorijama Galerije održava izložba najnovijih reprezentativnih dela svih njenih članova. Te slike su poklon galerijskom fondu. Fond slika iz godine u godinu raste. Trenutno njegovo bogatstvo broji više od 800 slika. Kolektiv Galerije...

Opširnije
... © Galerija naivne umetnosti

Misija slikara

Sjedinjeni u Galeriji naivne umetnosti, slikari nam putem svog likovnog stvaralaštva nude sebe na jedan figurativan način, da bi u nama probudili, ponekad zaboravljeno, možda zaspalo, ono ljudsko u našoj prirodi: čistotu, iskrenost, otvorenost i neposrednost, kako bi barem na tren ponovo očovečili svet.

Opširnije
... © Goran Gajić
... © Galerija naivne umetnosti
... © Galerija naivne umetnosti

Tematika slika

U celini gledano sadržaji slika članova Galerije naivne umetnosti su veoma bogati i raznovrsni. Nostalgične i idilične teme pričaju o prošlosti, životu na ulicama, seoskim dvorištima, radu na poljima, preko ambijentalnih prikaza seoskih soba sa starim ćilimima i predmetima, pa sve do slikanja portreta i mrtve prirode. Iako je kod...

Opširnije
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić

Poštovaoci umetnosti

Zahvaljujući stvaralaštvu članova Galerije naivne umetnosti, Kovačicu su tokom ovih godina posećivale razne eminentne ličnosti, među kojima su Fransoa Miteran, Rolling Stones-i, Pele, Ursula Anderson, Alen Delon, Franko Nero, Huan Karlos, kao i razni političari, diplomate, glumci, umetnici i godišnje blizu 20 hiljada poštovalaca umetnosti iz celoga sveta.

Opširnije
... (cc) BuhaM/BY-SA 4.0
... (cc) BuhaM/BY-SA 4.0
... (cc) BuhaM/BY-SA 4.0

Rodonačelnici umetnosti naive

Tokom plodnih godina rada, kroz Galeriju je prošlo 45 slikara. Njihove slike krase galerije i privatne zbirke na svim meridijanima sveta. Rodonačelnici umetnosti naive, čije se slike nalaze u galerijskom fondu su: Martin Paluška, Jan Sokol, Vladimir Boboš, Jan Knjazovic, Mihal Bireš, Martin Jonaš, Jan Venjarski, Ondrej Venjarski, Pavel Lacko,...

Opširnije
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić

Martin Jonaš

Martin Jonaš spada među najistaknutije ličnosti svetskog naivnog slikarstva. Rođen je 1924. godine u Kovačici, gde je proveo čitav svoj radni i životni vek, najvećim delom kao poljoprivrednik i umetnik. Bio je vodeća ličnost kovačičkog naivnog slikarstva i jedan od osnivača Galerije naivne umetnosti u Kovačici. Izlagao je na više...

Opširnije
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić

Zuzana Halupova

Zuzana Halupova rođena je 1925. godine u Kovačici. Završila je pet razreda osnovne škole. Prvu sliku uljanim bojama „Mlaćenje konoplja“ naslikala je 1964. godine – njen uspeh bio je meteorski. Započinje saradnju sa Galerijom naivne umetnosti u Svetozarevu, prvi put izlaže u Kovačici (Kovačički oktobar), a prvu samostalnu izložbu je...

Opširnije
... © Galerija naivne umetnosti
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić

Jan Knjazovic

Jan Knjazovic je rođen 18. juna 1925. godine u Kovačici, u porodici poljoprivrednika. Bio je najoriginalniji i najhrabriji slikar kovačičke naive, koji se nije ustručavao da u potpunosti izrazi svoju bogatu maštu i da nadmaši prirodnu tendenciju naivnog slikara da što ubedljivije imitira realnost. Jan Knjazovic je bio slikar noći,...

Opširnije
... (cc) BuhaM/BY-SA 4.0
... (cc) BuhaM/BY-SA 4.0

Savremeni članovi Galerije

Trenutno Galerija naivne umetnosti ima aktivnih 26 slikara, prevashodno Slovaka iz Kovačice i susednog slovačkog sela Padine. Iza svakog od njih je dugogodišnje iskustvo u domenu umetnosti naive i cenjeni su i priznati, kako u zemlji tako i u inostranstvu. Savremeni članovi Galerije naivne umetnosti su: Mihal Povolni, Jan Bačur,...

Opširnije
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić

Mihal Povolni

Rođen je 1935. godine u Padini. Završio je pet razreda osnovne škole u Padini, gde živi i stvara. Bavi se poljoprivredom. Član Galerije naivne umetnosti od 1971. godine. Slikarske tehnike: ulje na platnu, crtež. Teme i motivi: žanr motiv, portret, pejzaž, animalistički motivi, mrtva priroda. Osnovne karakteristike stvaralaštva: valerskim odnosima,...

Opširnije
... © Galerija naivne umetnosti
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić

Jan Bačur

Rođen je 1937. godine u Padini. Završio je četiri razreda osnovne škole u Padini, malu maturu u Kovačici, a srednju upravnu školu u Beogradu. Radio je kao službenik. Sada je u penziji. Živi i stvara u Padini. Član je Galerije naivne umetnosti je od 1985. godine. Slikarske tehnike: ulje na...

Opširnije
... © Galerija naivne umetnosti
... © Galerija naivne umetnosti

Alžbeta Čižikova

Rođena je 1936. godine u Kovačici. Osnovnu školu je završila u Kovačici, a srednju upravnu školu u Pančevu. Radila je kao službenik. Sada je u penziji. Živi i stvara u Kovačici. Član Galerije naivne umetnosti od 1954. godine. Slikarske tehnike: ulje na platnu, crtež, pastel. Teme i motivi: žanr motiv,...

Opširnije
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić
... © Goran Gajić

Katarina Karlečikova

Rođena je 1937. godine u Kovačici. Završila je šest razreda osnovne škole u Kovačici, a posle još dva u Beogradu. Srednju ekonomsku školu završila je u Beogradu. Radila kao službenik. Sada je u penziji. Živi i stvara u Kovačici. Član je Galerije naivne umetnosti od 1981. godine. Slikarske tehnike: ulje...

Opširnije
... (cc) Matt Zimmerman/CC BY 2.0

Kalemegdan – park i tvrđava

Kalemegdan je najveći beogradski park, a u isto vreme i najznačajniji kulturno-istorijski kompleks grada, kojim dominira Beogradska tvrđava iznad ušća Save u Dunav. Kalemegdanski kompleks obuhvata objekte, arheološka nalazišta i kulturno-istorijske spomenike od neprocenjivog značaja. Najstariji sačuvani ostaci na ovom prostoru potiču iz 1. veka nove ere, iz vremena rimskog...

Opširnije
... (cc) NinoBeg/CC BY-SA 3.0

Knez Mihailova

Knez Mihailova ulica predstavlja glavnu pešačku zonu i zakonom je zaštićena kao jedno od najstarijih i najvrednijih spomeničkih ambijenata u gradu. Obiluje nizom reprezentativnih zgrada i građanskih kuća nastalih u drugoj polovini 19. veka. Ulica je nazvana po srpskom knezu Mihailu Obrenoviću (1823-1868), čiji spomenik krasi plato na obližnjemTrgu Republike....

Opširnije
... (cc) Eric Cleves Kristensen/CC BY 2.0

Trg Republike

Trg republike centralni je gradski trg u Beogradu. Stari naziv bio mu je Pozorišni trg. Sadašnji trg formiran je posle rušenja Stambol-kapije 1866. godine i završetka gradnje zgrade Narodnog pozorišta tri godine kasnije. Stambol-kapija, koju su sagradili Austrijanci početkom 18. veka, bila je najveća i najlepša kapija u vreme dok...

Opširnije
... (cc) Mister No/CC BY 3.0

Skadarlija

Skadarlija je boemska četvrt, omiljena turistička destinacija i mesto na kome se najbolje može osetiti duh starog Beograda. Skadarska ulica, po kojoj je sam prostor nazvan, dužine je oko 500 metara i nalazi se u najužem centru grada. Zbog blizine Narodnog pozorišta, ovde su krajem 19. i početkom 20. veka...

Opširnije
... (cc) Damien Smith/CC BY-SA 2.0

Trg Nikole Pašića

Najmlađi gradski trg izgrađen je 1953. kada je na njemu postavljen vodoskok. Nazvan je po Nikoli Pašiću, jednom od najeminentnijih srpskih političara s kraja 19. i početka 20. veka. Trg gleda na monumentalnu zgradu Doma Narodne skupštine Republike Srbije. Dominantne arhitektonske karakteristike na trgu su masivna zgrada Doma sindikata i...

Opširnije
... (cc) Andrija12345678/CC BY-SA 4.0

Hram Svetog Save

Siluetom Beograda dominira monumentalno zdanje Hrama Svetog Save. Podignut na Vračarskom brdu, ovo je najveći pravoslavni hram na Balkanu i jedan od najvećih pravoslavnih hramova na svetu. Prema predanju, sagrađen je na mestu gde je u vreme turske vladavine Kodža Sinan-paša 1594. godine spalio mošti Svetog Save, najznačajnijeg srpskog svetitelja,...

Opširnije
... (cc) Nemezis/CC BY-SA 3.0

Muzej Nikole Tesle

Muzej Nikole Tesle jedinstvena je institucija u Srbiji i u svetu, koja poseduje najveću zbirku dokumenata o životu i radu srpskog i svetskog velikana nauke. Ovaj Muzej doprinosi širem i jasnijem uvidu o velikom doprinosu nauci i društvu, koji je Nikola Tesla svojim plodonosnim radom podario celom čovečanstvu. Muzej je...

Opširnije
... (cc) Ванилица/CC BY-SA 4.0

Muzej Jugoslavije

Muzej Jugoslavije predstavlja instituciju kulture koja sakuplja, proučava i izlaže različite predmete vezane za istoriju Jugoslavije. U isto vreme, ovo je mesto u kome još uvek žive kult ličnosti i epoha maršala Josipa Broza Tita, doživotnog predsednika SFRJ i jedne od najznačajnijih ličnosti svog vremena. U sastavu muzeja nalaze se...

Opširnije
... (cc) Julijan Nyča/CC BY-SA 2.0

Zemun

Zemun je postao sastavni deo glavnog grada 1934. godine. Do tada je bio zaseban grad u jugoistočnom delu Srema. Tragovi koji svedoče o postojanju naselja na teritoriji Zemuna datiraju još iz doba neolita. Iz vremena Rimljana datira njegov prvi naziv – Taurunum. Kada su se doselili, Sloveni su naziv naselja...

Opširnije
... (cc) NMedjedov/CC BY-SA 3.0

Avala

Udaljena oko 18 km od centra Beograda, Avala, sa svojom visinom od 511m, predstavlja najnižu planinu u centralnoj Srbiji. Prirodni kompleks planine proglašena nacionalnim parkom još 1936. godine. U srednjem veku na vrhu Avale nalazio se grad Žrnov, opasan tvrđavom, koji je kontrolisao prilaz Beogradu. 1938. godine na vrhu planine...

Opširnije
... (cc)Zoran Cvetkovic/CC BY-SA 3.0

Saborna crkva

Ova neprocenjiva istorijska baština vezana je za sudbinu srpskog Beograda prve polovine 19. veka, koji se upravo formirao na prostoru oko same Saborne crkve, koja je u to vreme postala stožer u borbi za osamostaljivanje od turskog ropstva. Gradnja hrama započeta je 1837. godine i trajala je 9 godina. Po...

Opširnije
... (cc)Mister No/CC BY 3.0

Konak kneginje Ljubice

Konak kneginje Ljubice jedno je od retkih sačuvanih zdanja iz vremena prve vladavine kneza Miloša Obrenovića. Svojim izgledom i arhitekturom srpsko-balkanskog stila, predstavlja jedan od najreprezentativnijih sačuvanih primera građanske arhitekture prve polovine 19. veka u Beogradu. Građen je u periodu 1829–1831, po planovima Hadži Nikole Živkovića, zvaničnog kneževog graditelja. Posle...

Opširnije
... (cc)NMedjedov/CC BY-SA 3.0

Škola „Kralj Petar Prvi“

Zgrada škole projektovana je 1906. godine i delo je prve srpske arhitektice Jelisavete Načić. Načić bila je prva žena diplomirani arhitekta u Srbiji i deo prve generacije arhitekata koji su se školovali na novoosnovanom Arhitektonskom odseku Tehničkog fakulteta Velike škole. U vreme podizanja ovo je bila najmodernija školska zgrada za...

Opširnije
... (cc)CLI/CC BY-SA 3.0

Kafana „? „(„Znak pitanja“)

Kafana „? „(„Znak pitanja“/ „Upitnik“) jedna je od najstarijih kuća u Beogradu i najstarija sačuvana beogradska kafana. Sa svojih skoro 2 veka postojanja predstavlja jedno od obeležja grada. Zdanje u kome se nalazi kafana, po nalogu kneza Miloša, podigao je 1823. godine Naum Ičko, trgovački konzul. 1826. godine, knez Miloš...

Opširnije
... (cc)Fred Romero/CC BY 2.0

Dom Mike Alasa

Kuća na Kosančićevom vencu br. 22 podignuta je 1910. godine za Mihila Petrovića, poznatijeg kao Mika Alas. Projektovao ju je znameniti srpski arhitekta Petar Bajalović. Mihailo Petrović Alas je jedno od najznačajnijih imena srpske matematike, pisac, inovator, ribolovac. U toku zidanja svoje kuće, Mika Alas je u znatnoj meri uticao...

Opširnije
... (cc)Nemezis/CC BY-SA 3.0

Kuća Branislava Kojića

Kuća u Zadarskoj br. 6 sagrađena je 1926. godine po projektu poznatog beogradskog arhitekte Branislava Kojića, akademika i jednog od osnivača grupe arhitekata modernog pravca. U ovoj jednospratnoj porodičnoj kući arhitekta Kojić proveo je čitav radni vek. Zgrada predstavlja redak primerak primene folklorizma u beogradskoj arhitekturi. Realizacija projekta za sopstvenu...

Opširnije
... (cc)BuhaM/CC BY-SA 4.0

Zgrada Umetničke škole

Zgrada umetničke škole u Beogradu nalazi u ulici Kralja Petra br. 4, uz Konak kneginje Ljubice. Sagrađena oko 1836. godine. Zgrada je prvobitno je služila kao pomoćni objekat, u kome je do 1842. godine stanovao knez Mihailo. Danas se u ovoj zgradi nalazi dekanat i nekoliko odseka Fakulteta primenjenih umetnosti....

Opširnije
... (cc)Fred Romero/CC BY 2.0

Zgrada Patrijaršije

Zgrada Patrijaršije građena je u periodu od 1933. do 1935. godine.Ovo zdanje predstavlja administrativno sedište Srpske Pravoslavne Crkve i njenog poglavara Patrijarha SPC. Podignuta je na mestu starog, porušenog mitropolijskog dvora iz sredine 19. veka. Projektovao ju je arhitekta ruskog porekla Viktor Lukomski. Arhitektonski koncept zgrade Patrijaršije predstavlja hibridan i...

Opširnije
... (cc)Djordje Stakić/CC BY-SA 3.0

Kuća Dimitrija Krsmanovića

Kuća Dimitrija Krsmanovića, člana ugledne trgovačke porodice Krsmanović, podignuta je kao reprezentativna porodična kuća 1898-1899. godine. Izgrađena je prema projektu arhitekte Milorada Ruvidića u neposrednoj blizini Saborne crkve i spada među njegova najzapaženija ostvarenja. Smešteno na ugaonoj parceli u ulici Kneza Sime Markovića br. 2, ovo zdanje predstavlja gotovo arhetip...

Opširnije
... (cc)Nemezis/CC BY-SA 3.0

Zgrada nekadašnjeg hotela „Nacional“

„Narodna gostionica“, kasnije hotel „Nacional“, podignuta 1868, pripadala je grupi tzv. „kalemegdanskih hotela“ koji su građeni i otvarani nakon turske predaje gradova Srbima 1867. godine. Pod nazivom „Nacional“, prvi put se spominje 1876. godine kada je postao konačište stranaca koji su dolazili u Srbiju zbog srpsko-turskog rata.Prostorije na spratu preuređene...

Opširnije
... (cc)Fred Romero/CC BY 2.0

Bajrakli džamija

Bajrakli džamija je sagrađena oko 1575. godine, kao jedna od 273 džamije i mesdžida koliko ih je u tursko doba bilo u Beogradu. Nalazi se u ulici Gospodar Jevremovoj br. 11, a uz džamiju se nalazi i medresa, verska srednja škola. Krajem 18. veka nazvana je Bajrakli-džamija, po barjaku koji...

Opširnije
... (c)_Goldfinger_Public Domain photo

Kuća u Cara Dušana br.10

Najstarija kuća u Beogradu nalazi se na Dorćolu, u ulici Cara Dušana 10 i postoji više od tri veka. Gradnja je započeta 1724. i završila se 1727. godine. Njen graditelj bio je Švajcarac Nikola Doksat de Morez, inženjer i pukovnik austrijske vojske, koji je imao zadatak da obnovi i ojača...

Opširnije
... (cc) Fred Romero/CC BY 2.0

Crkva Svetog Aleksandra Nevskog

Projekat za Crkvu Sv. Aleksandra Nevskog na Dorćolu izradila je Jelisaveta Načić, prva žena arhitekta u Srbiji. Realizacija projekta započeta je 1912. godine, ali je septembra iste godine gradnja obustavljena usled rata. Drugi Balkanski rat (1913), a potom i Prvi svetski (1914–1918), sprečili su dalju izgradnju crkve, te su radovi...

Opširnije
... (cc)Nanabaka/CC BY-SA 4.0

Muzej nauke i tehnike

Muzej nauke i tehnike u Beogradu nalazi se u zgradi stare termoelektrane na Dorćolu, u ulici Skender-begovoj br. 51. Predstavlja ustanovu kulture od nacionalnog značaja. Primarna delatnost muzeja je prikupljanje, istraživanje, zaštita i prezentacija naučno-tehničkih dobara sa ciljem podizanja nivoa svesti o značaju ovih aktivnosti, kao i popularizacija nauke i...

Opširnije
... (cc)Mickey Mystique/CC BY-SA 4.0

Galerija fresaka

Galerija fresaka Narodnog muzeja u Beogradu nalazi se u ulici Cara Uroša. U Galeriji se čuvaju kopije fresaka i odlivci skulptura koji svedoče o jedinstvenoj i značajnoj umetnosti zidnog slikarstva, ikonopisa, minijaturnog slikarstva i arhitekture nastale na teritoriji srednjovekovne Srbije i zemalja Balkana. Otvorena je 1953. godine kao drugi muzej...

Opširnije
... (cc) Djordje Stakić/CC BY-SA 3.0

Muzej Vuka i Dositeja

Muzej Vuka i Dositeja u Gospodar Jevremovoj ulici je memorijalni muzej, posvećen je dvojici velikana srpske kulture – prosvetitelju i prvom srpskom ministru prosvete Dositeju Obradoviću i reformatoru srpskog jezika, tvorcu srpskog književnog jezika, Vuku Karadziću. Muzej se nalazi u kući koja je podignuta je u prvoj polovini 18. veka...

Opširnije
... (cc)Impi/CC BY-SA 3.0

Zgrada Bitef teatra

Na malom trgu Mire Trailović na Dorćolu, tik do Bajlonijeve pijace, nalazi se zgrada u kojoj je danas smešten Bitef teatar, a zapravo predstavlja nedovršeni objekat evangelističke crkve. Izgradnju objekta je 1940. godine započela Nemačka evangelističko-hrišćanska crkva, po projektu arhitekte Otoa Bartninga. 1942. godine Drugi svetski rat prekinuo je izgradnju...

Opširnije
... (cc)George Groutas/CC BY 2.0

Spomenik Rigi od Fere

Riga od Fere (1757-1798) bio je grčki revolucionar, pesnik, nacionalni junak i prva žrtva ustanka protiv Osmanskog carstva. Zadavljen je u kuli Nebojša na Kalemegdanu. Spomenik posvećen ovom junaku nalazi se na uglu ulica Rige od Fere i Tadeuša Košćuška. Podignut je 1994. godine od strane grada Beograda i Ministarstva...

Opširnije
... (cc) PedjaNbg/CC BY-SA 3.0

Jevrejski istorijski muzej

Jevrejski istorijski muzej nalazi se u ulici Kralja Petra br. 71. Osnovan je 1948. godine. Muzej je u sastavu Saveza jevrejskih opština Srbije i predstavlja jedinstvenu muzejsku ustanovu u Srbiji. Stalna postavka Muzeja sadrži dokumenta, fotografije, eksponate i likovna dela koja hronološk prikazuju i istorijska kretanja i kulturu jevrejskih zajednica...

Opširnije
... (cc) Djordje Stakić/CC BY-SA 3.0

Pedagoški muzej

Pedagoški muzej u Beogradu nalazi se u ulici Uzun Mirkova br. 14. Osnovan je 1896. godine i predstavlja jednu od najstarijih muzejskih ustanova u Srbiji. Osnovalo ga je Učiteljsko udruženje Srbije sa zadatkom da sakuplja i čuva nastavna sredstva i sve drugo što ima pedagoške i istorijske vrednosti za osnovne...

Opširnije
... (cc)Dungodung/CC BY-SA 4.0

Etnografski muzej

Etnografski muzej koji se nalazi u samom centru grada osnovan je 1901. godine izdvajanjem Etnografskog odeljenja iz okvira Narodnog muzeja. Predstavlja jedan od najstarijih muzeja u Srbiji. Prva stalna postavka sakupljenih predmeta etnografskog nasleđa, sa čitavog područja Balkanskog poluostrva, otvorena je 1904. godine. Danas je stalna izložba „Narodna kultura Srba...

Opširnije
... (cc)Sinobador/CC BY-SA 3.0

Zadužbina Ilije M. Kolarca

Zadužbina Ilije M. Kolarca, poznata i kao Kolarčev narodni univerzitet, nalazi se na Studenskom trgu br. 5. Predstavlja objekat od velikog kulturnog i istorijskog značaja. Zgrada Kolarčevog narodnog univerziteta podignuta je u vreme jačanja svesti o Beogradu kao prestonici nove države i potrebama jedne velegradske sredine za kulturnim centrom. Zgradu...

Opširnije
... (cc)Mickey Mystique /CC BY-SA 4.0

Kapetan Mišino zdanje

Kapetan Mišino zdanje jedna je od najpoznatijih građevina 19. veka u Beogradu.U njoj je danas smešten Rektorat Univerziteta u Beogradu i deo Filozofskog fakulteta. Zgrada na Studentskom trgu br. 1. sagrađena je u periodu od 1857. do 1863. godine, prema planovima češkog arhitekte Jana Nevole. Arhitektura ovog zdanja predstavlja svedočanstvo...

Opširnije
... (cc) Mister No/CC BY 3.0

Manakova kuća

Manakova kuća svedoči o stanju pre regulisanja ulica i nastanka, nove, srpske Savamale. Ne zna se tačno vreme izgradnje ove kuće. Pretpostavlja se da je podignuta u vreme kada su podizani Kafana „Znak pitanja“ ili nešto kasniji Konak kneginje Ljubice. Primer je starobalkanske gradske arhitekture. Postoji više legendi koje se...

Opširnije
... (cc)NMedjedov/CC BY-SA 3.0

Krst sa Molog pijaca

1862. godine, među prvim javnim spomenicima u Beogradu podignut je Krst na Maloj pijaci na Savi, koji se danas nalazi u parku kod hotela Bristol. Spomenik je podigao beogradski trgovac Ćira Hristić u čast neznanih junaka koji su poginuli pri oslobođenju Beograda 1806. godine, kako bi oni koji pristignu u...

Opširnije
... (cc)Dungodung/CC BY-SA 3.0

Zgrada bivše Železničke stanice Beograd

Zgrada bivše glavne beogradske železničke stanice građena je između 1882. i 1885. po planovima arhitekte Dragutina Milutinovića. Izgrađena je po uzoru na železničke stanice velikih evropskih gradova i oblikovana u duhu akademizma. Prvi voz sa ove stanice krenuo je ka Zemunu uz dvorske počasti, 20. avgusta 1884. godine, a prvi...

