Desankin venac bb
Spomen-park „Kragujevački oktobar“ predstavlja jedinstvenu kulturnu ustanovu na prostoru jugoistočne Evrope, koja čuva sećanje na nevino pobijene žrtve iz oktobra 1941.godine. Tada je na teritoriji grada Kragujevca i šire okoline, od strane nemačke regularne vojske-Vermahta, za samo 3 dana ubijeno oko 3000 civila.
„Kragujevački oktobar“ čuva sećanja na nevino pobijene žrtve iz oktobra 1941.godine kada je na teritoriji grada Kragujevca i šire okoline za samo tri dana ubijeno oko 3000 civila od strane nemačke regularne vojske-Vermahta. Posle rata, 1953. godine, prostor na kome je izvršeno streljanje pretvoren je u memorijalni park koji obuhvata...
1976 godine, kada se obeležavalo pet vekova grada Kragujevca, Spomen-park dobio je zgradu Muzeja „21.oktobar“. Zgradu su projektovali eminentne arhitekte akademik dr Ivan Antić i arhitekta Ivanka Raspopović, a izgradnja Muzejskog kompleksa je trajala nepunih 5 godina. Arhitektonskom koncepcijom objekta autori projekta su simbolicno iskazali oktobarsku tragediju. Zgrada Muzeja sama...
Streljanje u Kragujevcu 21. oktobra 1941. godine predstavlja jedan od najvećih zločina nemačke vojske u II svetskom ratu. Povod za streljanje bili su nemački gubici 16. oktobra u borbi sa četnicima i partizanima na putu Kragujevac- Gornji Milanovac – 10 mrtvih i 26 ranjenih. Streljanje je otpočelo u nedelju, 19....
Od njihovog osnivanja, Spomen-muzej i memorijalni park posetilo je preko 5 miliona ljudi. Posete se organizuju tako što počinju u Spomen-muzeju, a završavaju se u Memorijalnom prostoru. U skladu sa zahtevima novog vremena 2003. godine pristupilo izradi nove postavke, jer je stara vremenski, estetski i ideološki bila prevaziđena. Autori postavke...
U okviru stalne muzejske postavke nalaze se tri skulpture. Dve, izvedene u pocinkovanovanom limu, predstavljaju polarizovane celine. Prva, “Prodor ka istoku“(Oto Logo, vajar, 1975.), simbolizuje moćnog orla, odnosno, fašizam na početku rata kao veliku, zlosutnu pticu, a druga postavljena na suprotnoj strani, “Smrt mastodonta“ (Oto Logo, vajar, 1975.), je moćna...
Područje Spomen-parka “Kragujevački oktobar“ uokvireno je blago zatalasanim padinama, a u njihovom podnožju protiču dva potoka, Erdoglijski i Sušički, koji ceo kompleks dele na dve posebne celine. Po čitavom prostoru rasejano je 29 grobnica, u kojima su sahranjeni ljudi streljani 21.oktobra 1941. godine. Trideseta je van teritorije Spomen-parka i u...
Delo je vajara Ante Gržetića iz 1959. godine. Predstavlja figure muškarca i žene, isklesane u jednom mermernom bloku. Zaustavljene su u trenutku najveće psihičke i fizičke drame, u agoniji smrti, zgrčene u bolu, dok ih presecaju mitraljeski rafali. Jedna figura još uvek prkosi mecima, a druga, presavijena, pada na tle.
Najpozanatija vajarska celina u Memorijalnom prostoru. Ovo delo vajara Miodraga Živkovića iz 1963. godine podignuto je na mestu gde je streljana najveća grupa učenika i 15 profesora. Masa iskonski snažna i kolosalna kao život, posebno život mladih ljudi, pravi silovit tektonski pokret u vis, ka nebu, a onda se iznenada...
Vajar Ante Gržetić je autor i ovog dela iz 1966. godine. Spomenik predstavlja veliku bronzanu figuru smrtno ranjenog čoveka, koji se poslednjim naporima snage grčevito bori za još koji trenutak života, ali tu bitku gubi. Ipak, iznad njega se uzdiže beli obelisk, na vrhu razdvojen u slovo V, simbol pobede...
Delo je arhitekte Nebojše Delje iz 1968. godine. Posvećen je petnaestorici čistača obuće, dečacima starim od 12 do 15 godina, mahom Romima, koji su streljani sa jednom grupom odraslih. Geometrijski svedenim formama predstavlja tek rascvetali pupoljak cveta presečen na dva dela. Belina čašica ističe moralnu čistotu dečaka, a crna, pored...
Spomenik je posvećen ljudima iz okolnih sela, streljanim na ovom prostoru (Gradimir i Jelica Bosnić, arhitekte, 1970). Ova arhitektonsko-skulptoralna celina objedinjuje dve grobnice. Ograđena je vencem od betonskih blokova, a masivne mermerne skulpture u okviru njega, podsećaju na stogove sena koji dominiraju seoskim dvorištem.
Bronzanim spomenikom Sto za jednog (Nandor Glid,vajar, 1980) surova naredba nacističkog generala Franca Bemea “100 za jednog“ likovno je uobličena mrežom isprepletanih ljudskih tela u bolnom, samrtnom grču. Njihovi obrisi postepeno nestaju i transformišu se u krošnju velikog moćnog stabla, simbola života. Spomenik je poklon grada Modriče (BiH).
Poklon je Republike Hrvatske iz 1981. godine. Delo je vajara Vojina Bakića i arhitekata Josipa i Silvane Sajsl. Sastoji od sedam čeličnih diskova, nejednake veličine, i predstavlja svetlosnu žižu tri grobnice oko njega. Forma kruga, simbola savršenstva i celovitosti od pradavnih vremena, ovde je blago deformisana, čime je autor pokazao...
Spomenik je izradio meksički vajar Miguel Romo 1991. godine. Isklesan je u jednom mermernom bloku umetničkim stilom naroda Maja, ali je njegova tema hrišćanska. Reljefnom, razgranatom mrežom simbola iz Apokalipse, odnosno, Strašnog suda, navodi na razmišljanja o pravednoj nagradi ili kazni za učinjena dela.
Spomenik streljanim Srbima i Jevrejima, poklon izraelskog grada Bat-Jama i ustanova Šumadijskog okruga, nalazi se van teritorije Spomen-parka, kod grobnice gde su 20. oktobra 1941. godine streljani pripadnici ova dva naroda. Delo je vajara Milorada Zorbića iz 1991. godine. Svojom apstraktnom formom, sastavljenom od kocke, simbola stabilnosti i nepromenjivosti i...
Poklon je rumunskog grada Piteštija. Oblikovan je kao otvorena knjiga, raširenih listova, koji se polako transformišu u broj 21. . Kada se pogleda sa prednje strane, svi listovi se stapaju u formu goluba, koji je univerzalni simbol mira. Izradio ga je rumunski arhitekta Anton Stojku 1994. godine.
U okviru Spomen-parka nalaze se i dve skulpture, poklon velikog srpskog vajara Jovana Soldatovića, iz 1979. godine. Skulptura “Čovek bez iluzija“ nalazi se na travnjaku sa leve strane ulaznih vrata muzeja “21. oktobar“. Izdužena figura mršavog čoveka, oborene glave i prekršteih ruku i nogu, sedi na niskoj stoličici, glava mu...
U okviru Spomen-parka podignuta je hram-kapela Kragujevačkih novomučenika u srpsko-vizantijskom stilu (arhitekta Ljubica Bošnjak, 2002-2006). Temelje su 14. maja 2002. godine osveštali Njegova svetost patrijarh srpski Pavle i patrijarh Afrike, Petar VII.