Opširnije
... (cc) Andrija12345678/CC BY-SA 4.0

Spomenik Stefanu Nemanji

Spomenik Stefanu Nemanji nalazi se na Savskom trgu, na početku Nemanjine ulice, ispred nekadašnje zgrade glavne beogradske železničke stanice. Delo je ruskog skulptora Aleksandra Julijanoviča Rukavišnjikova, člana Ruske akademije umetnosti. Otkriven je na Savindan, 27. januara 2021. godine. Spomenik je posvećen velikom županu Stefanu Nemanji, rodonačelniku srpske srednjovekovne dinastije Nemanjića....

Opširnije
... (cc)Fred Romero/CC BY 2.0

Zgrada Beogradske zadruge

Zgrada Beogradske zadruge sagrađena je 1907. godine i predstavlja delo arhitekata Nikole Nestorovića i Andre Stevanovića. Zgrada je izgrađena po uzoru na Parisku izložbu 1900. godine i dekorativizm pariske škole. Palata Beogradske zadruge se ubraja među najznačajnija dela beogradske arhitekture sa početka 20. veka. Za njenu izgradnju prvi put su...

Opširnije
... (cc) Nemezis/CC BY-SA 3.0

Vučina kuća na Savi

Vučina kuća na Savi u Karađorđevoj ulici podignuta je 1908. godine u vreme procvata „savske varoši“, prema projektu arhitekte Dimitrija T. Leka. Izgrađena je kao reprezentativni dvospratni objekat dvojne namene za trgovca Đorđa Vuča. U prostorijama prizemlja nalazili su se dućani, dok su spratovi bili namenjeni stanovanju. U prostornom pogledu...

Opširnije
... (cc) Pudelek (Marcin Szala)/CC BY-SA 3.0

Hotel Bristol

Hotel Bristol u Karađorđevoj ulici podignut je kao zgrada Osiguravajućeg i kreditnog društva Beogradske zadruge između 1910. i 1912. godine po projektu Nikole Nestorovića, jednog od tada vodećih srpskih arhitekata. Zgrada predstavlja jedan od prvih velikih modernih beogradskih hotela . Stilska obrada zgrade, izvedena sa secesijskim elementima i motivima, predstavlja...

Opširnije
... (cc) young shanahan/CC BY 2.0

Skadarlija

Skadarlija je boemska četvrt, omiljena turistička destinacija i mesto na kome se najbolje može osetiti duh starog Beograda. Skadarska ulica, po kojoj je sam prostor nazvan, dužine je oko 500 metara i nalazi se u najužem centru grada. Zbog blizine Narodnog pozorišta, ovde su krajem 19. i početkom 20. veka...

Opširnije
... (cc) julie corsi/CC BY 2.0

Skadarlijske kafane

Mnogim posetiocima u Skadarliji najveću pažnju privlače čuvene kafane i restorani sa tradicionalnom srpskom kuhinjom, pićem i muzikom. Neke od ovih kafana spadaju i među najstarije otvorene u Beogradu. Još 1909. godine se u Skadarskoj ulici nalazilo 14 kafana, koje su predstavljale svojevrsne centre društvenog i kulturnog života i utočišta...

Opširnije
... (cc)BuhaM/ CC BY-SA 4.0

Kuća Đure Jakšića

Kuća u Skadarskoj br. 34 jedna je od najstarijih i napoznatijih kuća u Skadarliji. U njoj je neko vreme živeo i umro čuveni srpski pesnik i slikar Đura Jakšić (1832-1878). U to vreme, čitav ovaj prostor bio je siromašna gradska četvrt pod imenom Ciganska mahala, a Đura Jakšić bio je...

Opširnije
... (cc)Miomir Magdevski/CC BY-SA 4.0

Hotel Srpska kruna

Hotel Srpska kruna izgrađen je 1869. godine kao jedan od najmodernijih hotela u Beogradu toga vremena. Predstavljao je hotel prvog reda u vreme kada se Srbija polako oslobađala turske vlasti i uticaja i okretala ka Evropi. Stoga je posebna vrednost ove zgrade autentičnost samog objekta, koji je sačuvan kao jedini...

Opširnije
... (cc)BuhaM/CC BY-SA 4.0

Kuća Marka Stojanovića

Kuću Marka Stojanovića,poznatog beogradskog advokata, u Knez-Mihailovoj 53-55, projektovao je arhitekta Konstantin Jovanović 1885. godine. Kuća u neorenesansnom stilu sagrađena je četiri godine kasnije. Imala je dvojaku namenu – u prizemlju su se nalazili lokali, a na spratu raskošan stambeni prostor. Osim ove, Konstantin Jovanović je za Marka Stojanovića projektovao...

Opširnije
... (cc)Djordje Stakić/CC BY-SA 3.0

Blok građanskih kuća

Blok građanskih kuća u Knez Mihailovoj ulici na brojevima 46, 48 i 50 nastao je krajem 70-tih godina 19. veka. Kuće su jedinstvene po arhitektonskom sadržaju, nameni i stilskoj obradi. Oblikovane su u tada savremenom duhu istorijskih stilova. Spadaju među prve podignute zgrade u novoprojektovanoj ulici po Regulacionom planu Emilijana...

Opširnije
... (cc)NMedjedov/CC BY-SA 3.0

Palata SANU

Palata SANU (Srpska akademija nauka i umetnosti) u Кnez Mihailovoj ulici sagrađena je 1924. godine po projektu arhitekata Andre Stevanovića i Dragutina Đorđevića iz 1912. godine. Predstavlja monumentalnu arhitekturu Beograda i domet domaćeg građevinarstva sa početka 20. veka. Zgrada na četiri nivoa, stilski je oblikovana u eklektičnom duhu sa elementima...

Opširnije
... (cc)Joksimus/CC BY-SA 3.0

Zgrada Prometne banke

Zgrada Prometne banke na samom uglu Knez Mihailove i Zmaj Jovine ulice, podignuta je od 1912. do 1914. godine, po projektu arhitekte Danila Vladisavljevića i inženjera Miloša Savčića. Zgrada je podignuta za potrebe Prometne banke, osnovane 1896. godine. U prizemlju je imala trgovačke radnje, što je odgovaralo karakteru trgovačke Knez...

Opširnije
... (cc)Fred Romero/CC BY 2.0

Zadužbina Nikole Spasića

Zgradu u Knez Mihailovoj br.33 podigao je trgovac Nikola Spasić 1889. godine po projektu arhitekte Konstantina Jovanovića, kao stambeno-trgovački objekat na dva sprata. Namena zgrade u kojoj su u prizemlju smeštene trgovine, a na spratovima stanovi, identična je kao i kod drugih zgrada u Knez Mihailovoj ulici u to vreme....

Opširnije
... (cc)BuhaM/CC BY-SA 4.0

Kafana Grčka kraljica

Grčka kraljica je nekadašnja kafana u Knez Mihailovoj br.51. Izgrađena je 1835. godine u stilu akademizma, a autor projekta nije poznat. Ova zgrada je ujedno i najstariji objekat u Ulici Kneza Mihaila. Kafana je zatvorena 2007. godine. Objekat je odmah nakon izgradnje postao kafana prvobitno nazvana „Despotov han“ i nije...

Opširnije
... (cc)ZoranCvetkovic/CC BY-SA 3.0

Kafana Ruski car

Zdanje u kome je smeštena kafana i restoran „Ruski car“ nalazi se na uglu ulica Knez Mihailova i Obilićev venac. Sagrađeno je između 1922. i 1926. godine po idejnom projektu arhitekte Petra Popovića, i uz učešće arhitekte Dragiše Brašovana u razradi projekta. Arhitekturalno, zgrada obuhvata elemente akademskog manirizma, neobaroka i...

Opširnije
... (cc)Fred Romero/CC BY 2.0

Muzej Zepter

Muzej Zepter u Knez Mihailovoj br. 42 osnovan je 2010. godine kao prvi privatni umetnički muzej u Srbiji. Zgradu Muzej projektovao je hrvatski arhitekta Dionis Andrija Sunko 1922. godine za potrebe Prve hrvatske štedionice. Glavna delatnost Muzeja je da sistematski prikuplja, štiti, čuva, proučava, izlaže i publikuje dela srpske likovne...

Opširnije
... (cc)Nanabaka/CC BY-SA 4.0

Kulturni centar Beograda

Kulturni centar Beograda, smešten u Knez Mihailovoj br.6/I, osnovan je 1957. kao multidisciplinarni centar, koji se bavio značajnim temama i delima savremene umetnosti, nauke i kulture i kulturnim nasleđem. Zahvaljujući prvenstveno svojoj atraktivnoj lokaciji u najužem centru Beograda, ovaj jedinstveni kompleks višenamenskih prostora ukupne površine preko 2000 m2,pogodan je za...

Opširnije
... (cc)tomislav medak/CC BY 2.0

Trg Terazije

Jedan od centralnih beogradskih trgova obuhvata područje od Sremske ulice do Ulice kralja Milana. Počeo je da se formira u prvoj polovini 19. veka. Naziv Terazije potiče od naziva za kule turskog vodovoda koje su Turci zvali terazije za vodu. Jedna od takvih kula bila je postavljena na mestu gde...

Opširnije
... (cc)Fred Romero/CC BY 2.0

Palata Albanija

Palata „Albanija“ na uglu Kolarčeve i Knez Mihailove ulice predstavlja prvi oblakoder u Beogradu. Zgrada je izgrađena na osnovu konkursnog projekta Branka Bona i Milana Grakalića iz 1938. godine. Objekat je završen 1939. godine po projektima Miladina Prljevića i Đorđa Lazarevića. Dugo je bila najviša zgrada i dominirajući objekat moderne...

Opširnije
... (cc)Mickey Mystique /CC BY-SA 3.0

Terazijska česma

Terazijska česma, rad vajara Franca Lorana, podignuta je 1860. godine kako bi se obeležio povratak kneza Miloša Obrenovića na presto. Predstavlja jednu od najvažnijih zaostavština iz doba njegove vladavine. Podignuta je na mestu stare česme-terazija iz turskog perioda i drvene kule-vodomera, a iznad većeg rezervoara za vodu, koji se nalazio...

Opširnije
... (cc)Fred Romero/CC BY 2.0

Hotel Moskva

Hotel Moskva, nekadašnja Palata Rosija, smatra se jednom od najlepših zgrada u Beogradu. U njoj je prvobitno bilo smešteno osiguravajuće društvo „Rosija-Fonsier“. Zgradu su projektovali srpski arhitekta Jovan Ilkić i grupa arhitekata iz Sankt Peterburga.Ovo zdanje smatra se jednim od Ilkićevih najznačajnijih dela. Zgrada je zidana u stilu secesije. Gradnja...

Opširnije
... (cc)Andrija12345678/CC BY-SA 4.0

Palata Igumanov

Palata Igumanov, među narodom poznata kao Igumanova palata, sagrađena je 1938. godine prema projektu arhitekata Petra i Branka Krstića, u stilu modernizma. Podigao ju je Sima Andrejević Igumanov (1804—1882), trgovac i veliki srpski dobrotvor. Na pročelju fasade nalazi se natpis: „Zadužbina Sime Andrejevića Igumanova Prizrenca“. Igumanov je 1872. godine u...

Opširnije
... (cc)Bebauautu/CC BY-SA 3.0

Palata Anker

Palata „Anker“ na Terazijama br. 26 sagrađena je 1899. godine po projektu arhitekte Milana Antonovića. Spada među značajnije primerke akademske arhitekture 19. veka u Beogradu. Sagrađena je kao dvospratnica sa lokalima u prizemlju i poslovnim prostorijama na spratovima. Za svoje potrebe podiglo ju je Osiguravajuće društvo Anker.

Opširnije
... (cc)Goldfinger/CC BY-SA 3.0 RS

Krsmanovićeva kuća

Krsmanovićeva kuća na Terzijama podignuta je 1885. godine, po projektu arhitekte Jovana Ilkića. Sagrađena je u stilu akademizma, kao stambena kuća za trgovca Marka O. Markovića. Braća Krsmanović kupili su kuću 1898. godine i posle deobe, kuća je pripala Aleksi Krsmanoviću. Posle Aleksine smrti 1914. godine kuća je zajedno sa...

Opširnije
... (cc)Fred Romero/CC BY 2.0

Zgrada Smederevske banke

Zgrada Smederevske banke na Terazijama br.39 podignuta je 1910-1912. godine po projektu arhitekata Milorada Ruvidića i Isaila Fidanovića, kao kuća trgovca Milana M. Stefanovića. Zdanje, koje je svoju stambeno-poslovnu namenu zadržalo do danas, jedno vreme je koristila filijala Smederevske banke, te se među žiteljima Beograda ustalio naziv Zgrada Smederevske banke....

Opširnije
... (cc)Bebauautu/CC BY-SA 3.0

Palata Atina

Palatu Atina je kao stambeno-poslovnu zgradu, po projektu arhitekte Dimitrija T. Leka, podigao je trgovac Đorđe Vučo 1902. godine. Đorđe Vučo je krajem 19. Veka kupio kuću u kojoj je bila manje ugledna kafana „Kod dva tigra“ dvorskog podrumdžije R. Jankovića. U prizemlju zgrade kuvar Antonio de Franko, koga je...

Opširnije
... (cc)Mickey Mystique /CC BY-SA 3.0

Zgrada Ministarstva pravde

Zgrada Ministarstva pravde na Terazijama br.41 podignuta je 1883. godine prema projektu arhitekte Svetozara Ivačkovića, u saradnji sa inžinjerom Jovanom Subotićem. Sagrađena je za potrebe dva nadleštva – Ministarstva pravde i Terazijskog kvarta, zbog čega je prvobitno imala dva ulaza od kojih je jedan zatvoren 1910, tokom prepravki. Fasada zgrade...

Opširnije
... (cc)Mickey Mystique /CC BY-SA 3.0

Palata penzionog fonda

Palata Penzionog fonda činovnika i služitelja Narodne banke kraljevine Jugoslavije podignuta je 1939. godine prema projektu ruskog arhitekte Grigorija Samojlova. Sa jednim stambenim i više službenih ulaza zgrada izlazi na dva beogradska trga – Terazije i Trg Nikole Pašića. Ova zgrada je među starim Beograđanima bila poznata kao palata „Beograd“...

Opširnije
... (cc)Fred Romero/CC BY 2.0

Dom Vukove zadužbine

Jedno od najstarijih zdanja u ovom delu grada, čija je gradnja započeta 1870-1871. Prvi arhitekta bio je Aleksandar Bugarski, ali se ne zna tačno kako je zgrada prvobitno izgledala. Zgrada je nakon podizanja doživela brojne dogradnje i prepravke uslovljene potrebama i značajem institucija koje su se u njoj nalazile. Prvobitno...

Opširnije
... (cc)Miljan Simonović/CC BY-SA 4.0

Milenijumska kula

Milenijumska kula, simbol Zemuna, jedna je od četiri Milenijumske kule koje su Ugarske vlasti izgradile na sve četiri strane sveta,u sklopu proslave hiljadugodišnice doseljavanja Ugara u Panoniju. Kula visoka 36 metara tada je izgrađena na najužnijoj tački kraljevstva, na brdu Gardoš u Zemunu, 1896. godine. Podignuta je na temeljima nekadašnje...

Opširnije
... (cc) Андријана/CC BY-SA 4.0

Ičkova kuća

Ičkova kuća u ulici Bežanijska br.18 podignuta je 1793. godine. Ima sve odlike reprezentativne gradske kuće s kraja 18. Veka. Predstavlja jednu od najstarijih sačuvanih kuća i svedočanstvo urbanog razvoja Starog jezgra Zemuna. Kuća je sagrađena u stilu klasicizma. U prizemlju se nekada nalazila kafana „Kraljević Marko“, a na spratu...

Opširnije
... (cc) Nicolo/CC BY-SA 3.0

Kuća Dimitrija Davidovića

Kuća u kojoj se rodio Dimitrije Davidović nalazi se na uglu ulica Glavne br. 6 i Davidovićeve. Sagrađena je krajem 18. veka kao stambena jednospratnica sa unutrašnjim dvorištem. Kasnijim izmenama i dograđivanjem uglavnom je izgubila svoj prvobitan izgled. U ovoj kući je 20. oktobra 1789. godine rođen Dimitrije Davidović, književnik...

Opširnije
... (cc) Андријана/CC BY-SA 4.0

Kuća porodice Karamata

Kuća porodice Karamata sagrađena je 1763. godine za zemunskog trgovca Kuzmana Jovanovića. Kuću je 1779. otkupio Dimitrije Karamata, doseljenik iz tada turske Jegejske Makedonije (danas Pirgi u Grčkoj). Od tada pa sve do danas, zgrada se nalazi u vlasništvu porodice Karamata. Jovan Karamata, Dimitrijev sin, nadzidao je 1827. godine sprat...

Opširnije
... (cc)BrankaVV/CC BY-SA 4.0

Kuća sa sunčanim satom

Kuća na uglu Glavne i Dubrovačke ulice podignuta je 1823. godine. Sunčani sat po kome je ovo zdanje poznato postavljen je na njenu fasadu 1828. godine, pet godina pošto je kuća izgrađena. Zbog svog specifičnog izgleda i rasporeda cifara, ovaj sunčani sat predstavlja raritet u istoriji srpske astronomije. U ovoj...

Opširnije
... (cc) Nicolo/CC BY-SA 3.0

Livnica Pantelić

Livnica „Pantelić“ jedan je od najstarijih objekata tehničkog nasleđa na području grada. Nalazi se u starom jezgru Zemuna, na uglu ulica Dositejeve i Lagumske br.15. Osnovana je 1854. godine, i iz male bravarske radionice i livnice razvila se u specijalizovano preduzeće za livenje zvona i izradu toranjskih satova, postavši u...

Opširnije
... (cc)Milica Buha/CC BY-SA 4.0

Magistrat

Magistrat je u Zemunu osnovan 1751. godine, a 1755. dobio je prvu gradsku kuću. To je bila prizemna barokna građevina, koja je služila kao magistratska zgrada do 1832. godine, a od tada su u njoj stanovali magistratski činovnici. Ova zgrada izgorela je u požaru 1867. godine. Od 1823. do 1832....

Opširnije
... (cc)BrankaVV/CC BY-SA 4.0

Spirtina kuća

Spirtina kuća u Glavnoj ulici br.9 podignuta je 1855. godine za bogatu zemunsku porodicu Spirta. Izgrađena je prema projektu Hajnriha Frajhera fon Ferstla i oblikovana u stilu neogotike. Svojim arhitektonskim odlikama i raskošno opremljenim enterijerom izdvaja se od drugih zemunskih kuća, čime svedoči o visokom socijalnom statusu svojih nekadašnjih vlasnika....

Opširnije
... (cc)Dekanski/CC BY-SA 4.0

Nikolajevska crkva

Gradnja Crkve Svetog Oca Nikolaja ili Nikolajevske crkve otpočela je 1745. godine, na temeljima stare srpske bogomolje iz 16 veka. Crkva se nalazi u istorijskom jezgru Zemuna, ispod tvrđave Gardoš. Građena je u baroknom stilu i ima tipične odlike baroknih hramova podizanih u Sremu u 18. veku. Unutrašnjost crkve krasi...

Opširnije
... (cc) Nicolo/CC BY-SA 3.0

Kafana Beli medved

Kafana „Beli medved“ u ulici Vasilija Vasilijevića br.10 jedini je sačuvani primer tzv. balkanske arhitekture iz osmanlijskog perioda i najstariji objekat u Zemunu. Pretpostavlja se da jezdanje staro skoro 4 veka, mada je tačna godina gradnje nepoznata. Prvi put se u pismenim dokumentima pominje u beleškama francuskog putnika Kiklea, koji...

Opširnije
... (cc)Mister No/CC BY 3.0

Kalemegdanski park

Kalemegdanski park je najveći beogradski park, a istovremeno i najznačajniji kulturno-istorijski kompleks grada, u kojem dominira Beogradska tvrđava. Preuređivanje prostora oko Tvrđave u park otpočelo je posle predaje Tvrđave Srbima (1867), po naređenju kneza Mihaila Obrenovića. Idejne skice za uređenje Kalemegdana napravio je prvi beogradski urbanista Emilijan Josimović. Plansko uređivanje...

Opširnije
... (cc)Mister No/CC BY 3.0

Park prijateljstva

Park prijateljstva se nalazi na Novom Beogradu. Obuhvata veliki broj zelenih površina i izlazi na reke Savu i Dunav. Ideja za formiranje Parka prijateljstva memorijalnog karaktera potekla je od Mladih gorana koji su u ime održavanja Prve konferencije nesvrstanih u Beogradu 1961. godine, doneli odluku da se osnuje spomen-park kao...

Opširnije
... (cc)simon04/CC BY-SA 4.0

Tašmajdan

Park Tašmajdan, nadomak najužeg centra grada, nalazi se na prostoru na kome se nekada nalazio kamenolom, a potom u 19. veku Tašmajdansko groblje. Naziv parka nastao od turskog naziva za kamenolom (tur. taş, kamen i meydan, mesto gde se vadi kamen, rudnik). Na području Tašmajdana vađenje kamena zabeleženo je još...

Opširnije
... (cc) Intermedichbo/CC BY-SA 4.0

Pionirski park

Pionirski park, nekadašnja Dvorska bašta, čini zaštićenu okolinu nepokretnih kulturnih dobara: zgrade Starog dvora – danas zgrada Skupštine grada Beograd i Novog dvora – danas sedište predsednika Republike Srbije. Do 1945. godine je bio opasan visokim zidom i služio je kao bašta Starog dvora. Uklanjanjem zida park je predat na...

Opširnije
... (cc)Mister No/CC BY 3.0

Univerzitetski park

Univerzitetski park se nalazi u najužem centru Beograda, u sklopu Studentskog trga. Bio je poznat i kao Pančićev park, a često se naziva i Studentski park. U toku turske vladavine ovde se nalazilo tursko groblje, koje je uklonjeno polovinom 19. veka. Potom je na prostoru današnjeg parka bila smeštena pijaca,...

Opširnije
... (cc)PedjaNbg/CC BY-SA 3.0

Karađorđev park

Karađorđev park predstavlja istorijsko mesto na kome se 1806. godine nalazio logor ustaničke vojske predvođene Karađorđem, kao i vojničkog groblja oslobodilaca Beograda. Spomenik koji je na ovom groblju podigao knez Aleksandar Karađorđević 1848. godine predstavlja prvi javni spomenik podignut u gradu. Park se počeo formirati posle podizanja spomenika, a potom...

Opširnije
... (cc)Matija/CC BY-SA 3.0

Gradski park u Zemunu

Gradski park u Zemunu pripada zaštićenom prostoru kulturno-istorijske celine starog jezgra Zemuna i najstarija je zelena oaza ovog dela grada. Na mestu današnjeg parka, od 1730. do 1871. godine nalazio se kontumac, odnosno karantin, u kojem su bili smešteni putnici koji bi doputovali s druge strane reke Save u tadašnju...

Opširnije
... (cc)Mister No/CC BY 3.0

Topčiderski park

Topčiderski park jedan je od najstarijih beogradskih parkova. Nalazi se u dolini Topčiderske reke. Deo je prostorne kulturno-istorijske celine. Njegovo prvo uređenje započelo je 1831. godine sa izgradnjom rezidencijalnog kompleksa kneza Miloša Obrenovića. U tada modernom engleskom stilu formirana je parkovska površina, a vremenom je park upotpunjen skulpturama, česmama i...

Opširnije
... (cc)Vladakul/CC BY-SA 4.0

Košutnjak

Park-šuma i gradsko izletište Košutnjak prostire se na površini od 330 hektara. Gusta šuma ispresecana je mnogobrojnim stazama. Nekada je na ovom prostoru bilo puno košuta, pa se pretpostavlja da je park po tome dobio ime. Do 1903. godine ovde je bilo zatvoreno dvorsko lovište, a potom je Košutnjak otvoren...

Opširnije
... (cc) Andy Mabbett/CC BY-SA 3.0

Hajd park

Beogradski Hajd park imenovan je po poznatom londonskom parku i predstavlja prirodni nastavak Košutnjaka i Topčidera. Park se sastoji iz dva dela koji deli centralna staza sa drvoredom platana . Uređenje parka počelo je tokom 1930-ih godina 20. veka. Otvoren je za građanstvo 1937, sa sedam kilometara pešačkih staza i...

Opširnije
... (cc)simon04/CC BY-SA 4.0

Narodni muzej

Narodni muzej u Beogradu osnovan je 1844. godine. Nalazi se u samom centru grada, na adresi Trg Republike 1a. Muzej je kompleksnog tipa posvećen zaštiti, interpretaciji i promociji multikulturnog nasleđa centralnog Balkana i Evrope, od praistorije do danas, kroz arheološku, numizmatičku i umetničku građu. U sastavu Narodnog muzeja su i...

Opširnije
... (cc)Vislupus/CC BY-SA 4.0

Muzej Nikole Tesle

Muzej Nikole Tesle jedinstvena je institucija u Srbiji i u svetu, koja poseduje najveću zbirku dokumenata o životu i radu srpskog i svetskog velikana nauke. Ovaj Muzej doprinosi širem i jasnijem uvidu o velikom doprinosu nauci i društvu, koji je Nikola Tesla svojim plodonosnim radom podario celom čovečanstvu. Muzej je...

Opširnije
... (cc) Fred Romero/CC BY 2.0

Muzej savremene umetnosti

Od svog osnivanja 1965. godine, Muzej savremene umetnosti u Beogradu zasniva svoju delatnost na predstavljanju najznačajnijih umetnika, razdoblja, pokreta i tendencija jugoslovenske, srpske i strane umetnosti 20. veka. Na evropskoj i svetskoj mapi moderne i savremene umetnosti Muzej je stekao zavidnu reputaciju, a takođe učestvuje i u predstavljanju i promovisanju...

Opširnije
... (cc)Никола Цветковић /CC BY-SA 3.0

Muzej grada Beograda

Muzej grada Beograda osnovan je 1903. godine kao Opštinski muzej, a posle Drugog svetskog rata dobija današnji naziv. Muzejski predmeti sa eksponatima iz praistorije, sa značajnom zbirkom antičke kulture, kao i zbirkom gravira i karata Beograda od 16. do 19. veka, predstavljaju svedočanstvo o dugoj i bogatoj istoriji ovoga grada....

Opširnije
... (cc) Fred Romero/CC BY 2.0

Istorijski muzej Srbije

Istorijski muzej Srbije osnovan je 1963. godine. Muzej kroz svoje postavke artikuliše i interpretira znanja o prošlosti Srbije i srpskog naroda, kao i ostalih naroda i kultura na teritoriji Srbije, i ostvaruje komunikaciju javnosti sa nacionalnom istorijskom baštinom. Izložbeni prostor Muzeja nalazi se na Trgu Nikole Pašića br. 11 u...

Opširnije
... (cc)Miljan Simonović/CC BY-SA 4.0

Etnografski muzej

Etnografski muzej koji se nalazi u samom centru grada osnovan je 1901. godine izdvajanjem Etnografskog odeljenja iz okvira Narodnog muzeja. Predstavlja jedan od najstarijih muzeja u Srbiji. Prva stalna postavka sakupljenih predmeta etnografskog nasleđa, sa čitavog područja Balkanskog poluostrva, otvorena je 1904. godine. Danas je stalna izložba „Narodna kultura Srba...

Opširnije
... (cc)tomislav medak/CC BY 2.0

Muzej Jugoslavije

Muzej Jugoslavije predstavlja instituciju kulture koja sakuplja, proučava i izlaže različite predmete vezane za istoriju Jugoslavije. U isto vreme, ovo je mesto u kome još uvek žive kult ličnosti i epoha maršala Josipa Broza Tita, doživotnog predsednika SFRJ i jedne od najznačajnijih ličnosti svog vremena. U sastavu muzeja nalaze se...

Opširnije
... (cc)DraginjaMPU/CC BY-SA 4.0

Muzej primenjene umetnosti

Muzej primenjene umetnosti osnovan je 1950. godine. Nalazi se u samom centru Beograda, na Topličinom vencu, u ulici Vuka Karadžića br.18. Pripada kategoriji umetničkih muzeja specijalizovanog tipa, koji sistematski prikuplja, čuva, proučava, izlaže i publikuje predmete primenjene umetnosti iz zemlje i drugih delova sveta. Zgrada Muzeja podignuta je u periodu...

Opširnije
... (cc) Fred Romero/CC BY 2.0

Jevrejski istorijski muzej

Jevrejski istorijski muzej nalazi se u ulici Kralja Petra br. 71. Osnovan je 1948. godine. Muzej je u sastavu Saveza jevrejskih opština Srbije i predstavlja jedinstvenu muzejsku ustanovu u Srbiji. Stalna postavka Muzeja sadrži dokumenta, fotografije, eksponate i likovna dela koja hronološk prikazuju i istorijska kretanja i kulturu jevrejskih zajednica...

Opširnije
... (cc)Miljan Simonović/CC BY-SA 4.0

Pedagoški muzej

Pedagoški muzej u Beogradu nalazi se u ulici Uzun Mirkova br. 14. Osnovan je 1896. godine i predstavlja jednu od najstarijih muzejskih ustanova u Srbiji. Osnovalo ga je Učiteljsko udruženje Srbije sa zadatkom da sakuplja i čuva nastavna sredstva i sve drugo što ima pedagoške i istorijske vrednosti za osnovne...

Opširnije
... (cc) Vikiçizer/CC BY-SA 4.0

Vojni muzej

Vojni muzej u Beogradu smešten je u kompleksu Beogradske tvrđave, u zgradi podignutoj 1924. godine za namene Vojnogeografskog instituta. Osnovan je Ukazom kneza Milana Obrenovića 1878. godine, a prva postavka otvorena je povodom stogodišnjice Prvog srpskog ustanka u jednoj skromnijoj građevini u Gornjem gradu Beogradske tvrđave 1904. godine. Pošto je...

Opširnije
... (cc)Djordje Stakić/CC BY-SA 3.0

Muzej Vuka i Dositeja

Muzej Vuka i Dositeja u Gospodar Jevremovoj ulici je memorijalni muzej, posvećen je dvojici velikana srpske kulture – prosvetitelju i prvom srpskom ministru prosvete Dositeju Obradoviću i reformatoru srpskog jezika, tvorcu srpskog književnog jezika, Vuku Karadziću. Muzej se nalazi u kući koja je podignuta je u prvoj polovini 18. veka...

Opširnije
... (cc)Nanabaka /CC BY-SA 4.0

Muzej nauke i tehnike

Muzej nauke i tehnike u Beogradu nalazi se u zgradi stare termoelektrane na Dorćolu, u ulici Skender-begovoj br. 51. Predstavlja ustanovu kulture od nacionalnog značaja. Primarna delatnost muzeja je prikupljanje, istraživanje, zaštita i prezentacija naučno-tehničkih dobara sa ciljem podizanja nivoa svesti o značaju ovih aktivnosti, kao i popularizacija nauke i...

Opširnije
... (cc) Jorge Láscar/CC BY 2.0

Konak kneginje Ljubice

Konak kneginje Ljubice jedno je od retkih sačuvanih zdanja iz vremena prve vladavine kneza Miloša Obrenovića. Svojim izgledom i arhitekturom srpsko-balkanskog stila, predstavlja jedan od najreprezentativnijih sačuvanih primera građanske arhitekture prve polovine 19. veka u Beogradu. Građen je u periodu 1829–1831, po planovima Hadži Nikole Živkovića, zvaničnog kneževog graditelja. Posle...

Opširnije
... (cc) Milosdavidovic /CC BY-SA 3.0

Konak kneza Miloša

Konak kneza Miloša u Topčideru je konak koji je za kneza podignut između 1831. i 1834. godine, a nakon što je Srbija dobila autonomni status u okviru Osmanskog carstva. Podignut je po nalogu kneza Miloša kao centralna građevina reprezentativnog dvorskog kompleksa u Topčideru i bio je mesto odvijanja važnih društveno-političkih...

Opširnije
... (cc) Mickey Mystique /CC BY-SA 4.0

Spomen-muzej Ive Andrića

Spomen-muzej Ive Andrića se nalazi u sastavu Muzeja grada Beograda i otvoren je 1976. godine u stanu na Andrićevom vencu br. 8, u kome je pisac živeo od 1958. godine. Muzej održava Zadužbina Ive Andrića. Sačuvani su autentični raspored i izgled ulaznog hola, salona i Andrićeve radne sobe, a nekadašnje...

Opširnije
... (cc) Filip Popovic /CC BY-SA 4.0

Muzej afričke umetnosti

Muzej afričke umetnosti nalazi se na Topčiderskom brdu, u ulici Andre Nikolića br. 14. Otvoren je 1977. godine. Prvi je i jedini muzej u regionu koji je isključivo posvećen kulturama i umetnostima afričkog kontinenta. Stalnu postavku čine značajni primerci pre svega zapadnoafričke umetnosti i ona uključuje odabrane predmete iz zbirke...

Opširnije
... (cc) Jorge Láscar/CC BY 2.0

Muzej Zepter

Muzej Zepter u Knez Mihailovoj br. 42 osnovan je 2010. godine kao prvi privatni umetnički muzej u Srbiji. Zgradu Muzej projektovao je hrvatski arhitekta Dionis Andrija Sunko 1922. godine za potrebe Prve hrvatske štedionice. Glavna delatnost Muzeja je da sistematski prikuplja, štiti, čuva, proučava, izlaže i publikuje dela srpske likovne...

Opširnije
... (cc) Fred Romero/CC BY 2.0

Umetnički paviljon Cvijeta Zuzorić

Umetnički paviljon „Cvijeta Zuzorić“ smešten je u parku Mali Kalemegdan. Zdanje paviljona podignuto je 1928. godine prema projektu arhitekte Branislava Kojića, u art deko stilu. Ovim galerijskim prostorom od 1945. godine rukovodi Udruženje likovnih umetnika Srbije. U Beogradu je 1922. godine pisac Branislav Nušić osnovao Društvo prijatelja umetnosti „Cvijeta Zuzorić“,...

Opširnije
... (cc) Fred Romero/CC BY 2.0

Galerija SANU

Galerija likovne i muzičke umetnosti SANU nalazi se u Knez Mihailovoj ulici br.35, u palati SANU. Osnovana je 1968. godine i deluje kao jedinica u sastavu SANU. Prema projektu arhitekte Grigorija Samojlova, koji je prethodno rekonstruisao enterijer čitave palate SANU, 1967. godine preduzeti su obimni poslovi rekonstrukcije lokala u prizemlju...

Opširnije
... (cc)Goldfinger/CC BY-SA 3.0 RS

Galerija ULUS

Udruženje likovnih umetnika Srbije (ULUS) nastalo je 1919. godine i najbrojnije je umetničko udruženje u Srbiji. Redovne programske aktivnosti ULUS-a se realizuju u dva izložbena prostora u centru Beograda – u Umetničkom paviljonu „Cvijeta Zuzorić“ na Kalemegdanu i Galeriji ULUS-a na adresi Knez Mihailova 37. Zdanje u Knez Mihailovoj ulici...

Opširnije
... (cc) Fred Romero/CC BY 2.0

Salon MSUB

Salon Muzeja savremene umetnosti u Beogradu otvoren je u 1961. u Pariskoj ulici br. 14 pod nazivom Moderna galerija. Salon je počeo sa radom četiri godine pre nego što je otvoren Muzej savremene umetnosti na Ušću. Izlagačka praksa Salona oduvek je bila okrenuta ka mlađim umetnicima i najaktuelnijim umetničkim tendencijama,...

Opširnije
... (cc)Mister No/CC BY 3.0

Hram Svetog Save

Siluetom Beograda dominira monumentalno zdanje Hrama Svetog Save. Podignut na Vračarskom brdu, ovo je najveći pravoslavni hram na Balkanu i jedan od najvećih pravoslavnih hramova na svetu. Prema predanju, sagrađen je na mestu gde je u vreme turske vladavine Kodža Sinan-paša 1594. godine spalio mošti Svetog Save, najznačajnijeg srpskog svetitelja,...

Opširnije
... (cc) NMedjedov/CC BY-SA 3.0

Saborna crkva

Ova neprocenjiva istorijska baština vezana je za sudbinu srpskog Beograda prve polovine 19. veka, koji se upravo formirao na prostoru oko same Saborne crkve, koja je u to vreme postala stožer u borbi za osamostaljivanje od turskog ropstva. Gradnja hrama započeta je 1837. godine i trajala je 9 godina. Po...

Opširnije
... (cc) ZoranCvetkovic/CC BY-SA 3.0

Crkva Svetog Marka

Crkva Svetog Marka na Tašmajdanu građena je od 1931. do 1940. godine, prema planovima arhitekata Petra i Branka Krstića. Oblikovana je u duhu arhitekture srpsko-vizantijskog stila. Današnja crkva je izgrađena u neposrednoj blizini ruske crkve Svete Trojice (1924), ali i prvobitne crkve Svetog Marka iz 1835. godine. Hram je projektovan...

Opširnije
... (cc)Nemezis/CC BY-SA 3.0

Crkva Ružica

Crkva Ružica, posvećena prazniku rođenja Bogorodice, nalazi u severnoistočnom podgrađu Beogradske tvrđave, ispod Zindan-kapije. Podignuta je 1867. godine i prvobitno je trebalo da služi kao vojni hram. U tu svrhu adaptiran je austrijski barutni magacin iz 18. veka. Sam naziv crkve, Ružica, preuzet je od mnogo starijeg paganskog praznika Rozalije....

Opširnije
... (cc) Ванилица/CC BY-SA 4.0

Kapela Svete Petke

Crkva Svete Petke nalazi se u Donjem gradu Beogradske tvrđave, u neposednoj blizini crkve Ružica. Kapela svete Petke podignuta je nad izvorom koji se još od srednjeg veka povezuje sa poštovanjem svete Petke. Sadašnja kapela je sagrađena 1937. godine po projektu arhitekte Momira Korunovića. Njene unutrašnje zidove i svodove pokrivaju...

Opširnije
... (cc) Mister No/CC BY 3.0

Vaznesenjska crkva

Vaznesenjska crkva u Beogradu, podignuta je 1863. godine, a nalog za njenu izgradnju dali su 1860. knez Mihailo Obrenović i beogradski mitropolit Mihailo. Crkva je oblikovana u duhu tada vladajućeg romantizma, po ugledu na stare srpske manastire, pre svega Ravanicu. Vaznesenjska crkva ima bogatu riznicu ikona, starih knjiga, zlatarskih dela...

Opširnije
... (cc)Matija/CC BY-SA 2.5

Beogradska sinagoga

Sinagoga „Sukat Šalom“ („Koliba mira“) je trenutno jedina aktivna jevrejska sinagoga u Beogradu. Nalazi se u centru grada, u ulici Maršala Birjuzova br. 19. Plan za izgradnju Sinagoge je odobren 1923. godine, a sam objekat izveden u periodu od 1924. do 1929. godine. Objekat je do 1941. godine služio kao...

Opširnije
... (cc) Mister No/CC BY 3.0

Crkva Svetog Aleksandra Nevskog

Projekat za Crkvu Sv. Aleksandra Nevskog na Dorćolu izradila je Jelisaveta Načić, prva žena arhitekta u Srbiji. Realizacija projekta započeta je 1912. godine, ali je septembra iste godine gradnja obustavljena usled rata. Drugi Balkanski rat (1913), a potom i Prvi svetski (1914–1918), sprečili su dalju izgradnju crkve, te su radovi...

Opširnije
... (cc) Mickey Mystique/CC BY-SA 3.0

Bajrakli džamija

Bajrakli džamija je sagrađena oko 1575. godine, kao jedna od 273 džamije i mesdžida koliko ih je u tursko doba bilo u Beogradu. Nalazi se u ulici Gospodar Jevremovoj br. 11, a uz džamiju se nalazi i medresa, verska srednja škola. Krajem 18. veka nazvana je Bajrakli-džamija, po barjaku koji...

Opširnije
... (cc)Lumen roma/CC BY-SA 4.0

Crkva Krista Kralja

Crkva Krista Kralja je katolička crkva i najstarija župa Beogradske nadbiskupije. Nalazi se u Krunskoj ulici br. 23. Do 1988. godine crkva Krista Kralja bila je katedralna crkva Beogradske nadbiskupije. Te godine nadbiskupija je dobila novu, katedralu Blažene Device Marije na Vračaru. Počeci župe datiraju iz druge polovine 19. veka....

Opširnije
... (cc)Lurdusami/CC BY-SA 3.0

Topčiderska crkva Svetih apostola Petra i Pavla

Topčiderska crkva Svetih apostola Petra i Pavla je hram Srpske pravoslavne crkve u parku Topčider. Podignuta je između 1832. i 1834. godine, po želji kneza Miloša Obrenovića kao dvorska kapela uz njegov konak. Izgradnja crkve, koja je tekla istovremeno sa gradnjom konaka, bila je poverena istaknutim neimarima toga doba Janji...

Opširnije
... (cc) Julijan Nyča/CC BY-SA 2.0

Nikolajevska crkva u Zemunu

Gradnja Crkve Svetog Oca Nikolaja ili Nikolajevske crkve otpočela je 1745. godine, na temeljima stare srpske bogomolje iz 16 veka. Crkva se nalazi u istorijskom jezgru Zemuna, ispod tvrđave Gardoš. Građena je u baroknom stilu i ima tipične odlike baroknih hramova podizanih u Sremu u 18. veku. Unutrašnjost crkve krasi...

Opširnije
... (cc)Nicolo /CC BY 3.0 RS

Bogorodičina crkva u Zemunu

Crkva Rođenja Presvete Bogorodice, poznatija kao Bogorodičina crkva, izgrađenaje u drugoj polovini 18. veka, za potrebe srpske i grčke zajednice u Zemunu. Izgradnja crkve trajala je od 1774 do 1779. godine, a crkva je posvećena 1780. godine. Zvonik je podignut 1794. godine i bio je tek nešto niži od tornja...

Opširnije
... (cc)Nicolo /CC BY 3.0 RS

Crkva Uznesenja Blažene djevice Marije

Crkva Uznesenja Blažene djevice Marije je rimokatolička župna crkva koja se nalazi na Velikom trgu u Zemunu. Kamen temeljac sadašnjeg crkvenog zdanja blagosloven je 1785. godine. Gradnja je potrajala punu deceniju i crkva je otvorena 1795. godine, a zabeleženo je i da ni 1811. godine toranj nije bio sasvim dovršen....

Opširnije
... (cc) Sadko, Wikipedia/ CC BY-SA 4.0

Legat Petra Lubarde

Petar Lubarda (1907-1974) jedan je od najznačajnijih umetnika ovih prostora koji je svojim stvaralaštvom obeležio i odredio tokove slikarstva druge polovine 20. veka. Legat Petra Lubarde čuva kolekciju od 24 slike, 292 crteža i grafika, nameštaj, arhivsku i rukopisnu građu, jedan deo biblioteke i lične predmete. Reprezentativna vila u Iličićevoj...

Opširnije
... (cc)Nanabaka/CC BY-SA 4.0

Muzej Paje Jovanovića

Pavle Paja Jovanović (1859–1957) jedan je od najistaknutnijih srpskih slikara koji su stvarali tokom 19. i u prvoj polovini 20. veka. Naslikao je čuvene istorijske kompozicije, poput Seobe Srba i Proglašenja Dušanovog zakonika, žanr scene kao što je Borba petlova i niz portreta najviđenijih ličnosti toga doba. Memorijalni muzej je...

Opširnije
... (cc) Mickey Mystique /CC BY-SA 4.0

Spomen-muzej Ive Andrića

Spomen-muzej Ive Andrića se nalazi u sastavu Muzeja grada Beograda i otvoren je 1976. godine u stanu na Andrićevom vencu br. 8, u kome je pisac živeo od 1958. godine. Muzej održava Zadužbina Ive Andrića. Sačuvani su autentični raspored i izgled ulaznog hola, salona i Andrićeve radne sobe, a nekadašnje...

Opširnije

Galerija-legat Milice Zorić i Rodoljuba Čolakovića

Galerija je otvorena za javnost 1980. godine i nalazi se u ulici Rodoljuba Čolakovića br. 2 na Dedinju. Zgradu su Milica Zorić i Rodoljub Čolaković poklonili gradu Beogradu, koji je upravljanje Galerijom poverio Muzeju savremene umetnosti. U sastavu Legata nalazi se zbirka od 92 dela najpoznatijih jugoslovenskih umetnika kao i...

Opširnije
... (cc) Sadko, Wikipedia/ CC BY-SA 4.0

Galerija-legat Petra Dobrovića

Galerija Petra Dobrovića smeštena je u samom centru Beograda u ulici Kralja Petra br. 36, u zgradi u kojoj je umetnik živeo. Na ovom mestu se čuva glavnina umetnikovog opusa koji ukazuje na njegov značaj u srpskoj modernoj umetnosti. Galeriju je 1974. godine osnovao Grad Beograd kojem je zbirku poklonila...

Opširnije
... (cc)Orjen/CC BY-SA 3.0

Memorijalni muzej Jovana Cvijića

Memorijalni muzej Jovana Cvijića se nalazi u porodičnoj kući velikog srpskog naučnika i geografa, na Kopitarevoj gradini u ulici Jelene Ćetković br. 5. Kuća je sazidana 1905. godine. Jedinstvena je po svojoj unutrašnjoj dekoraciji koju je izradio Dragutin Inkiostri Medenjak, koji se smatra jednim od začetnika nacionalne dekorativne umetnosti. Danas...

Opširnije
... (cc)Fred Romero/CC BY 2.0

Pobednik

„Pobednik“ je naziv trijumfalnog spomenika koji je podignut 1928. na Gornjem gradu Beogradske tvrđave povodom proslave desetogodišnjice proboja Solunskog fronta. Jedan je najčuvenijih simbola Beograda. Spomenik je delo vajara Ivana Meštrovića. Čine ga bronzana muška figura sa sokolom u levoj ruci i spuštenim mačem u desnoj. 1912. godine, Meštrović je...

Opširnije
... (cc) young shanahan/CC BY 2.0

Spomenik knezu Mihailu

Spomenik knezu Mihailu u Beogradu nalazi se na Trgu republike, ispred Narodnog muzeja. Podignut je 1882. godine, kao prvi monumentalni konjički spomenik u Srbiji, postavljen u javnom gradskom prostoru. Autor spomenika je italijanski skulptor Enriko Paci, dok su reljefi na spomeniku rađeni su prema crtežima arhitekte Konstantina Jovanovića. Spomenik čini...

Opširnije
... (cc)Pudelek/CC BY-SA 3.0 RS

Spomenik zahvalnosti Francuskoj

Spomenik zahvalnosti Francuskoj postavljen je 1930. godine u parku Kalemegdan, u znak prijateljstva, uzajamne pomoći i saradnje Srbije i Francuske tokom Prvog svetskog rata. Spomenik je postavlјen na inicijativu Društva prijatelјstva Francuske i Društva nekadašnjih učenika francuskih škola, a izradio ga je čuveni jugoslovenski vajar Ivan Meštrović. Spomenik u bronzi...

Opširnije
... (cc)ZoranCvetkovic/CC BY-SA 3.0

Spomenik Vuku Karadžiću

Spomenik Vuku Karadžiću (1787-1864), velikom reformatoru srpskog jezika, nalazi se na ulazu u park Ćirila i Metodija. Dizajnirao ga je vajar Đorđe Jovanović, a podigla ga je beogradska opština na jednom od najvećih gradskih trgova 1937. godine, neposredno pre obeležavanja 150 godina od rođenja Vuka Karadžića. Spomenik je urađen u...

Opširnije
... (cc)PedjaNbg/CC BY-SA 3.0

Spomenik oslobodiocima Beograda 1806

Spomenik oslobodiocima Beograda 1806 u Karađorđevom parku je najstariji javni spomenik u Beogradu. Podigao ga je knez Aleksandar Karađorđević 1848. godine u spomen oslobodiocima Beograda u Prvom srpskom ustanku. Karađorđev park predstavlja istorijsko mesto na kome se 1806. godine nalazio logor ustaničke vojske predvođene Karađorđem, kao i vojničkog groblja oslobodilaca...

Opširnije
... (cc)ZoranCvetkovic/CC BY-SA 3.0

Igrali se konji vrani

„Igrali se konji vrani“ su dve impozantne skulpturalne grupe u bronzi postavljene 1939. godine ispred skupštinskog zdanja ondašnje Kraljevine Jugoslavije, a danas Republike Srbije. Ovo umetničko delo rad je čuvenog vajara Tome Rosandića, a tehnički ga je realizovao vajar Sava Sandić. Autor je kompoziciji bronzanih konja i njihovih krotitelja dao...

Opširnije
... (cc) Mickey Mystique/CC BY-SA 3.0

Spomenik Dositeju Obradoviću

Spomenik velikom srpskom prosvetitelju i književniku podignut je 1914. godine zalaganjem Srpske književne zadruge i velikog književnika Jovana Skerlića. Ideja o podizanju spomenika datira od sredine 19. veka, a ponovo postaje aktuelna 1911. godine povodom proslave stogodišnjice Dositejeve smrti. Bronzanu figuru Dositeja Obradovića izradio je vajar Rudolf Valdec, sa idejom...

Opširnije
... (cc)Nemezis/CC BY-SA 4.0

Spomenik Arčibaldu Rajsu

Spomenik u Topčiderskom parku podignut je 1931. godine u znak zahvalnosti Arčibaldu Rajsu (1876-1929), švajcarskom kriminologu, publicisti i počasnom kapetanu srpske vojske. U znak zahvalnosti ratnom drugu i prijatelju, Udruženje rezervnih oficira i ratnika podiglo mu je spomenik. Spomenik je rad vajara Marka Brežanina, istaknutog portretiste čiji je ovo jedini...

Opširnije
... (cc) Vitomir Radosavljević/CC BY-SA 3.0

Spomenik Nikoli Tesli

Ovo je jedan od nekoliko spomenika posvećenih velikom naučniku koji se nalaze u Beogradu. Spomenik se nalazi u Bulevaru kralja Aleksandra, ispred zgrade Elektrotehničkog fakulteta. Izradio ga je vajar Frano Kršinić 1956. godine, a ispred zgrade Fakulteta nalazi se od 1963. godine. Spomenik je izliven u bronzi. Kopija ovog spomenika...

Opširnije
... (cc)NMedjedov/CC BY-SA 3.0

Spomenik Neznanom junaku na Avali

Spomenik Neznanom junaku je monumentalni mauzolej na vrhu planine Avala. Tvorac ovog spomenika je hrvatski i jugoslovenski vajar Ivan Meštrović. Podignut je 1938. godine. Gradnju spomenika inicirao je kralj Aleksandar I. Spomenik je trebao da bude memorijal žrtvama Prvog svetskog rata. Datumi ispisani na spomeniku, 1912-1918, označavaju da se spomenik...

Opširnije
... (cc) Andrija12345678/CC BY-SA 4.0

Spomenik Stefanu Nemanji

Spomenik Stefanu Nemanji nalazi se na Savskom trgu, na početku Nemanjine ulice, ispred nekadašnje zgrade glavne beogradske železničke stanice. Delo je ruskog skulptora Aleksandra Julijanoviča Rukavišnjikova, člana Ruske akademije umetnosti. Otkriven je na Savindan, 27. januara 2021. godine. Spomenik je posvećen velikom županu Stefanu Nemanji, rodonačelniku srpske srednjovekovne dinastije Nemanjića....

Opširnije
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic

Dobrodošli u Galeriju

Galerijа Milan Konjović svečano je otvorena 10. septembra 1966. godine, zbirkom od 500 odabranih radova Milana Konjоvića. Galerija je smeštena u jednospratnoj baroknoj zgradi sagrađenoj na mestu na kojem je nekada bila prva apoteka u gradu. Zgrada je sagrađena 1838. godine. Galerija danas broji ukupno 1084 dela koja se publici...

Opširnije
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic

Biografija Milana Konjovića

Milan Konjović, istaknuti slikar 20. veka, rodio se 1898.godine u Somboru Još kao jako mlad pokazuje svoj izuzetan umetnički talenat Kao šesnaestogodišnji gimnazijalac svoje prve radove, predstavlja na prvoj izložbu u Somborskoj gimnaziji 1914. godine Na prašku Akademiju likovnih umetnosti upisuje se 1919. godine, a nakon Praga studije je nastavio...

Opširnije
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic

Rana faza

Rana faza obuhvata period od 1913-1928. godine Osim kubizma, Konjovićeva orjentacija je usmerena prema stilskom izražavanju svojstveno sezanizmu, kubizmu i neoklasicizmu Nakon boravka u Parizu od 1924.godine potpuno se posvećuje ekspresionističkom slikarstu

Opširnije
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic

Plava faza

Plava faza u periodu od 1929. do 1933. godine obeležava početak slikarske zrelosti, a njegova dela postaju visokog umetničkog kvaliteta Kao veoma zapažen strani slikar u Parizu 1931. godine Konjović priređuje svoju prvu samostalnu izložbu u Galeriji Bing 1932. godine vraća se u domovinu i pripređuje dve velike izložbe u...

Opširnije
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic

Crvena faza

Razdoblje od 1934. do 1940. obuhvata njegovu Crvenu fazu. Ova faza predstavlja umetnikovu punu zrelost u kojoj nastaje preko 500 dela Na slikama iz ovog perioda primetna je dominacija toplih boja Konjović se posvetio slikanju rodnog kraja, njegovih pejzaža, ljudi i ambijenata i svemu što radi daje svoj autentični pečat

Opširnije
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic

Siva faza

Siva faza umetnikovog stvaralaštva obuhvata vreme od 1941. do 1952. godine Teške godine Drugog svetskog rata i zarobljeništvo u Osnabriku u Nemačkoj, kao i posleratne krizne godine, zaustaviće na kratko izuzetan Konjovićev razvojni put Dela iz ovog razdoblja, suzdržanijeg kolorita sa dominantno sivo-mrkim tonalitetom i gustim nanosima paste, neposredan su...

Opširnije
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic

Koloristička faza

Koloristička faza predstavlja umetnikov stvaralački pеriоd kоji nastajе pоslе 1952 i traje narednih sedam godina Konačno pedesetih godina Konjović se vraća svom strasnom i dinamičnom slikarstvu Sliku Nature Morte 53 naslikao je 1953. godine, nazvao je međašom i njome je omeđio svoje stvaralaštvo ove i posle pomenute godine

Opširnije
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic

Asocijativna faza

Asocijativna faza predstavlja umetnikov stvaralački pеriоd kоji započinje 1960. i traje do 1985.godine Delimično napuštanje predmetnosti, transponovanje kompozicije, oblika, boje i forme; gde viđeno postaje samo podsticaj, nagoveštava novu etapu u Konjovićevom stvaralaštvu 1985. godine krunisano je Konjovićevo stvaralaštvo antologijskom retrospektivnom izložbom u galeriji Grand Pale u Parizu 1987. godine...

Opširnije
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic
... © Galerija Konjovic

Vizantijska – Bela faza

Pozni period u Konjovićevom slikarstvu inspirisan vizantijskom umetnošću, ikonama i freskama, naziva se Bela ili Vizantijska faza i obeležava vremenski period stvaranja od 1985 do 1990.godine Vizantijsko slikarstvo, strogih pravila i principa, transponuje u svoj autetični ekspresionistički izraz

Opširnije
... © Galerija Konjovic

Donacija Vere Konjović Amidžić

Impozantna zbirka Galerije Milan Konjović značajno je obogaćena donacijom Vere Konjović-Amidzić, koja je 2002. godine Galeriji poklonila 17 slika Milana Konjovića

Opširnije
... © Lepenski vir
... © Lepenski vir
... © Lepenski vir

Dobrodošli u Lepenski Vir

Lepenski vir kao jedno od najvećih i najznačajnijih mezolitskih nalazišta na svetu Predstavlja lokalitet po kome je cela jedna kultura nazvana Kultura Lepenskog vira Ovaj lokalitet predstavlja i mesto susreta lokalnih mezolitskih zajednica i novopridošlih neolitskih grupa

Opširnije
... © Lepenski vir
... © Lepenski vir
... © Lepenski vir

Otkriće Lepenskog vira

Neposredan povod za sveobuhvatna zažtitna arheološka istraživanja preduzeta na ovom području je izgradnja prve brane na Dunavu (projekat Đerdap I) Lokalitet je registrovan 1960. godine, a sondažna iskopavanja na lokalitetu započeta su u avgustu 1965. godine porukovodstvom čuvenog arheologa Dragoslava Srejovića U toku narednih nekoliko godina kontinuiranih istraživanja ovog lokaliteta,...

Opširnije
... © Lepenski vir
... © Lepenski vir
... © Lepenski vir

Mezolit

Kada su povodom izgradnje hidrocentrale na Dunavu sredinom 1960–ih godina započela arheološka istraživanja u Đerdapu, niko nije mogao pretpostaviti da će tu biti otkrivena jedna do tada nepoznata, složena kultura čiji su materijalni ostaci hronološki opredeljeni u mezolit Postalo je jasno da je reč o novoj mezolitskoj kulturi, koja je...

Opširnije
... © Lepenski vir
... © Lepenski vir
... © Lepenski vir

Umetnost mezolita

Svoj umetnički izraz mezolitski umetnici su iskazali kroz oblikovanje skulptura i žrtvenika od velikih oblutaka, izradom drugih predmeta simboličkog karaktera kao i kroz ukrašavanje predmeta za svakodnevnu upotrebu Ornamentalne skulpture su ukrašavane geometrijskim motivima, motivima prepleta i riblje kosti. Osim skupltura i žrtvenika, na lokalitetu su nađeni i drugi predmeti...

Opširnije
... © Lepenski vir
... © Lepenski vir
... © Lepenski vir

Neolit

Pored proizvodnje hrane, osnovna karakteristika neolita je i pojava keramike tj. izrada posuda i drugih predmeta od pečene gline. Neolitski stanovnici Lepenskog vira, u periodu od pre 5950 do pre 5500 god. pre n.e. i dalje su praktikovali ribolov, ali zemljoradnja i stočarstvo vremenom dobijaju sve značajniju ulogu Na prostoru...

Opširnije
... © Lepenski vir
... © Lepenski vir
... © Lepenski vir

Načini sahranjivanja-Skeleti

Na Lepenskom Viru istraženo je 136 grobova u kojima su otkriveni skeletni ostaci 180 individua Najstariji grob na Lepenskom viru otkriven je u fazi Proto-Lepenski vir. Na ovom nivou, jedan pokojnik je sahranjen u polusedećem položaju i prekriven gomilom kamenja Pokojnici su uglavnom sahranjivani u opruženom položaju, sa rukama pored...

Opširnije
... © Lepenski vir
... © Lepenski vir
... © Lepenski vir

Arhitekura Lepenskog vira

Iz najranije faze – Proto-Lepenski vir potiču ostaci samo nekoliko staništa smeštenih na samoj obali, na rastojanju od 8 m do 12 m Iz faza Lepenski vir I i II potiče znatno više staništa. Zbog nagiba terena, u fazi I zadnji deo staništa je ukopavan u peskovitu podlogu, dok su...

Opširnije
... © Lepenski vir

Stena Treskvac

Ogoljena, skoro vertikalna porfirna stena Treskavac, visoka je 679 m nadmorske visine. Nalazi se direktno preko puta naselja Lepenski vir, na rumunskoj strani Dunava Neki naučnici smatraju da su stanovnici Lepenskog vira imali poseban odnos prema ovoj steni, i da im je ona poslužila kao uzor za projektovanje njihovih staništa

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Dobrodošli u Gradski muzej Sombor

Osnivačka skupština Istorijskog društva Bač–Bodroške županije održana je 11. maja 1883. godine. Taj datum Gradski muzej Sombor baštini kao početak muzejske delatnosti Osnivanje datira od 27. oktobra 1945. godine kada je održano svečano otvaranje Muzeja u kući Julija Lederera, gde se i danas nalazi Gradski muzej Sombor izrastao je u...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor

Sunčani sat

Sunčani sat je oslikan oko 1850. godine na zidu nekadašnjeg franjevačkog samostana. Njegov autor bio je somborski profesor Jovan Čokor Interesantna je pozadina njegove ideje da izradom ovog sata ostavi trajan trag u gradu, a istovremeno ispisivanjem sarkastične poruke „Jedan ti je od ovih poslednji“ na srpskom i mađarskom jeziku,...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Neolit

U praistorijskoj zbirci Muzeja čuva se arheološki i osteološki materijal koji svedoči o neprekidnom trajanju života počev od mezolita Fragment lobanje pronađen na neolitskom lokalitetu Magareći Mlin apsolutno je datovan u raspon između 7595 i 7538. godina pre nove ere, što odgovara periodu mezolita (srednjeg kamenog doba). Ovo je za...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Kulture Bronzanog i Gvozdenog doba

Za kulture bronzanog doba karakteristična je bogato ukrašena keramika i plastično izražena u raznovrsnim oblicima i ornamentici Metalni predmeti izrađuju se od bronze kao što su: bodeži, mačevi, vrhovi koplja, sekire, fibule, narukvice i igle Nedavno otkriće kalupa za proizvodnju nakita i oruđa nepobitno svedoči o nekom vidu obrade metala...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Antika

Teritoriju današnje Bačke i Banata od 1. do 4. veka naseljavala su razna sarmatska plemena. Dolaskom Sarmata, populacije iransko–južnoruskog porekla, dolazi do značajnih etničkih i ekonomskih promena Do masovnog priliva ovih plemena na prostor Bačke i Banata dolazi sredinom 2. veka, stoga su i najbrojnije nekropole koje svedoče o periodu...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Seobe naroda

Današnja teritorija Bačke delila je sudbinu prostrane Panonske nizije, kada su se na njenom tlu smenjivala mnogobrojna plemena raznih etničkih pripadnosti; germanska i sarmatska (Goti, Gepidi, Alani); Sloveni; azijski nomadi (Huni, Avari), sve do dolaska Mađara krajem 9. veka Arheološki materijal ima karakter složene materijalne kulture, koji se ogledaju na...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Srednjovekovni materijali

Srednjovekovna zbirka obuhvata predmete materijalne kulture od sredine 4. do početka 19. veka, koji su prikupljeni na arheološkim iskopavanjima izvedenim na različitim nekropolama i u okviru pojedinih objekata srednjovekovnih naselja. Srednjovekovno prstenje je najbrojnija vrsta nakita u arheološkoj zbirci Gradskog muzeja Sombor Primerci nakita iz različitih perioda nosioci su vrednih...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Lokalitet Staro Selo

Izuzetan primer romaničke sakralne arhitekture 11. i 12. veka je sačuvana kamena plastika otkrivena erozijom dunavskog ostrva kod Bačkog Monoštora, lokalitet Staro selo Srednjovekovni grad, odnosno naselje sa utvrđenjem pod nazivom Bartan, otkriven je još krajem 19. veka.Bartan kao tvrđava prvi put se spominje kao Castrum 1475. Utvrđenje je jedinstveno,...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Numizmatička zbirka

Imre Fraj (Sombor 1885 – Sombor 1954) bio je somborski sudija, strastveni kolekcionar. Već kao gimnazijalac poseduje značajnu numizmatičku zbirku i nešto arheoloških predmeta 1952. godine Imre Fraj je poklonio Gradskom muzeju Sombor celokupnu svoju zbirku starog novca, oko 12.000 komada

Opširnije
... © G.Muzej Sombor

Sombor u tursko doba

Period osmanlijske vladavine Somborom je još uvek nedovoljno istražen i najviše svedočanstava o 147 godina osmanske uprave mogu se pronaći u putopisu Evlije Čelebije, koji je 1665. godine boravio u Somboru Prema opisu ovog putopisca napravljena je maketa Sombora iz turskog doba koja svedoči o islamskom karakteru naselja

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Povelja Slobodnog kraljevskog grada

Urbani razvoj Sombora počinje od sticanja prava slobodnog kraljevskog grada Elibertacionom poveljom iz 1749. godine. Sombor je ušao u red slobodnih kraljevskih gradova Carica Marija Terezija je potpisala Povelju Slobodnog Kraljevskog grada Sombora 17. februara 1749. godine, čime je grad stekao status plemića i pravo na dva predstavnika u Ugarskom...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Salon dr.Laze Kostića

Salonska garnitura dr Laze Kostića je deo ambijentalne celine iz druge polovine 19. veka. Otkupljena je 1984. godine zajedno sa pisaćim stolom, tapiserijama, umetničkim slikama i drugim predmetima primenjene umetnosti iz zaostavštine čuvenog pesnika Dr. Laza Kostić rođen je u Kovilju 1841, a umro u Beču 1910. godine. Bio je...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Gradski život u Somboru

Odmah nakon elibertacije grada 1749. godine somborci počinju da vode računa o otvaranju škola. Najstarija srpska osnovna škola ustanovljena je 1752. godine, uporedo sa formiranjem Srpske pravoslavne crkvene opštine Avram Mrazović, nadzornik srpskih škola u austrijskom carstvu, osnovao je 1778. godine u Somboru tečaj za srpske učitelje tzv. Normu. Norma...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor

Ernest Bošnjak

Zaljubljenik u film i jedan od osnivača filmskog studija Metro, Goldwin & Mayer Ernest Bošnjak je jedan od pionira jugoslovenskog filma prve polovine 20.veka. Rođen je u Somboru 1876. godine Snimao je prve filmske zapise sa igranim scenama i fragmente iz života Sombora. 1909. godine je snimio 120-metarski film U...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Stari zanati

Zbirka zanata broji oko 2000 predmeta, kako proizvoda određenih zanatlija tako i komletnih inventara radionica sa oruđima i proizvodima Već dugo godina Gradski muzej čuva u svojoj zbirci fijaker Mala Viktorija, iz 1920. god., somborskog fijakeriste Đorđa Pavkova Prvi pomen saračkog zanata u Somboru datira iz 1765. godine. Zanat je...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Staparski ćilim

Na vojvođanskom prostoru ćilim je pre svega, luksuzni krevetski prekrivač U seoskim domovima, gde je pod uglavnom bio od gole utabane zemlje, ćilim nalazi svoje mesto na svečano nameštenim krevetima, zatim na stolu, a potom i na zidovima kao ukras U seoskim kućama na pod se smeo staviti samo stari,...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Oglavlja

Naziv oglavlje potiče od srednjovekovne reči oglavje te se pod tim terminom označavaju sve vrste ženskih pokrivala za glavu Oglavlje obeležava položaj žene u tradicionalnom društvu i svaka promena u tom položaju propraćena je promenom u izgledu oglavlja Kao posledica ovog pravila pojavljuju se najrazličitiji načina pokrivanja glave: od marama,...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Narodna nošnja

Narodna nošnja Bunjevaca pripada panonskom tipu nošnje. Tradicionalna narodna kultura nošnje panonskog pojasa pretrpela je znatne promene u drugoj polovini 19. i početkom 20. veka uticajem evropskih načina odevanja Već od početka 19. veka pod uticajem evropskog kostima, javlja se dvodelni tip. Tu krojnu novinu kod udatih žena čine bluza...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor

Čista soba

Nastanak i razvoj tradicionalne vojvođanske kuće vezan je za nametnutu obavezu austrijskih vlasti a u vezi poštovanja propisa o gradnji Iz takvog odnosa vremenom se razvio autentični arhitektonski stil koga karakteriše funkcionalnost i racionalnost korišćenja životnog prostora Gradivni materijal ovih kuća biće onaj koji je u to vreme bio na...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Ikone na staklu

U muzejskoj etnografskoj zbirci čuva se izuzetno vredna zbirka od 54 ikone na staklu koje su radili samouki slikari Ikone svojim živopisnim koloritom i narodnom ornamentikom plene pažnju i svedoče o različitim uticajima poznovizantijskog i baroknog slikarstva na ovim prostorima Motivi na ikonama i način izrade uveliko ukazuju na delo...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor

Religiozno slikarstvo

Religiozno slikarstvo i crkvena umetnost su sve do početka 20. veka ili vodeći ili jedan od najznačajnijih umetničkih izraza kroz koje su se pokazivale karakteristike i smene umetničkih epoha Najstarije slike likovne zbirke potiču iz osamnaestog veka. Značajnu ulogu i mesto u slikarstvu tog perioda ima Teodor Dimitrijević Kračun, jedan...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor

Peć Žolnai

Na stalnoj postavci nalazi se eksponat koji već dugo oduševljava posetioce različitih generacija, obrazovanja i očekivanja. To je kaljeva peć sa Žolnai keramikom u stilu istorizma s kraja 19. veka Peći u građanskim enterijerima osim svoje osnovne funkcije zagrevanja prostora služile su i kao predmet u kome se estetski uživalo...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Enterijeri građanskih kuća

Druga polovina 19. veka bila je period kada je u Evropi oživljavanje stilova prošlosti bilo u punom zamahu. Ovaj trend je diktirala imućna buržoazija koja je u svojim enterijerima želela sjaj, luksuz, raskoš i komfor Idealan stil za ispunjenje ovih zahteva bio je rokoko, koji spada među najomiljenije oživljene stilove....

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Značajni somborci

Na stalnoj postavci muzeja najzastupljeniji slikar porteta je Uroš Predić (1857-1953), predstavnik akademskog realizma.Njegova dela su portreti: Jelisavete Grigorijević, Pavla Paphazija, gradonačelnika Sombora i Joce Laloševića, društveno-političkog i kulturnog poslanika Tu je portret Ištava Semze, somborskog plemića i poslanika u Ugarskom saboru.Uz njega možemo videti portret Nike Mihajlovića, rad nepoznatog...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Dobrodošli u Muzej

Narodni muzej u Čačku je kompleksna ustanova koja se brine o kulturnom nasleđu Čačka i najbliže okoline, uključujući i prostor Dragačeva i Ivanjice Čuvanje i promocija posebnog kulturnog identeta počiva na istraživanju i prikazivanju ostataka prošlosti, počev od paleontologije, arheoloških artefakata, preko narodnog i umetničkog stvaralaštva, do prikaza tema iz...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Neolit

Na širem prostoru centralnog Balkana, kao i u ovom delu Zapadne Srbije, razvile su sve dve značajne, sukcesivne kulture nazvane prema eponimnim nalazištima: starčevačka (6200. do 5300. godine pre nove ere) i vinčanska (5300. do 4200. godine pre nove ere) U čačanskom kraju istraženo je nekoliko lokaliteta iz različitih faza...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Bronzano doba

Osim masovnije upotrebe bronze za izradu oružja i karakterističnog nakita, osobenost ovog perioda, koji je trajao od oko druge polovine 3. i tokom celog 2. milenijuma pre nove ere, čini i potpuno nov odnos prema kultu mrtvih Naselja su otkrivena na samo dva lokaliteta – gradina Sokolica u Ostri i...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Gvozdeno doba

Starije gvozdeno doba-halštat, nastaje nakon perioda nemira i migracija s kraja bronzanog doba, kada gvožđe ulazi u svakodnevnu upotrebu. Od kraja 9. veka pre n. e. postepeno se formiraju različite etničke grupe koje su obeležile protoistorijski period centralnog Balkana Izraženo društveno raslojavanje i uspon plemenske aristokratije ilustruje atenička nekropola, gde...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Rimski period

O ovom razdoblju svedoče mnogi spomenici u samom Čačku i njegovoj okolini, gde možemo izdvojiti rimske terme (jedne u centru Čačka, a druge u Beljini) Način izgradnje i sistem podnog grejanja (hipocaustus), samo su jedan od pokazatelja poznate potrebe Rimljana za luksuzom, koja nije mogla biti zaobiđena i na ovim...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Rana Vizantija

Nakon najezde Huna sredinom 5. veka dolazi do postepene konsolidacije vlasti istočnog rimskog carstva na prostoru Balkan Na našoj teritoriji konstatovano je i sondirano više lokaliteta – gradina iz ovog perioda. Najveća i najznačajnija od njih kao upravno sedište regiona je Gradina na planini Jelici

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Srednji vek

Upadi Slovena i Avara u 6. i 7. veku bivali su sve češći, a njihov boravak na vizantijskoj teritoriji sve dugotrajniji Najstariji otkriveni tragovi Srba na ovim prostorima potiču sa lokaliteta Kuline pod Kablarom (planina kod Čačka). Ukrašeni keramički sudovi, malobrojni U postavci posvećenoj kasnijim fazama srednjeg veka nalaze se...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Prvi srpski ustanak

Prvi srpski ustanak, podignut 14. februara 1804. godine u Orašcu, vrlo brzo je zahvatio čačanski kraj Ustanici su pod komandom Lazara Mutapa i Milića Drinčića ušli u varoš (Čačak) 5. aprila 1804. U ustaničkim borbama u dolini Zapadne Morave u toku naredne godine istakle su se starešine čačanskog kraja: prota...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Hadži Prodanova buna

Misao o novom ustanku protiv Turaka ni jednog trenutka nije zamirala. Nju su još više oživljavala turska nasilja i često proturanje vesti o mogućnosti rata Austrije sa Turskom U ovakvoj situaciji sukob sa pratnjom muselima Latif-age u selu Trnavi kod Čačka pretvorio se krajem septembra 1814. godine u Hadži-Prodanovu bunu....

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Drugi srpski ustanak

Početkom 1815. godine čačanski kraj je postao središte priprema za novi ustanak. Dogovor o ponovnom otpočinjanju rata sa Turcima pretvoren je u plan po kome je Arsenije Loma trebao da oslobodi Rudnik, Lazar Mutap Čačak, a Petar Topalović Kragujevac Ratna dejstva, koja su preduzimali ustanici i Turci na teritoriji Rudničke...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Srpsko – Turski rat

Pripreme za rat sa Turskom 1876. na Zapadno – moravskom pravcu počele su izvođenjem obimnih inžinjerijskih radova na utvrđivanju granice na Javoru. Ratnim planom bilo je predviđeno da se preduzme snažna ofanziva prema Sjenici i Bijelom Polju i spoji sa crnogorskom vojskom. Srpska ofanziva za oslobođenje Javora ugasila se pogibijom...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Balkanski ratovi

Početkom 20. veka Čačak je bio sedište Desetog pešadijskog puka, koji je nastavljao tradicije istoimenog bataljona stajaće vojske, formiranog posle Drugog srpsko-turskog rata U Prvom balkanskom ratu Deseti pešadijski puk 1. poziva (Prvog poziva) mobilisan je u Čačku i svečano ispraćen na front. Vojska čačanskog garnizona nekoliko puta je odlazila...

Opširnije

Prvi svetski rat

Nakon završenih Balkanskih ratova čuveni čačanski Deseti puk 2. poziva već na samom početku rata u septembru i oktobru 1914. vodio je borbe na prilazima Drini, pravac ulaska neprijateljske austrijske vojske Na srpskom frontu u prvoj polovini 1915. zavladalo je zatišje posle velikih poraza Austrijske vojske. Deseti kadrovski puk i...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Drugi svetski rat

Na početku Drugog svetskog rata Čačak je u aprilu 1941. kratko vreme bio sedište komande Pete armije, Vojske Kraljevine Srbije Avioni ratnog vazduhoplovstva sa aerodroma u Preljini bombardovali su nemačke napadne kolone na granici sa Bugarskom Na planini Jelici, kod manastira Stjenika, 12. jula 1941. formiran je Čačanski partizanski odred...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Zgrada Okružnog načelstva

Zgrada Okružnog načelstva u Čačku je podignuta, sa početkom gradnje 1875. godine, prema projektu Ministarstva građevina Predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja Komponovana je kao građevina pod uticajem akademizma sa elementima klasicizma i primetnim uticajem romantičarskih strujanja

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Zgrada Sokolskog doma

Spomenik kulture je najstariji Sokolski dom u Kraljevini Srbiji, sagrađen za smeštaj Sokolskog društva Tanasko Rajić, sportske organizacije i patriotskog pokreta zasnovanog na razvijanju duha i tela – fizičke kulture i vaspitavanju omladine Društvo je osnovano 1910. godine, a na Osnivačkoj skupštini izabran je za predsednika dr Krsta Dragomirović, lekar...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Zgrada Gimnazije

Zgradu Gimnazije projektovao je 1912. godine arhitekta Dragutin Maslać, a zgrada je građena u razdoblju od 1912. do 1926. godine i jedno je od najlepših dela srpskog nacionalnog stila Što se tiče zgrade, svest o njenoj potrebi javila se već 1905. godine. Opština čačanska je osnovala fond za zidanje gimnazijske...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak

Hadžića kuća

Hadžića kuća izgrađena je u Ulici Gospodar Jovanovoj sredinom 19. veka Njen prvobitni vlasnik Vladimir Hadžić vodio je od 1848. Trgovinsku radnju u Čačku. Fasada uzdignutog prizemlja dominira na uličnom pročelju. Raščlanjena je po horizontali kordonskim vencem između prozora prizemlja i prozora sprata Objekat je izveden pod uticajem umerenog neoklasicizma...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak

Palata Dragomirovića

Dr Krsta Dragomirović (Požarevac, 24. septembar 1874 – Čačak, 31. oktobar 1928) bio je srpski vojni lekar, hirurg, sanitetski pukovnik, učesnik Balkanskih ratova i Prvog svetskog rata Prevashodno interesovanje dr Dragomirovića bila je hirurgija koju je, upućen od strane srpske vlade, specijalizirao u Berlinu u period od 1907. do 1909....

Opširnije
... © N.Muzej Čačak

Kuća majora Gavrilovića

Rodna kuća majora Gavrilovića se nalazi u Čačku, u ulici cara Lazara broj 6 i predstavlja nepokretno kulturno dobro je kao spomenik kulture. Kuću je izgradio starešina abadžaijskog zanata Petar Gavrilović između 1863. i 1869. godine. U kući se 1882. godine rodio njegov sin Dragutin Gavrilović (1882—1945), koji je postao...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Galerija Nadežde Petrović

Umetnička galerija Nadežda Petrović jedna je od značajnih kulturnih institucija u Čačku, koja se svrstava i u jednu od najstarijih i najznačajnijih kulturnih ustanova ovog tipa u Srbiji Ona danas poseduje oko 1.300 dela koja pripadaju različitim galerijskim zbirkama, stilskim pravcima i poetikama Umetnička galerija „Nadežde Petrović” ovaj naziv je...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak

Spomenik ratnicima Prvog svetskog rata

Na čačanskom groblju nalazi se spomenik jedinstven u svetu, posvećen svim ratnicima poginulim na ovom području između 1912 i 1918. godine, a koji su sahranjeni na istom mestu Ovde počivaju ostaci 920 vojnika, oko 650 je srpskih i oko 260 čeških, nemačkih i austrijskih Ideju za podizanje spomenika pokrenile su...

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Spomenik Tanasku Rajiću

Najstariji spomenik ovog kompleksa podignut je 1938. godine i posvećen je boju na Ljubiću 1815. godine, sa posebnim naglaskom na podvig Tanaska Rajića Tanasko Rajić bio je velliki heroj u ustaničkim borbama protiv turaka u 19.veku na brdu Ljubiću, 6.juna 1815. godine, gde je herojski poginuo

Opširnije
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak
... © N.Muzej Čačak

Arheološki lokalitet Gradina

Gradina je arheološki lokalitet koji se nalazi na jednom od vrhova planine Jelice, na nadmorskoj visini od 846 m. Na prostoru ovog nalazišta koje zauzima površinu od 20 hektara nastajala su i nestajala naselja od vremena bakarnog doba pa sve do ranog srednjeg veka U spomeničkom smislu najbogatije ostatke predstavljaju...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor

Potret Sissy

Galerija portreta na stalnoj postavci likovnog odeljenja Gradskog muzeja Sombor vrhuni reprezentativnim portretom austrougarske carice Elizabete-Sisi. Portret je uradio Tan Mor, predstavnik istorijskog romantizma Kompozicija je najverovatnije nastala kombinovanjem motiva iz foto serije Elizabetinih portreta bečkog fotografa Emila Rabendinga iz 1866. i caričinog portreta koji je izradio bečki slikar Georg...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor

Stari zanati

Muzej Podunavskih Švaba je depadans Gradskog muzeja Sombor, osnovan odlukom Skupštine Grada Sombora od 9. jula 2019. godine kao zbirka Istorijskog odeljenja u Gradskom muzeju Sombor Muzej se nalazi u Grašalković palati, zgradi komorske administracije Habzburške monarhije iz koje se u 18.veku sprovodila kolonizacija Bačke Grašalković palata je 1997. godine...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Istorijat Batinske bitke

Muzej Batinske bitke je posvećen epopeji Batinske bitke iz 2.svetkog rata koju su zajedničkim snagama vodile jedinice 3. Ukrajinskog fronta sovjetske Crvene armije na čelu sa maršalom Tolbuhinom i partizana 51. Vojvođanske udarne divizije, pod komandom pukovnika Srete Savića – Kolje Batinska bitka trajala je od 11. do 29. novembra...

Opširnije
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor
... © G.Muzej Sombor

Galerija savremene umetnosti

U Galeriji savremene umetnosti Muzeja nalazi se stalna izložba iz zbirke umetničkih dela iz fonda Likovna jesen. Istoimenu manifestaciju pokrenuo je 1961. tadašnji upravnik Gradskog muzeja, slikar Milan Konjović U zbirci se nalaze dela poznatih jugoslovenskih umetnika Zore Petrović, Gojmira Antona Kosa, Eda Murtića, Lazara Vozarevića, Rista Kalčevskog, Miodraga B....

Opširnije
... @Golubacki grad
... © Golubacka tvrđava

Kompleks Golubačka tvrđava

Tačno vreme nastanka i graditelji Golubačke tvrđave nisu poznati U pisanim izvorima prvi put se pominje početkom 14. veka, tačnije 1335. godine Njeno ime na srednjovekovnim kartama ispisano je na različitim jezicima i u svakom osnovu čini reč –golub…

Opširnije
... @Golubacki grad

Glavna kapija i Kula br.8

Spoljno utvrđenje Golubačke tvrđave čine četiri kule sa bedemima i Glavna kapija Ovaj deo bio je glavna odbrana utvrđenja i najizloženiji napadima Prolaskom kroz Glavnu kapiju ulazite u spoljno utvrđenje koje je većim delom izgrađeno za vreme vladavine srpskog despota Stefana Lazarevića Uz samu kapiju nalazi se i kula br.8...

Opširnije
... @Golubacki grad
... @Golubacki grad

Kula br.9

Kula 9, poznatija kao Topovska kula, pridodata je naknadno donjem delu spoljašnjeg utvrđenja, kao deo priobalnog pojasa Tvrđave Izgrađena je u vreme intezivne upotrebe vatrenog oružja, tokom osmanske vladavine nad Tvrđavom Odlikuju je topovski otvori na dva etaža, a njena osnovna funkcija bila je zaštita pristaništa

Opširnije
... @Golubacki grad

Kula br.5

Kula 5 imala je osnovnu ulogu da brani Palatu i donje unutrašnje utvrđenje Nalazi se u priobalnom delu unutrašnjeg utvrđenja uz Palatu Izgrađena je tokom vladavine despota Stefana Lazarevića

Opširnije
... @Golubacki grad
... @Golubacki grad

Palata

Palata predstavlja srednjovekovno velelepno zdanje davnih zapovednika Tvrđave Palata je monumentalna, višespratna građevina u priobalnom delu unutrašnjeg utvrđenja Podignuta za vreme srpskog vladara Despota Stefana Lazarevića

Opširnije
... @Golubacki grad

Gornji grad

Gornji grad sa glavnom odbrambenom kulom predstavlja najstariji i i najteže dostupni deo utvrđenja Najstariji deo utvrđenja činio je Gornji grad koji se sastojao od četiri velike kule od kojih je glavna odbrambena kula, takozvana Šešir kula

Opširnije
... @Golubacki grad

Šešir kula

Kula 1, poznata kao Šešir kula, izgrađena je na najdominatnijem i najvišem mestu na ridanskim liticama Predstavlja glavnu odbrambenu kulu utvrđenja za koju se vezuju mnoge priče i legende…

Opširnije
... @Golubacki grad

Zapadno podgrađe

Zapadno podgrađe je danas deo Arheološkog parka Kompleksa Golubačke tvrđave i obuhvata otkrivene arhitektonske ostatke iz različitih perioda ljudske istorije Arheološkim istraživanjima je potvrđeno da je ovaj prostor naseljavan još od praistorije.

Opširnije
...

Dobrodošli u Muzej

Dobrodošli u Gradski muzej Vršac. Ovo je zavičajni muzej kompleksnog tipa Muzej je osnovan 1882. godine i spada među najstarije muzeje u Srbiji, a nalazi se u zgradi Konkordija koja je podignuta 1847. godine i predstavlja spomenik kulture od velikog značaja

Opširnije
... @gmv

Vršački idol

Prema beleškama Feliksa Milekera u toku 1912. do 1914.godine prilikom zemljanih radova u blizini železničkom mosta u Vršcu, otkrivena je lokacija grobova iz bronzanog doba Mileker je lično 10.aprila 1913.godine u jednom od grobova pronašao statuetu, koja je poznata kao Vršački idol Radi se od karakterističnoj antropomorfnoj statueti sa cilindričnom...

Opširnije
... @gmv

Dupljajska kolica

Dupljajska kolica su naziv izuzetnog arheološkog artefakta otktivenog početkom 20. veka u Banatu, na lokalitetu u blizini sela Dupljaja Na lokalitetu su otkrivena dvoja kolica od terakote i pripadaju dubovačkoj kulturi iz srednjeg bronzanog doba i stara su oko 3.500 godina

Opširnije
... @gmv

Feliks Mileker

Zasluge za osnivanje Gradskog muzeja u Vršcu pripadaju Feliksu Milekeru, čiji je kustos bio skoro 50 godina Feliks Mileker (1858–1942) je priznati arheolog, istoričar i publicista koji je tokom svog života objavio veliki broj naučnih i stručnih radova, monografija i članaka

Opširnije
... @gmv

Plan grada iz 1794.godine

Kada su Austrijanci kročili u Banat zatekli su slabo naseljen i zbog čestih poplava Dunava, Tise, Tamiša i Begeja, močvaran i nepristupačan teren. Zato su se nove vlasti odlučile na kolonizaciju katoličkim porodicama iz Zapadne Evrope Njen prvi i najpoznatiji administrator bio je grof Klaudije Florimund Mersi (1718-1733), koji je...

Opširnije
... @gmv

Gradski život u Vršcu

Zahvaljujući periodima kada je Vojvodina bila deo Austrougarskog carstva i trgovini sa drugim delovima Evrope, Vršac ima priliku da bude u dodiru sa mnogim tekovinama modernijih društava, od mode do raznih ideja i izuma

Opširnije
... @gmv

Sport i udruženja

Sport u starom Vršcu razvija se jako rano. Prva sportska grana bila je streljaštvo Pred kraj 19. veka osnovani su mačevalački klub i biciklistički klub koji je prvu trku organizovao 1897. godine. Početak 20. veka donosi i fudbal: 1903. godine osniva se prvi fudbalski klub i odigrava prva utakmica U...

Opširnije
... @gmv

Jovan Sterija Popović

Književnik Jovan Sterija Popović bio je i jedan od vodećih intelektualaca svoga vremena. Smatra se osnivačem srpske drame, a prvi je i jedan od najboljih srpskih komediografa Rođen je u Vršcu 1806 godine od oca Sterije, Grka-trgovca i majke Julijane On je inicijator osnivanja Društva srpske slovesnosti, iz koga se...

Opširnije
... @gmv

Tržišna povelja iz 1804.godine

Vršac baštini jednu od najdužih pravnih tradicija u Banatu i šire. Tržišna povelja iz 1804, koju čuva Gradski muzej, predstavlja jedan od najznačajnijih pravnih akata u istoriji Vršca Ovim dokumentom Vršac je konačno dobio svoj politički i pravni subjektivitet, koji ostvaruje do današnjih dana.

Opširnije
... @gmv

Etnologija- Duvan i lule

U Vojvodini, dok je bila dao Austrougarske, podsticalo se gajenje duvana. Uzgajali su ga prvenstveno Mađari doseljeni 1804. godine na teritoriji Bačke i Banata Duvan je i uvožen u velikim količinama, a tako i pušački pribor

Opširnije
... @gmv

Etnologija- Liciderski zanat

Izrada ovih kolača je u Evropi vezivana za verske praznike, posebno Božić. U Srbiju liciderski kolači stižu u 18. veku prvenstveno u Vojvodinu

Opširnije
... @gmv

Etnologija- Bicikl

Krajem 19. veka osnovano je nekoliko biciklističkih klubova na prostoru južne Ugarske, što je obuhvatalo i Banat Bavljenje biciklizmom je podržavano i od strane najuglednijih lekara koji su ga svrstavali u najzdravije telesne vežbe, pa ne čudi velika popularnost

Opširnije
... @gmv

Etnologija- Banatska soba

Banatska soba je srce kuće, mesto gde se okuplja porodica, mesto života

Opširnije
... @gmv

Etnologija- Kape zlatare

Kape zlatare su deo tradicionalnog oglavlja u Banatu Oglavlje je skup elemenata koji čine deo nošnje koji devojka ili žena nosi na glavi – frizura, nakit i ostala pokrivala za glavu

Opširnije
... @gmv

Etnologija- Nakit

U Banatu se često nosi nakit izrađen tehnikom filigrana pri čemu se srebrna žice uvrće a potom se savija kako bi se izradili karakteristični ornamenti

Opširnije
... @gmv

Etnologija- Vinogradarstvo

Bavljenje vinogradarstvom na teritoriji Vršca datira još iz vremena Dačana i rimske vladavine Intenzivnim razvojem i povećanjem površina pod vinovom lozom u 18. i 19. veku, vinogradarstvo postaje najvažnija grana privrede u Vršcu

Opširnije
... ©gmv

Sećanje na Paju Jovanovića

Sećanje na Paju Jovanovića, deo je stalne postavke Muzeja i sadrži ukupno 14 vrednih dela, prikupljenih u dugom vremenskom intervalu od osamdesetak godina Izloženi radovi Jovanovića potiču iz perioda studentskih dana do vremena tridesetih godina 20. veka

Opširnije
... @gmv

Crtež gipsanog modela

Studija, ubedljivo dovršena, crtana u toku školovanja u Beču, pod budnim okom profesora Gripenkerla, najbolji je primer savršeno naučenih lekcija mladog studenta Paje Jovanovića

Opširnije
... @gmv

Arbanas

Arbanas, postavljen u profilu, crtež je iz perioda studentskih dana, a potiče sa putovanja u Podgorici (Crna Gora) 1879. godine

Opširnije
... @gmv

Portret muškarca

Lik starijeg čoveka izveden kao u jednom dahu, zrelim i sugurnim potezima, zadržao je svežinu brzo realizovane prvobitne ideje. Naziv crteža ukazuje nam na pretpostavku da je posvećen, po zapisu, verovatno slikarevom bratu Đuri

Opširnije
... @gmv

Portret Laze Dunđerskog

Laza Dunđerski je veleposednik i industrijalac, pripadnik sloja krupne buržoazije Njegov portret je slikan u Čelarevu, 1916. godine, upravo u vremenu Prvog svetskog rata

Opširnije
... @gmv

Portret kompozitora Uroša Džimića

Portret kompozitora Uroša Džimića označen je atributima profesije kompozitora: klavirom i notama, nastaje u periodu Jovanovićevog boravka u Americi, početkom 20. veka

Opširnije
... @gmv

Portret kralja Aleksandra Karađorđevića

Slika datira iz 1930. godine, izvedena u tehnici ulja na platnu, predstavlja vladara u punoj, stojećoj pozi, gotovo u prirodnoj veličini. Kralj, frontalno okrenut posmatraču, po svim zahtevima protokola pozira slikaru u svečanoj prostoriji dvora

Opširnije
... @gmv

Vršački triptihon

Slika Vršački triptihon bila je namenjena izlaganju na Milenijumskoj izložbi u Budimpešti, povodom proslave hiljadu godina od dolaska Mađara na prostor Karpatsko-panonskog terena Na triptihonu su razvijene teme privrede tipične za ovo područje. Slika je završena 1896. godine Sastoji se od tri panoa, Trgovina (Pijaca), Vinogradarstvo (Berba) i Ratarstvo (Žetva)

Opširnije
... @gmv

Skice

Grupu studija iz vremena od 1887. do 1910.godine u tehnici ulja na platnu i drvetu, čine: Igra trik-trak, Studija za sliku Borba petlova ili Krčmarica, Studija za kompoziciju i Čitanje sudbine Ove četiri skice koje su u osnovi idejna priprema za buduću sliku, stoje u postavci kao autonomna dela

Opširnije
... @gmv

Sveta Majka Angelina

Ono što je karakteristično kod ove slike, jeste to da je Paja Jovanović u liku Angeline naslikao lik svoje majke Ernestine, sa tolikom preciznošću i jasnoćom lik njegove majke preslikan je u lik Svete Majke Angeline Sliku je poklonila Saborna crkva u Vršcu Gradskom muzeju Vršac

Opširnije
... @gmv

Sv. Nikola spasava osuđenike

Ovu sliku je poklonila Saborna crkva Gradskom muzeju Vršac, slika je monumentalna, većih dimenzija Sveti Nikola (Patara, oko 270 — Mira, oko 345), u hrišćanstvu još poznat i kao Nikola Mirlikijski ili Nikola Čudotvorac, svetac je u tradicionalnim crkvama, arhiepiskop drevnog grada Mire u antičkoj Likiji

Opširnije
... @gmv
... @gmv

Oficina

U prvom delu se nalazi autentični prodajni prostor, tzv. oficina, sa masivnim mobilijarom iz 19. veka, starom metalnom kasom i apotekarskom vagom U drugom segmentu su prikazani različiti proizvodi ove apoteke, koji su se u najvećoj meri ručno pravili od biljnih sirovina Zatim slede laboratorija i apotekarska radna soba, iz...

Opširnije
... @gmv
... @gmv

Prirodnjačka zbirka

Prirodnjačka zbirka je formirana na samom početku 20. veka. Prema sačuvanim podacima vidi se da je intenzivno sakupljana između 1906. i 1910. godine Paleontološki materijal sastoji se od većeg broja mamutovih kostiju (dve cele donje vilice) Ornitološka zbirka kao najkompletnija i istovremena najvažnija zbirka broji 175 prepariranih primeraka, izvanredno očuvanih,...

Opširnije
... ©gmv

Vršačka kula

U zamku dominira trospratna donžon kula, koja je ugrađena u istočni bedem, dok se sa zapadne strane nalazila polukružna kula U decenijama nakon mongolske najezde veruje se da je podignut i zamak u Vršcu, a prvi sačuvani podatak o njemu potiče iz 1323. godine Vršački zamak se nalazi pod zaštitom...

Opširnije
...

Dobrodošli u Muzej Krajine

Nalazite se u Muzeju Krajine koji je osnovan 1934. godine Odlukom bana Moravske banovine sa sedištem u Nišu, a na inicijativu grupe građana. Ovaj Muzej, posle Beograda i Vojvodine, jedan je od najstarijih muzeja u Srbiji To je muzej kompleksnog tipa koji poseduje arheološku, etnološku, istorijsku i zbirku istorije umetnosti....

Opširnije
...

Geologija i paleontologija

U ovoj vitrini je prikazane su geologija i paleontologija Negotinske Krajine gde su izloženi uzorci stena i minerala, kao i fosilni ostaci biljaka i životinja koji su nađeni u stenama mezozojske i kenozojske starosti. Tu možete videti ostatke fosilizovanog drveta, korala, brahiopoda, školjki, puževa, glavonožaca, riba i sisara. Između ostalih,...

Opširnije
...

Mezolit

Najvažniji do sada otkriveni mezolitski lokaliteti koncentrisani su uz desnu obalu Đerdapske klisure, kao grupa naselja polusedentarnih i sedentarnih lovaca- sakupljača i ribolovaca kulture Lepenskog Vira, tokom 8. i 7. milenijuma p.n.e. Kao reprezentativni lokalitet kulture Lepenskog Vira na podučju Ključa spadaju lokaliteti Velesnica i Kula Mihajlovac. U ovoj vitrini...

Opširnije
...

Neolit i metalno doba

U ovoj vitrini izloženi su nalazi iz perioda neolita, eneolita, bronzanog i gvozdenog doba

Opširnije
...

Keltski grob

Poslednji period gvozdenog doba, istovremeno i završni period praistorije u istočnoj Srbiji obeležila je dominacija kulture keltske i dačke populacije. Najviše keltskih nalaza iz ovog kraja pripada periodu 1. veka p.n.e. i to najviše plemenu Skordiska Jedan od najzanimljivijih nalaza je keltski ratnički grob iz Čubre, u kojem su otkriveni...

Opširnije
...

Antički period

U rimskom periodu dunavska obala sa zaleđem, uključujući prostor između Peka, Timoka i Dunava, sačinjavala je jednu celinu sa specifičnim obavezama u okviru razvoja Rimskog carstva. Prvi kontakti Rimljana sa ovim prostorima bili su u vidu kaznenih ekspedicija zabeleženih u izvorima, u vezi sa upadima keltskih i drugih plemena. Međutim,...

Opširnije
...

Tetrarhija

Dolaskom Dioklecijana na čelo Rimskog carstva (285–305), počinje novi period vladavine, nazvan Tetrarhija (vladavina četvorice). To je novi pokušaj obnove Carstva, a za naše krajeve vezuje se za imena dvojice careva Galerija (293–311) i Maksimina Daje (305–313) koji su rođeni na ovim prostorima. Mesto rođenja Galerija je Romulijana kod Gamzigrada,...

Opširnije
...

Seobe naroda

Dolaze novi narodi sa severa, ovaj prostor i dunavski limes postaju najvažnija granica carstva. Nailaze Goti, brojni i nezadrživi, koji se posle bitke kod Hadrijanopolja i pogibije cara Valensa kreću uz Dunav pustošeći i pljačkajući Posle ovog naleta utvrđenja i gradovi na Dunavu i u zaleđu obnavljaju se i popravljaju,...

Opširnije
...

Rani srednji vek

Arheolozima je danas najteže da identifikuju i istraže slovenska i ranosrpska naselja. Nema tu monumentalnih građevina i obilja arheološkog materijala. Radi se o kućama od zemlje i pruća i materijalnoj kulturi u vrlo skromnom izboru Ipak se verovalo da će se upravo ovde, na mestima gde su najbrojnije mase slovenskog...

Opširnije
...

Srednji vek

U perodu od devetog do jedanaestog veka na prostoru Negotinske Krajine i Ključa razvija se tzv. donje podunavska kultura. U tom periodu dolazi i do stvaranja prvih srpskih država, na putu velike Bugarske ekspanzije prema zapadu. Smrću Simeona Velikog Vizantija uspostavlja svoju prevlast na Balkanu. Njena uprava donosi razvoj rudarstva,...

Opširnije
...

Dela Pavla Čortanovića

U želji da se prikaže što kompletnija slika istorijskog razvoja Negotina odabrani su portreti koji prikazuju građane različitih profesija. Izloženi su portreti: Kneza Miloša Obrenovića, Dimitrija Sečanskog (advokata), Petra Sečanskog (sveštenika) i Milutina Garašanina (bio je srpski političar, predsednik Vlade, predsednik Narodne Skupštine i ministar), radovi Pavla Čortanovića, prvog akademskog...

Opširnije
...

Seoska kultura Negotinske Krajine

Prirodni uslovi ovog kraja pružali su velike mogućnosti za razvoj zemljoradnje, stočarstva, ratarstva, vinogradarstva i ribolova. Tako u ovoj vitrini možete da vidite izložene alate koji su se koristili upravo u ovim granama poljoprivrede Tradicionalni značaj vinogradarstva za Negotinsku Krajinu ilustruju eksponati izloženi u prvoj vitrini: kosiri koji služe za...

Opširnije
... etnologija gradska soba

Kultura stanovanja

Ovde možete da vidite kako je u 19. veku izgledala gradska soba. Kako bi se dobila što potpunija slika o uređenju enterijera, izložen je nameštaj za odlaganje odeće, sanduk za devojačku spremu, metalni krevet namešten slamaricom, pokrivalima i jastucima. Čaršav, prekrivač i jastučnice su od belog pamučnog platna, ukrašeni vezom...

Opširnije
...

Stari zanati

U ovoj vitrini prikazani su eksponati liciderskog, voskarskog, hlebarskog, ćurčijskog, terzijskog, kazandžijskog, konopčarskog zanata, kao i drveni predmeti za ispiranje zlata. Izloženi su kalupi različitog oblika koji su služili za pravljenje liciderskih kolača u obliku srca, cveća, konja, zeca itd. Liciderski kalupi su iz radionica starih negotinskih licidera i potiču...

Opširnije
...

Gradska kultura Negotinske Krajine

U ovoj vitrini izloženi su delovi ženske gradske nošnje i prateći detalji iz poslednjih decenija 19. i početka 20. veka. Potreba za finijom odećom zanatske proizvodnje posle 1833. godine znatno se povećala. Sve više se izdvajao sloj trgovaca, zanatlija i činovnika. Nošnja je imala više faza koje su rezultirale iz...

Opširnije
...

Privredni uspon Negotina

U ovoj vitrini izloženi su eksponati koji se odnose na privredni razvoj Krajine, 13. pešadijski puk i socijalistički period. Izložena su dokumenta koja svedoče o razvoju političke misli, vojnoj doktrini, uticaju nauke i umetnosti na naše krajeve. Dominiraju politički događaji i ličnosti Možete videti fotografiju prve negotinske električne centrale koja...

Opširnije
...

Prvi svetski rat

Prvi svetski rat počeo je kao sukob država vojnih blokova Centralnih sila i bloka Antante. U rat je uvučeno 36 država sa milijardu i po stanovnika, od kojih je 70 miliona bilo pod oružjem. Poginulo je preko 10 miliona, a ranjeno preko 21 milion ljudi. Mala Srbija je dala najveće...

Opširnije
...

Bitka na polju Leget

Ovaj deo istorijske postavke odnosi se na Bitku na polju Leget koja se odigrala 1914. godine. Bitka na polju Leget odvijala se na teritoriji Austrougarske monarhije, države koja je imala osvajačke pretenzije prema Kraljevini Srbiji. Njena vlada je poslala ultimatum srpskoj posle Sarajevskog atentata, a zatim je 28. jula objavila...

Opširnije
...

Dobrodošli u rodnu kuću Mokranjca

Dugo se u Negotinu nije znalo gde se tačno nalazi kuća slavnog kompozitora. U maju 1934. godine pojavljuju se prvi podaci o kući u kojoj se rodio Mokranjac i u kojoj je proveo prve godine svog života. Bila je to potpuno oronula kuća u samom centru grada, koja je pripadala...

Opširnije
...

Život i delo Stevana Mokranjca

Dela Stevana Mokranjca su nedvosmisleno jedan od stubova srpske kulture, a zahvaljujući brojnim plodotvornim delatnostima na polju stvaralaštva, izvođaštva, pedagoškog rada, etnomuzikologije, Mokranjac se smatra najistaknutijom ličnošću u celokupnoj istoriji srpske muzičke kulture On je utemeljivač umetničke muzike, muzičkog obrazovanja, kao i muzičkog života u Srbiji

Opširnije
...

Stipendista konzervatorijuma u Minhenu

Fotografija iz 1880. godine, na kojoj je Mokranjac prikazan u društvu kolega sa konzervatorijuma u Minhenu. Ovde možete da vidite i srećku lutrije organizovane 1879. godine u korist Mokranjčevog školovanja u inostranstvu, kao i Rešenje odbora Beogradskog pevačkog društva o stipendiranju Stevana Mokranjca za vreme studija muzike u Minhenu. Takođe,...

Opširnije
...

Mokranjac kao horovođa

Ovde se nalazi fotografije na kojima je Mokranjac prikazan kao član Uprave i horovođa Srpsko-jevrejskog pevačkog društva u Beogradu 1889. godine Iz iste godine prikazan je i Ugovor o Mokranjčevom stupanju na mesto horovođe i učitelja pevanja u Beogradskom pevačkom društvu

Opširnije
...

Osnivanje Srpskog gudačkog kvarteta

Na Mokranjčevu inicijativu, 1889. godine, započinje rad prvi Srpski gudački kvartet, u kome on svira drugu violinu. Ostali članovi kvarteta bili su: prva violina Ferdinand Melher, viola Stevan Šram i violončelo Josif Svoboda. Fotografija na kojoj su Mokranjac, Melher, Šram i Svoboda je pred vama Na ovom panou izloženi su...

Opširnije
...

Premijerni koncert u Negotinu

Ovde su prikazane fotografije spomenika na mestu pogibije Hajduk Veljka Petrovića iz 1892. godine i program velikog koncerta održanog u Negotinu u čast otkrivanja spomenika, 19. jula 1892. godine, kao i Mokračev rukopis 6. rukoveti, koja je tada premijerno izvedena  

Opširnije
...

Osnivanje Srpske muzičke škole

Na ovom panou prikazane su fotografije osnivača prve Srpske muzičke škole: Stevana Mokranjca (prvog i doživotnog direktora), Stanislava Biničkog i Cvetka Manojlovića, zatim, zgrada u Beogradu u kojoj je škola, u vreme osnivanja 1899, bila smeštena, kao i Mokranjac sa muškim delom hora Beogradskog pevačkog društva na velikoj turneji po...

Opširnije
...

Mokranjac sa porodicom

Na ovom panou prikazane su fotografije na kojima je Mokranjac u radnoj sobi iz 1912. godine, na terasi svog stane iz iste godine, porodična fotografija iz 1913, kao i kuća u kojoj je Mokranjac živeo u Beogradu Pored fotografija izložen je i poslednji školski dokument Srpske muzičke škole koji je,...

Opširnije
...

Početak Prvog svetskog rata i odlazak u Skoplje

Na ovom panou prikazane su fotografije Mokranjca sa porodicom kako napušta Beograd avgusta 1914. godine i postelja u kojoj je proveo poslednje dane života u Skoplju, septembra 1914. godine Na ovom panou izložen je i plakat umetničkog pomena Stevanu Mokranjcu održanog u Beogradu 1919. godine, kao i dokument o primopredaji...

Opširnije
...

Prenos posmrtnih ostataka u Beograd

Na ovom panou prikazane su fotografije na kojima je pogrebna povorka Mokranjčevih posmrtnih ostataka iz Skoplja u Beograd 1923. godine, kao i fotografija Marije Mokranjac Izloženo je i pismo Marije Mokranjac upućeno Beogradskom pevačkom društvu povodom osvećenja spomenika na Mokranjčevom grobu iz 1926. godine

Opširnije
...

Radna soba

Prikazana je Mokranjčeva radna soba, kojom su autori postavke želeli da ožive atmosferu i ambijent u kome je živeo i radio slavni kompozitor. Rekonstruisana je originalnim nameštajem i ličnim predmetima umetnika Tu se nalazi i klavir, koji je pripadao prvoj Srpskoj muzičkoj školi, koju je Mokranjac 1899. godine sa pijanistom...

Opširnije
...

Soba sa klavirom

Izložen je polukoncertni klavir na kome je Mokranjac dvadeset pet godina radio sa Beogradskim pevačkim društvom Na zidu su izložene porodične fotografije, koje je muzeju poklonila Mokranjčeva snaja, Miroslava Mokranjac Pored ovih originalnih predmeta u ovoj prostoriji nalaze se još: drveni orman, metalni krevet prekriven pirotskim ćilimom, sedeća garnitura –...

Opširnije
...

Trpezarija

Pred vama je prostorija koja predstavlja trpezariju, od autentičnih predmeta možete da vidite ikonu Svetog Nikole koju je Uroš Predić naslikao kao poklon svojoj bratanici Mici Mokranjac 1889. godine, srebrno kandilo, mesingani samovar koji je Mokranjac doneo iz Rusije sa gostovanja Pevačkog društva…

Opširnije
...

Spomen soba Momčila Mokranjca

U okviru Mokranjčeve kuće 2021. godine otvorena je spomen soba posvećena Momčilu Mokranjcu Momčilo Mokranjac hemičar, profesor i toksikolog, jedan je od najvećih srpskih umova koji su se tokom i nakon Velikog rata školovali u Francuskoj. Po povratku u zemlju postavio je temelje obrazovanja u oblasti toksikologije u tadašnjoj državi...

Opširnije
...

O Muzeju

Nalazite se u Muzeju Hajduk Veljka u kući koja svojim specifičnim izgledom predstavlja jedinstven primer stare gradske arhitekture u Srbiji 19. veka Kuću je podigao oborknez Negotinske nahije – Todorče, a kao najtačnije vreme gradnje smatra se sredina 19. veka. Kuća je građena od tvrdog materijala Kuća u svom trajanju...

Opširnije
...

O Hajduk Veljku

Hajduk Veljko Petrović bio je veliki junak Prvog srpskog ustanka, koji su Srbi vodili protiv Turaka u periodu od 1804. do 1813. godine Hajduk Veljko Petrović, vojvoda Negotinske nahije, rodio se 1780. godine u Lenovcu pored Zaječara. Veljka nemirni duh još 1803. godine vodi u hajduke…

Opširnije
...

Utvrđenje Baba Finka

Negotin je bio značajno strategijsko mesto i za tursku i za austrijsku vlast. I jedni i drugi su ga utvrđivali. Smatra se da su centralno utvrđenje u Negotinu Baba Finka podigli Turci, ali su ga kasnije utvrđivale i srpske vlasti Kada je utvrđenje izgubilo svaki dalji strategijski značaj, srušeno je...

Opširnije
...

Top iz Prvog srpskog ustanka

Gvozdeni poljski, trofuntni top, proizveden u Velikoj Britaniji oko 1770. godine, koji su zarobili srpski ustanici

Opširnije
...

Portreti čuvenih vojvoda

Na panou su izloženi portreti istaknutih vojvoda iz Prvog srpskog ustanka Milenka Stojkovića i Petra Dobrnjca, kao i plan Negotina iz 1790. godine Vojvoda Milenko Stojković rođen je u Požarevačkoj nahiji, u selu Kličevcu. U mladosti je posedovao dućan u Požarevcu Vojvode Petar Dobrnjac rođen je u Požarevačkoj nahiji, u...

Opširnije
...

Spomen-ploča Hajduk Veljka

Na panou su prikazani litografija Stare crkve, nadgrobne ploče Veljka i Miljka Petrovića, kao i portreti Sime Milutinovića Sarajlije i Vuka Karadžića, koji su bili savremenici Hajduk Veljka Petrovića Sima Milutinović Sarajlija, kao pesnik i pisac bio je preteča našeg romantizma. Bio je učitelj, pisar, sudija. Učestvovao je u borbama...

Opširnije
...

Kopije sačuvanih dokumenta

Na ovom panou su prikazane kopije dokumenata vezanih za Prvi srpski ustanak: Proklamacija Karađorđa Petrovića srpskom narodu da se spremi na ustanak, Karađorđev dekret o postavljanju Hajduk Veljka za krajinskog vojvodu sa popisom sela u njegovoj nadležnosti i pismo Karađorđa Petrovića Milutinu Petroviću, vojvodi negotinskom iz 1813. godine Đorđe Petrović...

Opširnije
...

Tradicionalno vinogradarstvo

Etnološka postavka u prizemnom delu Muzeja Hajduk Veljka prikazuje tradicionalno vinogradarstvo i vinarstvo Izloženi predmeti izdvojeni su iz postojeće etnološke zbirke i doprinose, u najširem smislu, osvetljavanju ovog važnog vida privređivanja za Negotinsku Krajinu

Opširnije
...

Portreti Hajduk Veljka

U ovoj prostoriji izloženi su portreti Hajduk Veljka Petrovića, u tehnici ulja na platnu, nastali tokom 19. i 20. veka. Izložena su dela: Lukijana Bibića, Živorada Nastasijevića, Milisava Markovića, Pavla Čortanovića, Radislava Trkulje, Dragoljuba Stajkovića, kao i dva porteta nepoznatih autora Ovde možete da vidite i portret Hajduk Veljka u...

Opširnije
...

Radovi Anastasa Jovanovića

Pred vama su kopije dva talbotipska portreta crnogorca i litografija Hajduk Veljka, rad Anastasa Jovanovića. Postoje mnoge priče kako je nastao lik Hajduk Veljka Petrovića. Jedna od njih vezuje se za Beč i pionira svetske fotografije Anastasa Jovanovića. U njegov foto atelje u Beču dolazile su najpoznatije ličnosti srpskog i...

Opširnije
...

Portret Hajduk Veljka autora P. Čortanovića

Za ovaj portret, čiji je autor Pavle Čortanović, vezuje se zanimljiva priča o nastanku lika Hajduk Veljka, koja je objavljena u publikaciji Feliksa Kanica „Srbija zemlja i stanovništvo od rimskog do kraja 19. veka“…

Opširnije
...

Odžaklija

U ovoj prostoriji nalazi se rekonstrukcija odžaklije, inače središta kuće gde se odvijao glavni deo porodičnog života, u kojoj su izloženi eksponati iz etnološke zbirke, predmeti pokućanstva koji dočaravaju ambijent stare varoške kuće iz 19. veka

Opširnije
...

Oružje iz perioda ustanka

Pred Vama je istorijska postavka u kojoj je izloženo oružje i oruđe iz Prvog srpskog ustanka. Okosnicu postavke predstavlja tradicionalno srpsko oružje – jatagani Jatagani potiču iz perioda od početka do sredine 19. veka, a zastupaju sve značajnije radionice Balkana, Bosne i Hercegovine, Kosova i Metohije, Albanije i Boke Kotorske…

Opširnije
...

Artiljerijsko oruđe

Od artiljerijskog oruđa pred Vama je jednofuntovno bronzano oruđe iz 1809, koje po mnogim karakteristikama predstavlja mali brdski srpski  hajduk  top – kalibra 53 mm, koji se spominje u mnogim austrijskim izveštajima kao svojevrsna tehnička novina sa značajnim taktičkim prednostima na ispresecanom srpskom bojištu

Opširnije
...

Ustaničke zastave

U prostoriji sa oružjem nalaze se dve kopije ustaničkih zastava, portret vožda Prvog srpskog ustanka Karađorđa Petrovića, rad Pavla Čortanovića, šematski prikaz ratnog puta Hajduk Veljka Petrovića.  

Opširnije
...

Plan bitke na Štubiku i Malajnici

Za vreme Prvog srpskog ustanka Srbi i Rusi su kod Štubika i Malajnice zajedno vojevali protiv Turaka. Bilo je to 1807. godine, kada su ruske trupe pod komandom generala Isajeva sa srpskim ustanicima predvođenim Milenkom Stojkovićem porazili turske snage na Štubiku i Malajnici. Borbe oko Štubika u proleće i rano...

Opširnije
...

Priznanja prof. Momčila Mokranjca

Za naučni doprinos i istraživanja, prof. Mokranjac je dobio prestižna priznanja od strane francuskih akademskih institucija, ali i drugih institucija poput Ministarstva javnog zdravlja Republike Francuske za doprinos na polju javnog zdravlja Izabran je 1953. za dopisnog člana Pariske akademije farmacije, a 1953. i 1955. godine nagrađen je Lavoazijeovom medaljom...

Opširnije
... Pokretna kulturna dobra Muzeja Krajine u Negotinu

Skulptura Stevana Mokranjca

Ispred kuće nalazi se bronzana skulptura Stevana Mokranjca, rad Nebojše Mitrića. Spomenik je bio postavljen i svečano otkriven 20. septembra 1980. godine u okviru festivala Mokranjčevi dani. U znak sećanja na Stevana Stojanovića Mokranjca u Negotinu se, počev od 1966. godine, tradicionalno održavaju horske muzičke svečanosti Mokranjčevi dani . Ovaj...

Opširnije
...
...

Istorija tvrđave Ram

Slikovita srednjovekovna Ramska tvrđava sagrađena je 1483. godine po nalogu sultana Bajazita II – dede Sulejmana Veličanstvenog, a ovaj prostor tokom istorije pohodili su mnogi narodi i ostavili svoje tragove koji su još uvek predmet arheoloških istraživanja Saznajte nekoliko legendi o tome kako je tvrđava dobila ime…

Opširnije
...
...
...

2. Kula 1

Kula 1 na samom ulazu u tvrđavu je najviša, glavna, Donžon kula. U ovoj kuli nekada je boravio zapovednik tvrđave Ona je imala tri sprata i dve platforme na vrhu, dok su sve ostale kule imale prizemlje, dva sprata i platformu. Ono što ovu kulu izdvaja od ostalih, pored njene...

Opširnije
...
...

3. Kula 2

Bedem između Donžon kule i kule 2 je prostor koji naši posetioci rado koriste za fotografisanje. Odavde se vidi cela tvrđava i veličanstveni Dunav!

Opširnije
...
...

4. Kula 3

Sa kule 3 možete najbolje videti bedeme koji okružuju tvrđavu. Oko tvrđave se nalazio spoljašnji bedem, građen istovremeno kad i tvrđava, koji je od zidova kula udaljen 1,5m, a od zidova bedema oko 8m, tako da čini četiri velika prostora, međusobno spojena uskim prolazima. Van spoljašnjeg bedema nalazi se suvi...

Opširnije
...
...

5. Kula 4

Sa ove kule se pruža pogled na rečne skele koje povezuju opštinu Veliko Gradište sa Vojvodinom Na ovom mestu je Sveti Sava prešao Dunav na svom putu ka rumunskom mestu Bazjaš, gde je u 13. veku sagradio srpski manastir posvećen Preobraženju Gospodnjem U Miloševoj Srbiji ovde je bila glavna izvoznička...

Opširnije
...
...
...

6. Kula 5

Ispod kule 5 Ramske tvrđave nalazi se Rimska tabla isklesna u steni, na kojoj je latinskim jezikom uklesano Jupiteru, najboljem i najvećem od svih bogova, zavet učinio Gaj Licinije Rufin, barjaktar 7. Klaudijeve legije Ova tabla se nalazi ispod same kule i teško je dostupna turistima na samom lokalitetu. Repliku...

Opširnije
...
...

7. Rekonstrukcija tvrđave

Kada siđete na glavni plato, prizemni deo tvrđave, na slikama ispred kružne kule možete videti fotografiju tvrđave pre rekonstrukcije. Ona je obnovljena u periodu 2017-2019 od strane Turske agencije za saradnju i koordinaciju

Opširnije
...
...

8. Karavan saraj

U blizini tvrđave nalazi se karavan saraj iz 15. veka. Postojanje karavan saraja kraj koga se nekada nalazio i hamam pokazuje nam da tvrđava nije bila važna samo u ratnom periodu, već je u mirnim vremenima štitila trgovce, koji su imali gde da prenoće i da se odmore na svom...

Opširnije
...
...
...

9. Lederata

Nizvodno od srednjovekovne tvrđave i sela Ram, na razdaljini od 1 kilometar, nalaze se temelji nekada moćnog utvrđenja, a po konfiguraciji terena prepoznaju se oblik i veličina masovnog kastruma oko koga je bilo formirano naselje Hroničari Lederatu spominju kao značajno utvrđenje koje je sagradio car Trajan, a kao veće i...

Opširnije
...
...

10. Keltsko svetiliste

Dunav u svom toku kod Rama pravi veliku okuku, zaobilazeći visoke litice i skreće oštro na sever. Na kameno-peščanoj visoravni Kelti u 4.veku p.n.e. grade opidum čiji je centar predstavljao hram – svetilište sa žrtvenikom Sa ovog mesta, koje su arheolozi otkrili 2014.godine, može se tokom dana pratiti sunce od...

Opširnije
...
...

1. Dobrodošli u muzej Vojvodine

Muzej Vojvodine je najkompleksniji muzej u našoj zemlji sa tradicijom dugom više od 170 godina. Deo njegovog bogatog fonda izložen je u dve zgrade koje predstavljaju arhitektonske bisere grada Raskošna zgrada u Dunavskoj 35 izgrađena je 1896. godine u stilu istoricizma, a prema projektu čuvenog budimpeštanskog arhitekte Đule Vagnera. Izgrađena...

Opširnije
...
...

2. Crvenokosa boginja

Jedan od najlepših arheoloških predmeta pronađenih na teritoriji Vojvodine je takozvana Crvenokosa boginja koja odražava vezu između plodnosti žene, zemlje i biljnog sveta

Opširnije
...

3. Dvoglava statueta

Da li je pred Vama realistički prikaz sijamskih blizanaca iz neolita ili neki kultni predmet? Značenje neobične  dvoglave figurine za nas je još uvek misterija

Opširnije
...
...
...

4. Sahranjivanje u neolitu

Otkrićem novih sirovina i novih načina izrade artefakata, ljudsko društvo stalno napreduje. Ipak, ono što se ne menja, od praistorije do danas, je poštovanje prema mrtvima.

Opširnije
...
...

5. Humke

Humke ili tumuli su grobovi nasuti većom količinom zemlje, nastajali u pogrebnim ritualima pripadnika stepskih plemena koja su došla sa istoka. Preko 2000 je  evidentirano u jednom delu Vojvodine, ali su arheolozi do sada istražili samo nekoliko.

Opširnije
...
...

6. Praistorijska neurohirurška praksa

Da li možete da zamislite kako je izgledao prvi oblik neurohiruške prakse? Neurohiruške prakse bez anestezije, savremenih hiruških instrumenata i antibiotika… Da li se zapitate koliko je pacijenata preživelo ovakve zahvate?

Opširnije
...
...

7. Praistorijske igračke

Ovi minijaturni keramički predmeti dugo su bili zagonetka za kustose. Međutim, primetivši na njima otiske prstiju, arheolozi Muzeja su odlučili da se obrate onima koji najčešće imaju posla sa otiscima prstiju – Forenzičkoj laboratoriji Policijske uprave u Novom Sadu. A njihov zajednički rad doneo nam je nove naučne informacije u...

Opširnije
...
...

8. Rimski šlemovi

Muzej Vojvodine je jedini muzej na svetu koji se može pohvaliti da čuva tri primerka pozlaćenih rimskih šlemova, koji po mestu gde su prva dva otkrivena, nose naziv – šlemovi tipa Berkasovo. Atraktivnost šlemova povećava i neobična, avanturistička priča o njihovom otkriću. Arheolozi nekada istražuju decenijama da bi pronašli blago...

Opširnije
...
...

9. Numizmatička zbirka

Siguran znak stalnih migracija na teritoriji Vojvodine kroz čitavu prošlost jeste i prebogata numizmatička zbirka koju Muzej čuva.

Opširnije
...

10. Rukopisne knjige

Pred digitalnim alatima kojima smo okruženi, veština lepog pisanja polako postaje retkost. U vitrini su rukopisne knjige iz vremena kada je ova veština takođe bila retkost i podrazumevala je pravo umetničko majstorstvo.

Opširnije
...

11. Car Jovan Nenad

Godine 1526. dok je veliki deo današnje Vojvodine bio pod vlašću Osmanlija na severozapadu Vojvodine, pojavio se misteriozni čovek sa crnim belegom koji se protezao celom desnom stranom tela Svojom harizmom i čudnovatim pričama koje su ga pratile prikupio je oko sebe veliku vojsku od 15.000 ratnika, a u jednom...

Opširnije
...

12. Episkop Teodor Nestorović

Kada je pokrenuo ustanak Srba protiv osmanske vlasti, episkop vršački Teodor Nestorović nije mogao ni pretpostaviti da će slom ustanka voditi strašnoj kazni. Videvši veru sa kojom narod stupa pod barjakom Svetog Save, zapovednik turske vojske Sinan Paša naredio je da se, kao čin odmazde, spale čudotvorne mošti ovog svetitelja...

Opširnije
...
...

13. Vođa najveće seobe Srba

Patrijarh Arsenije III Čarnojević je predvodio veliku seobu Srba 1690. godine kada je, pod pritiskom Osmanlija, narod bio prisiljen da napusti svoja ognjišta na području današnje južne Srbije, Kosova i severne Makedonije, i krene na put dug gotovo 1000 kilometara. Bila je to najveća seoba srpskog naroda.

Opširnije
...

14. Bitka kod Petrovaradina

U vremenima bez foto aparata i kamera, kada bi se pripremale velike bitke, vojskovođe su često angažovale umetnike koje su vodili u vojne pohode kako bi beležili ratne prizore. Jan van Huhtenburg, holandski slikar i grafičar, je bio u službi jednog od najvećih vojnih zapovednika u evropskoj istoriji − princa...

Opširnije
...

15. Vojnici Šajkaši

Mir iznutra, mir spolja, bio je moto najelitnije vojne formacije koja je štitila granična područja Habzburške monarhije od osmanlijskih napada. Ovu formaciju činili su srpski vojnici. Zvali su se šajkaši.

Opširnije
...
...

16. Mitropolitske kočije

Dok posmatrate jedinu sačuvanu kočiju iz 18 veka na teritoriji Srbije da li se zapitate koliko je bilo udobno putovati u njoj i koliko je trajao put iz Novog Sada do, na primer, Budimpešte ili ako je bilo neophodno čak do Beča?!

Opširnije
...

17. Najstariji prikaz Novog Sada

Mnogo je različitih prikaza jednog grada, ali samo je jedan najstariji. Pred Vama je najstarija poznata likovna predstava Novog Sada, sa njegovih sedam gradskih crkava, zgradom episkopske rezidencije, Petrovaradinskom tvrđavom i delom mostobrana.

Opširnije
...
...

18. Velosiped

Ukoliko bi se vratili kroz vreme i našli u devetnaestovekovnom Novom Sadu sa dnevnim novinama u rukama mogli bi pročitati da gvozdeni konj, kako su velosiped neki nazivali, stiče sve veći broj poklonika iako juri zabrinjavajućom brzinom i time plaši šetače i prolaznike.

Opširnije
...

19. Plesni redovi

Balovi su u 19. veku bili najpopularniji vid druženja među građanstvom. Na njima su kavaljeri svoju naklonost prema damama pokazivali upisujući svoje ime za ples u plesni red – dekorativnu knjižicu, svojevrsni plesni redosled.

Opširnije
...
...

20. Stara gradska ulica

Da li vam je potreban svečani šešir, lutka ili možda servis za ručavanje? Svratite u Staru gradsku ulicu…

Opširnije
...
...
...

21. Trem

Trem je natkriveni deo kuće, koji se najčešće javlja sa duže, dvorišne strane kuće. On je pored svojih esteskih vrednosti izraženih u dekorativnoj obradi drveta, imao i važnu komunikacijsku ulogu u svakodnevnom životu porodice na selu.

Opširnije
...
...

22. Umetnost sa pašnjaka

Čobanska umetnost, za koju je zaslužna i priroda profesije koja podrazumeva dosta slobodnog vremena, najviše je zastupljena u ukrašenoj čobanskoj opremi, kao što su čobanski štapovi, bičevi, čuturice, tikvice za rakiju, frule, kožne kanije, rogovi i drugi sitni predmeti.

Opširnije
...
... https://www.facebook.com/magicmoments.weddingstudio

23. Devojački sanduk

Elementi pokućstva, kao i uređenje kuće u celini, uvek su sadržali više značenja i vrednosti od svoje upotrebne funkcije. Na taj način, predmet poput drvenog sanduka, koji je služio prvenstveno za odlaganje i čuvanje stvari, bio je simbol položaja žene u porodici i njenog identiteta.

Opširnije
...
...

24. Oglavlja

Ukrašavanje i pokrivanje kose bili su jedan od najznačajnijih pokazatelja statusa žene u tradicionalnom društvu.

Opširnije
...
...
...

25. Hleb

Miris sveže ispečenog hleba većini ljudi budi puno uspomena ili samo glad.

Opširnije
...
...

26. Ćurčije

Danas mnogi ne znaju šta ćurčija pravi, a nekada je bilo nezamislivo dočekati zimu bez proizvoda ovih majstora. Njihov zanat je poznat i kao kožuharski ili krznarski. Možda sada možete pretpostaviti šta ćurčija pravi?

Opširnije
... CC BY-SA 4.0

1. Manastir Kamenac, selo Čestin

Nastanak manastira se vezuje za period krajem i početkom 15.veka, period vladavine srednjovekovnog srpskog despota Stefana Lazarevića. Manastir je više puta stradao, ali obnovljen je 1547.godine nastojanjem igumana Teofana, duhovnika Simeona i porodice Kosirović, o čemu svedoči natpis iznad ulaznog portala u naos. Druga obnova manastira izvedena je 1700. godine,...

Opširnije
... cc_BY-SA-3.0.jpg

2. Crkva Svetog Save, Gračac

Selo Gračac na planini Goč obavijeno je legendama. To je malo mesto između Vrnjačke Banje i Kraljeva koje pamti mnoge ljude kako iz naše istorije, tako i iz istorije starog Rima. Međutim, jedna od najznačajnijih legendi koja se širi oko nje vezana je za lokalnu seosku crkvu. Meštani smatraju da...

Opširnije
... KONICA MINOLTA DIGITAL CAMERA

3. Crkva Svete Trojice, Kraljevo

Centralna crkva Eparhije Žike Srpske pravoslavne crkve je Katedralna crkva u Kraljevu. To je u ovom gradu i najveći pravoslavni hram. Posvećena je Svetoj Trojci i prvobitno je bila delo kneza Miloša Obrenovića. Sadašnji izgled crkve sačuvan je od 1839. Oronula crkva sagrađena od drvenih dasaka i greda nalazila se...

Opširnije
... @Djina_CC-BY-SA-3.0.
... @MarkoDekic_CC-BY-SA-4.0.jpg

4. Manastir Žiča

Manastir Žiča se nalazi u blizini grada Kraljeva. Manastir, zajedno sa Crkvom svetog uspenja je sagradio prvi kralj Srbije, Stefan Prvovenčani. Manastir je uništen u 13. veku, ali je ponovo sagradio kralj Stefan Milutin početkom 14. veka.Prema naredbi Stefana Prvovenčanog, u ovom manastiru su krunisani budući kraljevi Srbije, te je...

Opširnije
... @Vanilica_CC_BY-SA-4.0.jpg

5. Crkva brvnara i Crkva Sv. Apostola Pavla, Cvetke

Crkva brvnara sa grobljem u Cvetkama, naselju na teritoriji grada Kraljeva, podignuta je 1824. godine i ima status spomenika kulture od velikog značaja. Sadašnja crkva brvnara je posvećena Svetoj Bogorodici i podignuta je na mestu starije crkve brvnare, koja je stradala u vreme borbi za oslobođenje od Turaka. Ta ranija...

Opširnije
... @Ramonda_cc_BY-SA-3.0.jpg

6. Crkva brvnara, Vrba

Balvanska crkva u Vrbi, naselje u opštini Kraljevo, izgrađena je oko 1831. godine i nalazi se na listi zaštićenih nepokretnih kulturnih dobara kao spomenik kulture. Crkva brvnara je posvećena Prenosu moštiju Svetog Nikole i smatra se da su je podigli domaći majstori i narod ovog kraja, tako da je veoma...

Opširnije
... @Marija Radulovic_CC BY-SA 3.0
... @Pudelek_CC-BY-SA-3.0

1. Manastir Studenica

Manastir Studenica jedan je od najstarijih i najvećih srpskih srednjovekovnih manastira. Studenica je zadužbina velikog župana Stefana Nemanje, utemeljivača srpske države i rodonačelnika moćne vladarske dinastije Nemanjića. Pod starateljstvom njegovog sina Save koji je bio iguman manastira i prvi srpski arhiepiskop, Studenica postaje kulturni, duhovni i medicinski centar srednjovekovne Srbije....

Opširnije
... @Dragan-Obric-CC-BY-SA-3.0.

2. Studenica ─ Gornja isposnica

Pustinjak Gornje Savine predstavlja nepokretno kulturno nasleđe kao spomenik kulture. To je zidarski kompleks pećina i nalazi se na brdima Nemanjine kule, na planini Radočelo, u opštini Kraljevo. Izgrađena je duž reke Studenice i pripada manastiru Studenica, od kojeg je udaljena 12 kilometara. Do ulaza u pustinjak se stiže preko...

Opširnije

3. Studenica ─ Donja isposnica

    Prema predanju, to je zadužbina Nemanjinog najmlađeg sina, Svetog Save. Ne postoje pisani izvori koji bi potvrdili narodno verovanje. Na starinu ovog kultnog mesta možda bi ukazivalo postojanje spratne konstrukcije, pri čemu je podrumska prostorija korišćena kao kosturnica, što je slučaj i sa Savinom isposnicom u Karejin na...

Opširnije

4. Pridvorica ─ Crkva Sv. Preobraženja

Manastir Pridvorica izgrađen je u 12. veku, u isto vreme kada i susedna Studenica, nalazi u okolini Ivanjice, u mestu Pridvorica. Po arhitektonskim karakteristikama tipičan je predstavnik srednjovekovne raške škole. Sagradio ga je sluga koji je redio pri dvoru Nemanjića oko 1195. godine pa otuda ime Pridvorica. O tome svedoče...

Opširnije

5. Dolac ─ Crkva Sv. Bogorodice

Crkva posvećena Svetoj Bogorodici u selu Dolac nalazi se par kilometara južno od manastira Studenice. Po izgledu je najbliža ranohrišćanskim grobnicama ili dvospratnim kapelama sa kriptama, kakvih ima na Jadranskom primorju, pa nastanak ove crkve se može vezati za nastanak Studenice i za majstore sa primorja koji su je gradili....

Opširnije

6. Ušće ─ Crkva Sv. Nikole

Crkva Svetog Nikole u Ušću, kod Kraljeva, najverovatnije je podignuta u 14. veku posvećena Svetom Nikoli. Podignuta je na groblju koje se nalazi na terenu koji se spušta ka reci Studenici, ispod puta koji vodi od Ušća do manastira Studenica. Nije poznato kada je crkva izgrađena, ni kada ni zašto...

Opširnije

7. Crkva Svetog Nikole u Reci

Crkva Svetog Nikole u Reci (Zaselak Palež) je podignuta tokom 14. veka i ubraja se u zaštićena nepokretna kulturna dobra kao spomenik kulture od velikog značaja. Okruženom seoskim grobljem o ovom spomeniku ne postoje pisani izvori – nepoznat je ktitor kao i vreme nastanka. Osnovni deo hrama je najverovatnije podignut...

Opširnije

8. Vrh ─ crkva Sv. Đorđa

Crkva Svetog Đorđa u Vrhu, naselju u opštini Kraljevo, podignuta je 1619.-1620. godine, što potvrđuje klesani natpis nad ulazom. Nalazi se usred seoskog groblja, crkva je menjala patrona, pa je – osim kao Bogorodičina, kakva je danas – poznata i kao crkva Svetog Đorđa. Crkva Svetog Đorđa u Vrhu je...

Opširnije

9. Milići ─ crkva Sv. Aleksija

Crkva Svetog Aleksija u Milićima, naselju u opštini Kraljevo, podignuta je u 17. veku i predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja. Crkva je skromna, delimično ukopana građevina jednobrodnog naosa sa polukružnom apsidom zasvedena je poluobličastim svodom. Pošto je dugo bila obrušenog svoda, živopis se očuvao fragmentarno...

Opširnije

10. Rudno – crkva Sv. Nikole

Crkva Svetog Nikole na Rudnu, selu u opštini Kraljevo, nema pouzdanih podataka o njenom podizanju i zaštićeno je nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja. Crkva posvećena Svetom Nikoli na Rudnu, koja se u narodu zove Nikoljača, nalazi se duboko u stoletnoj jelovoj šumi, na proplanku sa kojeg...

Opširnije
... @CrniBombarder_CC-BY-SA-4.0
... @Olja-Simovic_CC-BY-SA-4.0

1. Manastir Gradac

Manastir Gradac je kao svoju zadužbinu podigla kraljica Jelena Anžujska, tokom prvih godina vladavine njenog starijeg sina, kralja Dragutina. Tačne godine početka i završetka radova nisu poznate, ali po nekim izvorima izgradnja je započeta 1277. godine. Najčešće se uzima da je vreme izgradnje kraj 13. veka. Najstarije pisano zabeležje o...

Opširnije
... @Olja-Simovic_CC-BY-SA-4.0

2. Manastir Končul

Manastir Končul posvećen svetom Nikoli, ime manastira Končul potiče iz praslovenskog jezika od reči končina, što znači kraj, završetak. Prvi put se spominje u Studeničkom tipiku sa početka 13. veka, a obnovio ga je Stefan Nemanja (krajem 12.veka) tako da verovatno potiče iz prednemanjićkog doba, kao i obližnja Stara Pavlica....

Opširnije
...
...

3. Crkva Svetog Nikole, Baljevac

Činjenica da je izgradnja crkve sv. Nikole u Baljevcu datirana na kraj 12. veka, predstavlja neverovatno saznanje. Dva su osnovna razloga zašto je tako. Prvi je stanje u kome se danas nalazi, pa je neuočljiva i ne doživljava se kao spomenik kulture, a drugi što stanovništvo u njenoj okolini, a...

Opširnije
...

Manastir Sv.Petra i Pavla, Stara Pavlica

Stara Pavlica po arhitektonskoj i prostornoj koncepciji je jedinstvena u Srbiji. Pripada grupi crkava koje se mogu sresti u okolini Ohrida. Za razliku od pravoslavnih crkava Nemanjićkog i kasnijeg perioda, koje su građene u pravcu istok-zapad, ova crkva je sagrađena u pravcu severoistok-jugozapad. Istu orjentaciju imaju i grobovi na Pavličkom...

Opširnije
...
...
...

5. Crkva Vavedenja Pres. Bogorodice, Nova Pavlica

Manastir Nova Pavlica se nalazi pored Ibra u Pavlici, nedaleko od manastira Stara Pavlica i ostataka tvrđave Brvenik Čuveni Musa, zapovednik Tvrđave Brvenik se poslednji put pominje 1381. godine. Verovatno je te godine i umro, a sinovi Stefan i Lazar su sa majkom započeli gradnju zadužbine Nove Pavlice, posvetivši je...

Opširnije
... @CrniBombarder_CC-BY-SA-3.0

6. Crkva Svetog Nikole, Šumnik

Crkva svetog Nikole nalazi se u selu Šumniku kod tvrđave Brvenik, nedaleko od Raške. Nije poznato kada je podignuta, ali se smatra da je u pitanju zadužbina nekog vlastelina, nastala krajem 13. ili početkom 14. veka, dok su arheloška istraživanja potvrdila upotrebu crkve tokom 14. i 15. veka. Po vremenu...

Opširnije
...
...
...

7. Crkva u Paklenju, Ukopana crkva

Nedaleko od lokalnog groblja u selu Paklenje kod Baljevca na Ibru otkriveni su ostatci neobične i u ovom kraju jedinstvene crkve, potpuno ukopane u zemlju, o čijem postojanju doskora ništa nisu znali ni meštani Paklenja, niti arheolozi koji su istraživali ovaj deo doline Ibra. Stručnjaci veruju da se radi jednoj...

Opširnije
...

1. Dobrodošli u Galeriju

Galerija čuva legat od 417 umetničkih dela jednog od najvećih srpskih slikara 20.veka Slikareva majka,Persida Šumanović poklonila je Opštini Šid legat od 417 slika i porodičnu kuću u kojoj se legat čuva Galerija čuva i dokumentarnu građu o životu i radu umetnika

Opširnije
...
...

2. Biografija umetnika

Sava Šumanović (1896-1942) je ostavio opus od 867 umetničkih dela u različitim tehnikama koja su kataloški obrađena, mada se pretpostavlja da je taj broj mnogo veći Sava Šumanović potiče iz  ugledne, šidske građanske porodice. Rođen je 22.januara 1896.godine u Vinkovcima, a četiri gidne kasnije porodica se seli u Šid U...

Opširnije
...
...

3. Skice za Pijani brod

Pred kraj svog drugog boravka u Parizu, 1927. godine, Sava Šumanović je naslikao čuvenu „Pijanu lađu“, remek delo koje se dana čuva u Muzeju savremene umetnosti u Beogradu. Sava Šumanović ovim delom definiše stilove, pravce i poetike na ovim prostorima i postavlja osnovu novom stilu u srpskom slikarstvu-kolorističkom ekspresionizmu U...

Opširnije
...

4. Čuvena Kiki

 U vreme boravka u Parizu, Sava Šumanović je veoma cenjen i poznat gost kultne kafane na Monparnasu „Kupola“ u kojoj se i danas nalaze četiri njegove slike na jednom od stubova U „Kupoli“ je sretao i Kiki. Rođena je kao Alis Pren u Burgundiji. Sa  17 godina dolazi u Pariz....

Opširnije
...

5. Mladi par na klupi u gradu

Jedna od Šumanovićevih žanr kompozicija koja najavljuje žanr kompozicije šidskog perioda, svakako je „Mladi par na klupi u gradu“, 1928, ulje na platnu. Savremeni gradski motiv sa pariskih ulica  

Opširnije
...
...
...

6. Sećanja na Pariz

 Tokom 1940. godine  Sava Šumanović je naslikao niz slika po skicama koje je doneo iz Pariza. Na Šumanovićevim platnima kao da je vreme stalo, odnosno umetnik stvara atmosferu neprolaznosti Motivi na ovim platnima su: pariske ulice, okolina Pariza, parkovi okupani svetlošću Srema

Opširnije
...

7. Pred proleće

Sava Šumanović zauvek napušta Pariz marta 1930. godine i vraća se u Šid.Poetika šidskog perioda najbolje se ogleda u Šumanovićevim aktovima i pejzažima Njegovo slikarsko oko je bilo poneto netaknutim sremskim predelima. Svoje pejzaže je sam Šumanović najbolje objasnio: „To je kraj koji je diktovao moj način slikanja…taj kraj i...

Opširnije
...

8. Proleće u šidskim baštama

Tokom 1934. godine Sava Šumanović slika svoj ciklus „Proleće u šidskim baštama“-pejzaže buđenja prirode u proleće

Opširnije
...

9. Šidska leta

Na svojim pejzažima Sava Šumanović sugeriše drugačiju svetlost proleća, leta, jeseni zime, jutra, podneva i večeri. On prati ritam prirode, ritam smene godišnjih doba, istražuje lepo u običnom, kao da nagoveštava potrebu spajanja sa idejom večnosti…

Opširnije
...
...
...

10. Šidska jesen

Za svako godišnje doba Sava Šumanović pronalazi odgovarajući slikarski izraz.Kada je slikao jesenje pejzaže oni su u nijansama smeđe, žutih okera u kontrastu sa nijansama zelene Topli kolorit jeseni i smireniji doživljaj otvorenog prostora u kom se naš umetnik kretao odlike su Šumanovićevih jesenjih pejzaža

Opširnije
...
...
...

11. Šidska zima

Šidski snegovi, odnosno zimski pejzaž inspiriše Šumanovića tek posle nekoliko godina provedenih u Šidu, kao da našeg umetnika ta tema pre nije zanimala Na koji način Šumanović slika sneg? Da pogledamo na ova tri antologijska platna: „Šidska crkva“, ulje na platnu iz 1941.; „Šid u zimu“, ulje na platnu iz...

Opširnije
...

12. Ženski akt

Uporedo sa pejzažima Sava Šumanović slika i aktove. U periodu 1932. do 1934. godine on radi ciklus koji je kasnije nazvan „Crnke iz Pariza“, ciklus od tridesetak aktova nastalih po skicama koje je Šumanović doneo iz Pariza „Sedeći ženski akt“ ili kako je Šumanović kaže „U vrtu“, jedini je akt...

Opširnije
...

13. Kraj šumarka

Godine 1935. Sava Šumanović slika kompoziciju velikog formata, sa pet aktova „Kraj šumarka“ „Kraj šumarka“, ulje na platnu iz 1935. godine.Pet ženskih figura u eksterijeru. Svi modeli koje je Sava Šumanović imao u Parizu kao i jedini model iz Šida predstavljeni su na pažljivo aranžiranoj sceni-pozornici na obali. Centralno mesto...

Opširnije
...
...
...

14. Kupačice

U stalnoj postavci Galerije uvek možete videti četrnaest velikih formata, koji pripadaju ciklusu „Šidijanki“(„Kupačica“).To je samo deo slika iz ovog ciklusa, koji se čuva u Galeriji Sve slike sadrže različit broj aktova:jedan, dva, tri, pet i sedam. Ciklus je započeo slikama sa jednim aktom, da bi postepeno povećavao dimenzije slika...

Opširnije
...
...

15. Triptih Beračice

Jedan od čestih motiva u periodu između 1938 i 1942. godine jesu radovi u vinogradu.Na široko postavljenim predelima-vinogradu, mi prepoznajemo ljude kako rade: prskaju vinograd, beru grožđe, nose teške korpe grožđa Pred sam kraj života Šumanović počinje da radi novi ciklus.Ne znamo u kom pravcu bi ovaj ciklus dalje išao...

Opširnije
...

16. Model u ateljeu

Pred vama je slika „Model u ateljeu“,ulje na platnu iz 1939, na kojoj nam je umetnik dozvolio da zavirimo u njegov intimni prostor, prostor  u kom je stvarao svoja dela  

Opširnije
...

17. Ašikovanje na mesečini

 „Ašikovanje na mesečini“ ulje na platnu iz 1939, izdvaja se od ostalih dela, jer je jedina slika iz šidskog perioda Save Šumanovića inspirisana emotivnim odnosom mladića i devojke

Opširnije
...

18. Pejzaži

Tokom poslednje decenije Sava Šumanović je naslikao 600 dela od kojih su 219 pejzaži, danas deo likovne zbirke Galerije Tokom 1928.godine nastaju prve slike predela iz okoline Šida „Sremske krajine“, ciklus kojim beleži jedinstvenu atmosferu i svetlost zavičaja. Kada je zauvek napustio Pariz doneo je u Šid nekoliko pejzaža koji...

Opširnije
...
...

01. O muzeju

Muzej za istoriju farmacije u sastavu Farmaceutskog fakulteta u Beogradu ima značajnu ulogu baštinjenja i očuvanja kompleksne građe, koja kao prava riznica govori o razvoju farmacije kao struke i kao nauke na prostoru Balkana Ukazuje na značajan uticaj apoteka – zdravstvenih ustanova iz kojih se razvijala ne samo zdravstvena kultura...

Opširnije
...
...
...

02. Istorijat muzeja

Farmakoistorijska zbirka našla se na Farmaceutskom fakultetu zahvaljujući Andriji Mirkoviću, prvom profesoru istorije farmacije na Farmaceutskom fakultetu. Van svojih stručnih aktivnosti bavio se sistematskim prikupljanjem apotekarskog materijala, alata, nameštaja, knjiga i drugih starina u periodu između dva svetska rata, pa je svoju bogatu zbirku poklonio fakultetu. Osnivačkim aktom Farmaceutski fakultet...

Opširnije
...

03. Dr. Andrija Mirković

Dr. Andrija Mirković  (1894 – 1970) bio je profesor na Farmaceutskom fakultetu. Izuzetno je značajan jer je inicirao formiranje Muzeja za istoriju farmacije na Farmaceutskom fakultetu i dao je veliki doprinos razvoju istorije farmacije Kao osnova služila je zbirka farmaceutskih starina koje je sam prikupio sa ciljem da ukaže na...

Opširnije
...

04. Dr. Vojislav Marjanović

Vojislav Marjanović (1905 – 1981) je osnivač Sekcije za istoriju medicine i farmacije Srpskog lekarskog društva 1950. godine čiji je sekretar bio petnaest godina Bio je osnivač Sekcije za istoriju farmacije Farmaceutskog društva Srbije, čiji je sekretar bio dvadeset tri godine, a kasnije i predsednik Vojislav Marjanović je dao veliki...

Opširnije
...

05. Dr. Dragan Stupar

Dragan Stupar (1937 – 2017)  je prvi redovni profesor predmeta Istorija farmacije sa etikom. Njegova doktorska teza predstavlja originalnu studiju vojne farmacije koja je bogata raznovrsnim do tada neobjavljenim arhivskim podacima jasno izloženim i preglednim, prvu te vrste kod nas Bio je rukovodilac više projekata u sanitetskoj upravi Oružanih snaga...

Opširnije
...
...

06. Higija

U grčkoj mitologiji kćerka Asklepija (Eskulapa) bila je Higija- boginja zdravlja i zaštitnica apotekara. Na grčkom jeziku njeno ime znači: lečiti, doneti zdravlje, pa je zato smatrana zaštitnicom ili personifikacijom zdravlja Ime joj je sačuvano do danas u reči- higijena. Higijenom označavamo niz mera vezanih uz čistoću i red koje...

Opširnije
...
...

07. Apoteka kod Ugarskog kralja

Četvrta po redu javna građanska apoteka u Vršcu otvorena je 1885. godine, na dan Svetog Stefana, pa je verovatno zbog toga i dobila naziv „Kod ugarskog kralja Svetog Stefana“. Njen osnivač i prvi koncesionar bio je Sebastijan Štrah, a njen poslednji vlasnik je bio Jožef  Rašteter, sposoban i stručan apotekar...

Opširnije
...
...
...

08. Apotekarske stojnice

Stojnica je vrsta posude koja se u apotekama koristi za čuvanje sirovina za izradu preparata. Proizvodile su se od različitih materijala, različitih veličina i oblika (staklo, porcelan, keramika, drvo). U zavisnosti od vrste sirovine, bira se materijal od koga se izrađuje stojnica Karakteristika svake stojnice je signatura na kojoj je...

Opširnije
...
...

09. Ručne vage

Iz kolekcije muzeja predstavljamo ručnu vagu, koja po modelu spada u terazije. Veštinu merenja ručnom vagom u prošlosti je imao svaki apotekar Sam naziv instrumenta upućuje nas na ruke, tj. šake. Vaga se postavi na srednji prst jedne šake, dok se drugom na jedan tas postavi teg, a na drugi...

Opširnije
...

10. Apotekarski pribor

U laboratoriumu apoteke uglavnom su se koristile posude od stakla i keramike, ponešto je bilo od metala. Mogle su se tu videti menzure, čaše, retorte različitih veličina, boce, tarionici, špatule, kašike, štapići, levci, kondenzatori, prese i drugo posuđe Uz posuđe mogle su se videti i manje aparature koje su imale...

Opširnije
...
...
...

11. Stare i retke knjige

Posebno izdvajamo primerke retkih sačuvanih knjiga koji potiču sa polovine 16. i početka 17 veka: Najstarija knjiga potiče iz 1547.godine i predstavlja Rielov (Ruellii Dionysio Corronio) prikaz Dioskoridovog dela De materia medica Grčki naučnik Pedanius Deoscorides iz 1.veka smatra se osnivačem ili ocem farmalogije i botanike. U svom delu De...

Opširnije
...
...

Добродошли у легат Радислава Тркуље

Захваљујући племенитој намери аутора да оснује Легат у граду који је посебно волео, Неготин данас чува успомену на овог изузетног уметника. Сам комплекс, у којем се Легат налази, додатно обогаћује културну понуду града Радислав Тркуља је 2005. године поклонио Неготину двадесет својих дела која данас чине сталну поставку у Легату,...

Opširnije
...
...

Биографија Радомира Тркуље

Радислав Раша Тркуља рођен је 8.априла 1938. године у Банатском Новом Селу Детињство је провео у Кладову, а средњошколске дане у Неготину. Дипломирао је на Академији ликовних уметности у Београду у класи проф. Ђорђа Андрејевића – Куна, 1963.године Постдипломске студије заврсио је у Мајсторској радионици Крсте Хегедушића у Загребу 1965....

Opširnije
...

01. Пласт, 2002.

Пласт сена као једини реални елемент постављен је благо померен у лево са средишње вертикалне осе. Пласт је грађен финим линеаризмом топлих боја и почива на доњем зеленом пољу Позадину чине још два хоризонтално блага, таласаста, сиво – плава поља, валерски издиференцирана, са назнаком удаљених гребена пејзажа и њиховог дотицања...

Opširnije
...

02. Aутопортрет,1966.

Аутор свој портрет кадрира крупно са резом формата изнад чела и испод врата Колорит је топао и креће се од финих окер тонова до јаких оранж. Цртеж је хитар, сигуран и близак дескриптивном.

Opširnije
...

03. Стари Хотел Београд,1956.

Слика припада почетку стваралачког опуса аутора, тематски је везана за град Неготин и атмосферу у старом Хотелу Београд који и данас постоји са истим именом Композиција обухвата део ентеријера кафанског простора у вечерњим сатима. Рукопис и тематика јако подсећају на у то време актуелне мајсторе постимпресионизма

Opširnije
...

04. Морка ратник, 2004.

Централно у композицији скоро портретски насликана до појаса строго наглашеног профила Морка ратник са претећим црвеним копљем у руци – канџи Лак цртеж на слици чини призор посебно изражајним који се истиче на светло плавој позадини

Opširnije
...

05. Mесечина, 2003.

Пласт сена у свом графичко линеарном богатству, топлом колориту од светло жуте (скоро беле) креће се преко тонова жутих, наранџастих, црвених па све до мрких, коме се супроставља жути диск месеца Пласт и месец леже на светло плавој скоро тиркизној позадини минимално дифиренцираној Слика пласта сена грађена је финим линеарним...

Opširnije
...

06. Лист из хербаријума,1963.

Слика је у светло топлом тоналитету. Композиција је конципирана по вертикали са студиозно исликаним (исцртаним) инсектима по самом светлом средишту и дискретним калиграфским графицизмом по читавој површини Сигнатура аутора је дискретна на средишњој светлој вертикали и чини саставни део композиције

Opširnije
...

07. Читач новина,1964.

Композиција је конципирана по вертикали у светло топлом колориту. На самом средишту је лик читача са раширеним новинама чије странице новина додирују маргине слике

Opširnije
...

08. Побратими, 2002.

Композицију чине два ратника, један са копљем поломљеног врха и други са јарко црвеним штитом на коме је симбол белог крста који у руци држи врх поломљеног копља Заједничка тамна површина њихових тела их спаја чиме постају блиски-загрљени, а не сукобљени што потврђује и сам назив дела, ма какав разлог...

Opširnije
...

09. Лепотица и звер, 2002.

Слика је по вертикали композиционо подељена на пола. По средишту се спајају лево, женски акт са цветом камилице у руци и десно, звер у зеленом крзну који у руци држи тањирић са лимуном и облизује Све је насликано на једнобојној светло плавој позадини. Потпис аутора је зеленом бојом у горњем...

Opširnije
...

10. Запис,1964.

Слика је вертикална у топлом светлом колориту На читавој површини је видљива фина дискретна калиграфија аутора са исто дискретним скоро валерски изједначено насликаним инсектима (лево горе лептир – мољац полураширених крила, десно доле скупљених крила)

Opširnije
...

11. Пејзаж,1964.

Слика је настала у Мајсторској радионици Крсте Хегедушића 1964. године Фрактура слике је благо пастуозна и структурирана са наносима боје сведеног природног колорита, ефектима гребања и фином калиграфијом ауторових записа који чине површину посебно занимљивом На слици пејзаж пуни формат скоро до горње ивице што ствара утисак његове моћне доминације...

Opširnije
...

12. Глава дивље свиње,1999.

У центру слике је представљена само глава дивље свиње, цртачко сликарски дата експресивно и брзо у природном колориту Глава је прободена стрелом. На глави су два претећа бела очњака и истакнуто око које ствара утисак шеретског ругања нама посматрачима, са смислом неуништивости и вечног трајања Композиција је по хоризонтали а...

Opširnije
...

13. Ђердап,1997.

На слици је пејзаж ђердапске клисуре на изглед реалистички представљен који убрзо постаје надреалан и застрашујући Наспрамне стене клисуре постају две сучељене војске са претеће супростављеним копљима. Слика је у реалним колористичким односима

Opširnije
...

14. Запис,1964.

Хоризонтални формат слике подељен је светлом вертикалном површином која скоро досеже горњу и доњу ивицу слике. Та светла површина је тема Запис, пергамент, по коме је видљив дискретно исписан – урезан – исцртан рукопис – запис, са свим симболима и њиховим поетско ликовним и структуралним значењима која аутора окупирају у...

Opširnije
...

15. Љаган,1967.

На слици је сељанка из неготинског краја, обрамљена љаганом, дрвеном носиљком за бебе уобичајеном за ово поднебље све до друге половине 20. века Насликана жена је у типичној одећи овог краја са везом на кецељи и забрађена марамом што говори о њеном пореклу и статусу Аутор жену – мајку ставља...

Opširnije
...

16. Ждерач љутих паприка,1995.

У центру слике је глава ждерача љутих паприка цртачки и колористички експресивно и сугестивно дата, сходно чулном доживљају љутине и њене жестине Глава је насликана на скоро једнобојној светлој и топлој позадини са потписом аутора доле десно

Opširnije
...

17. Maska – 1991.

Žuta jarka stilizovana maska postavljena je centralno na crnoj pozadini. Efektnost i izražajnost maske potencirana je kontrastom crne i žute, delimičnim grebanjem po strukturi pleksiglasa i detaljima pastuozno nanete zlatne boje Signatura autora postavljena je uz donju ivicu slike tačno po sredini čime čini deo kompozicije i podvlači osećaj simetrije...

Opširnije
...

18. Жена и ђаво,1967/70.

Жена – Ђаво улази у композицију скоро дијагонално крећући се од доњег левог угла ка горњем десном са подигнутом левом и спуштеном десном руком Доња ивица слике сече тело жене – ђавола у висини бедара, тако да је на слици само горњи део женског тела Читава слика је у мрљама...

Opširnije
...

19. Лептир,1973.

На мрко – зеленој позадини, скоро црној при крајевима насликан је лептир и шест маслачака Лептир је постављен централно са флуидним крилима нанетим златним спрејем. Облик лептира дефинисан је цртежом који твори контуру На исти начин аутор ствара и маслачке туфнама белог спреја повезујући их линијама – цртежом Цртеж –...

Opširnije
...

20. Срби леже поред друма из главе им никла шума,1985.

Слика је компонована по хоризонтали. Композицију чини шест људских глава, без трупа, сликарско цртачки експресивно и сугестивно представљених Главе у формат улазе одоздо а неке су смело у свом облику пресечене доњом ивицом слике и композиционо досежу скоро до половине слике по хоризонтали Горњу половину попуњава соко, претеће раширених крила...

Opširnije
...

01. Добродошли у спомен собу Ђорђа Станојевића,

Добродошли у спомен собу чувеног Неготинца Ђорђа Станојевића, великог научника светског гласа чији споменик краси и главни трг у Неготину Спомен соба Ђорђа Станојевића отворена је 7. априла 1992. године. У њој се чувају многобројне фотографије и документа, која сликовито представљају Ђорђа Станојевића – човека који је осветлио Србију, увођењем...

Opširnije
...
...

02. Биографија Ђорђа Станојевића

Ђорђе Станојевић (Неготин, 7. април 1858 — Париз, 24. децембар 1921) Рођен је 7. априла у Неготину, од мајке Јуле и оца Милоша, угледног градског трговца, у истој улици у којој се налази и родна кућа Стевана Стојановића Мокрањца. Завршио је основну школу и нижу гимназију у Неготину (1874), а...

Opširnije
...

03. Електрификација Београда

Прво улично осветљење на овим просторима уведено је у Београду 1830. за време кнеза Милоша. За осветљење се пре увођење електрике користило неколико стотина уличних фењера. Кад би пао мрак, фењерџије би кренуле у варош носећи у руци канту гаса и о рамену кратке мердевине Када се Станојевић вратио са...

Opširnije
...
...
...

04. Посета Николе Тесле Србији

Ђорђе Станојевић је у то време био једна од ретких личности, која је разумела и изучавала Теслин рад. Организовао је посету Николе Тесле, који је у Београду боравио од 1. до 3. јуна 1892. а затим га пратио назад до Будимпеште Његову посету Београду искористио је да српску јавност упозна,...

Opširnije
...
...
...

05. Прве хидроелектране у Србији

На електрификацију Србије у великој мери је утицало пријатељство са Николом Теслом, коме је Станојевић изнео план електрификације. Посебан утицај су имали Теслини проналасци и могућност њиховог коришћења на воденим токовима. Станојевић је 1901. извршио прве прорачуне расположиве снаге вода у земљи Учествовао је у пројектовању и градњи хидроелектране под...

Opširnije
...
...
...

06. Друге велике заслуге Ђорђа Станојевића

Године 1887. постао је редовни професор физике и механике на Војној академији, а 1893. је постао редовни професор експерименталне физике на Великој школи у Београду Средином првог десетлећа двадесетог века је постао редовни професор Универзитета у Београду, а 1909. године и декан Филозофског факултета у Београду Школске 1913/1914. године постављен...

Opširnije
... @NMKikinda

01. Zgrada muzeja Kurija

Najstarija kikindska jednospratnica, iz 1839. godine, poznata kao Kurija („Curia“ – sudnica) Nekada sedište sudskih i upravnih vlasti Velikokikindskog dištrikta i Kraljevskog sudbenog stola do 1876. Prostor je imao oko četrdeset zatvorskih ćelija; danas depoi koji čuvaju muzejsko blago Zgrada je danas simbol i čuvar kulturno-istorijskog nasleđa Kikinde i regiona

Opširnije
... @gmkikinda
...

02. Mamutica „Kika“

Najpoznatiji praistorijski stanovnik Kikinde, stara oko 500.000 godina Živela u vreme vlažne stepe punе mamuta, hijena i nosoroga Otkrivena 1996. u ciglani „Toza Marković“ tokom kopanja gline Stručnjaci prepoznali kosti, kljove i lobanju – počela velika istraživanja Stepski mamut: visok preko 4 m, težak oko 7 tona. Kosti sačuvane u...

Opširnije
... @nmkikinda

03. Neolitsko naselje kod Iđoša

Prvi stanovnici Banata živeli ovde pre oko 8000 godina Najstarije nalazište neolita otkriveno kod sela Iđoš, 7 km od Kikinde Pronađeni predmeti: glinene posude, tegovi za mreže, kamene sekire, koštana šila i figurine sa ljudskim/životinjskim osobinama Sačuvan otisak ljudskog stopala na podu kuće – direktan trag praistorijskog života Teritorija močvarna,...

Opširnije
... @nmkikinda

04. Nekropole iz bakarnog doba

Praistorijske zajednice sahranjivale su bližnje na uzvišenjima; zato su nekropole česte u severnom Banatu. Ključni lokaliteti: Podlokanj, Mokrin, Ostojićevo i Iđoš (označeni narandžasto na mapi). Pripadaju metalnom dobu – bakarnom i bronzanom. Najstarije: bakarno doba, nekropola u Podlokanju. Posebnosti: “posude na šupljoj nozi” – verovatno korišćene za termičku obradu hrane;...

Opširnije
...
...

05. Nekropole iz bronzanog doba

Nekropole Mokrina i Ostojićeva datiraju iz ranog i srednjeg bronzanog doba. Pronađeno 312 grobova u Mokrinu i 285 u Ostojićevu – sahranjivani ljudi svih uzrasta. Analiza kostiju otkriva ishranu, zdravlje, pol, starost i društveni status. Posude u grobu služile za hranu; nakit i alati pratili pokojnika u zagrobni život. Praistorijski...

Opširnije
... @nmkikinda

06. Period nove ere

Rimskom carstvu pripada veći deo Evrope; uticaj se oseća i u Banatu. Na severnom Banatu tada živi nomadsko pleme Sarmata; delimično preuzima rimske proizvode i stil. Velika seoba naroda dovodi različite narode preko ove teritorije. Od 6. veka duže borave Avari; kasnije ih asimiluju Sloveni. Od 9. veka prostore naseljavaju...

Opširnije
...
...
... @nmkikinda

07. Unutrašnjost banatske kuće

Rekonstrukcija tipične banatske kuće od pre oko 100 godina. Prikazan nameštaj, pokućstvo i odeća koji dočaravaju svakodnevni život domaćinstva. U vitrini na komodi nalaze se staklene posude iz radionice Uroša Čavića. Čavićeva radionica bila jedina za oslikavanje stakla u Vojvodini krajem 18. i početkom 19. veka. Dekoracije: nacionalni motivi, istorijski...

Opširnije
...
...

08. Narodna nošnja i kapa zlatara

Izložene su srpske i mađarske narodne nošnje. Poseban eksponat: kapa zlatara iz sela Melenci, delo Kate Lončarski – Zlatarke Izrađena od svile i brokata, ukrašena zlatovezom, dragim kamenčićima i biserima. Simbol prestiža u 19. i početkom 20. veka. Svekrva ju je poklanjala mladoj na venčanju; nosila se u svečanim prilikama...

Opširnije
...
...

09. Predmeti iz starih kuća

Izloženi predmeti: Singer šivaća mašina, presa za veš (“rolja”), kolevka, kuhinjski nameštaj, posuđe i zidni tanjiri. “Dozidnica” ili “kuvarica” — dekorativno platno iznad šporeta, često sa šaljivim izrekama. Veliki drveni predmet je ledara – preteča frižidera; drveni sanduk obložen limom, sa prostorom za led i slavinom za vodu. Led u...

Opširnije
...

10. Poslovi, zanati, kuće

Makete prikazuju tipične banatske kuće iz 18. i 19. veka. Materijali gradnje: zemlja, glina, slama, pleva, trska, drvo. Kuće imale dve sobe (gosti i svakodnevni život), kuhinju i hodnik. Iako je postojao ulaz sa ulice, u kuću se najčešće ulazilo iz dvorišta gde se odvijao život. Plodno zemljište → razvijeno...

Opširnije
...
...

11. Nastanak i razvoj Kikinde

• Kikinda je relativno mlad grad; nastaje sredinom 18. veka. • Naselili je srpski graničari iz Pomorišja; legenda o osnivaču kapetanu Kristiforu Kenđelcu. • Grad građen po urbanom planu grofa Klaudija Mersija – ulice pod pravim uglom, trg u centru. • Stari naziv: Velika Kikinda (do 1947). • Godina 1774....

Opširnije
...
...

12. Ratna istorija Kikinde

• Izloženi predmeti svedoče o ratovima 19. i 20. veka. • 1848–1849: Kikinda pogođena revolucijom; sukobi počeli socijalno, završili etnički; grad više puta spaljen, veliki gubici. • Prvi svetski rat: hiljade mobilisanih; Kikinđani se bore na više frontova; dobrovoljci pomažu proboj Solunskog fronta 1918; 20. novembra srpska vojska ulazi u...

Opširnije
...
...

13. Građanska Kikinda

• Period procvata grada u drugoj polovini 19. veka. Industrijski razvoj: mlinarstvo, eksploatacija gline i železnica. • Železnica povezuje Kikindu sa Segedinom i Temišvarom. • Na mapi grada s kraja 19. veka vidi se da se teritorijalni izgled grada malo promenio. • Na zidovima portreti uglednika (rad slikara Nikole Aleksića);...

Opširnije
...
...
...

14. Biološki kabinet i apotekarstvo

• Obrazovanje se razvija u Kikindi krajem 19. veka; u Gimnaziji formiran Prirodoopisni muzej. Nastava obuhvatala zoologiju, botaniku, mineralogiju i sistematiku. • Izloženi su autentični nastavni modeli iz biologije sa prelaza iz 19. u 20. vek (plakati, modeli biljaka, bakterija i gljiva, stene, minerali, fosili, primerci životinja). • Modeli biljaka...

Opširnije
...
...

15. Kikindski slikari

• U hodniku su prikazana savremena umetnička dela kikindskih autora od druge polovine 20. veka do danas. • Svaki umetnik predstavljen jednim radom, dajući uvid u raznolikost lokalne umetnosti. • Česti motivi: ravničarski pejzaži, specifična arhitektura, lokalni mentalitet. • Preporučeni radovi: “Čuvar stada” (Z. Mandić), “Seoska kuća sa dvorištem” (T....

Opširnije
...

Dobrodošli u Suvaču

Jedini sačuvani mlin na konjski pogon u Srbiji; radi nezavisno od vode i vetra. U 19. veku u Velikoj Kikindi postojala 51 suvača; danas samo 3 u celoj Panoniji (Sarvaš, Otok, Kikinda). Kikindska Suvača sagrađena 1899; delovi kupljeni u Padeju i zatim preneti i sastavljeni u Kikindi. Radila do 1945....

Opširnije
...

Struktura i pogonski mehanizam

Suvača ima tri dela: pogonski prostor, mlinski prostor i mlinarevu sobu. Pogonski prostor ima piramidalni krov pokriven biber crepom. Centralni deo je ogromno kolo prečnika 20 m; vertikalna osovina naziva se popa. Konji hodaju po ciglanoj stazi, okreću kolo; zupčanici prenose energiju na mlinski mehanizam. Moglo se upregnuti 1–6 parova...

Opširnije
...

Suvača – mlinski deo

Mlinski prostor je “srce” Suvače; mlevenje se obavljalo na dva para žrvnjeva. Žitarice su sipane u drvene koševe, prolazile kroz žrvnjeve i padale u sanduke sa sitima. Finoća brašna zavisila od gustine sita.Gotovo brašno merilo se vagom – preciznost je bila presudna. Jedan par konja samleo je do 100 kg...

Opširnije
...

Mlinareva soba

Nalazi se odmah uz mlinski prostor.Zidovi od nabijene zemlje debljine 55 cm; zemljani pod. Dominira “paorska peć” koja se ložila spolja i grejala prostor. Soba je bila i radni i društveni prostor — ljudi su čekali meljavu, razgovarali i družili se. Na stolu je ugravirana igra “Mice” (“Mline”), igrana pomoću...

Opširnije
Copyright:

@NMKikinda potpisuje autorska prava na objavljeni tekstualni sadržaj i fotografije. Projekat finansiran od strane Ministarstva kulture R.Srbije u 2025.godini / Supported by The Ministry of Culture and Information of Rep. of Serbia in 2025.